Խոտադիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խոտադիր
Խոտադիր
Ամերիկյան խոտադիր (Ochotona princeps)
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Կաթնասուններ
Կարգ Նապաստականմաններ
Ընտանիք Խոտադիրներ
Ցեղ Խոտադիր
Լատիներեն անվանում
Ochotona


Խոտադիր, լեռներում բնակվող փոքր կաթնասուն, որը տարածված է Ասիայում և Հյուսիսային Ամերիկայում։ Այն ունի կարճ վերջույթներ, կլոր մարմին, և չունի արտաքին պոչ, այն հիշեցնում է իր ազգակից ճագարին, բայց կարճ կլոր ականջներով[1]։

Խոտադիրները գերադասում են ժայռոտ լանջեր և սնվում են բազմազան բույսերով՝ հիմնականում խոտաբույսերով, ծաղիկներով և երիտասարդ ցողուններով։ Աշնանը, ձմռանն ուտելու համար, նրանք իրենց որջերում պահեստավորում են ծղոտ, փափուկ ճյուղեր և այլ տեսակի սնունդ[2]։

Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խոտադիրը`(Ochotona) դա միակ ցեղն է խոտադիրների (Ochotonidae) ընտանիքում, Նապաստականմանների կարգի մեջ։ Հայտնի է խոտադիրների 30 տեսակ[3]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խոտադիրները փոքր ձվաձև կենդանիներ են արտահայտված կլոր ականջներով և զուրկ են տեսանելի պոչից։ Խոտադիրների տարբեր տեսակների քաշը տատանվում է 70 - 300 գ սահմաններում։ Խոտադիրների տեսակների մեծամասնությունը ցերեկը ակտիվ են։ Ինչպես և մնացած նապաստականմանների ներկայացուցիչները՝ խոտադիրները քուն չեն մտնում։ Տեսակների մեծ մասը բուսական պահեստներ են պատրաստում իրենց որջերում, որոնցով սնվում են ձմռան ընթացքում։

Տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է խոտադիրների 30 տեսակ, որոնցից 2-ը տարածված են Հյուսիսային Ամերիկայում, իսկ 28-ը՝ Ասիայում։ Մայան Չինաստանում հանդիպում է 24 տեսակ[4]։

Հայաստանում տարածված է խոտադիրի մեկ տեսակ՝ Շեկլիկ խոտադիրը (Ochotona rufescens )։ Թեև Բնության պահպանության միջազգային միության կայքում չի նշվում, որ այս տեսակը հանդիպում է նաև Հայաստանում, մի քանի հեղինակավոր աղբյուրներ նշում են, որ Շիկակարմրավուն խոտադիրը տարածված է նաև Հայաստանում[5][6][7][8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Melissa Breyer (2016 թ․ սեպտեմբերի 2). «Meet the 'mouse-bunny' that could vanish from the US». treehugger.
  2. Walters, Martin (2005). Encyclopedia of animals. Parragon. էջեր 203. ISBN 978-1-40545-669-2.
  3. Paulo C. Alves, Nuno Ferrand, Klaus Hackländer (2007). Lagomorph Biology: Evolution, Ecology, and Conservation. Springer Science & Business Media. էջեր 90.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  4. Paulo C. Alves, Nuno Ferrand, Klaus Hackländer (2007). Lagomorph Biology: Evolution, Ecology, and Conservation. Springer Science & Business Media. էջեր 89.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  5. Paulo C. Alves, Nuno Ferrand, Klaus Hackländer (Eds.) (2008). Lagomorph Biology: Evolution, Ecology, and Conservation. Springer. էջեր 397.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  6. Stanislav Čermák, Ján Obuch, Petr Benda (2006). «Notes on the genus Ochotona in the Middle East (Lagomorpha: Ochotonidae)» (PDF). Lynx (Praha). Վերցված է 4/25/2020-ին.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  7. DeeAnn M. Reeder, Don E. Wilson (2005). Mammal Species of the World։ A Taxonomic and Geographic Reference · Volume 1. Johns Hopkins University Press. էջ 192.
  8. Andrew Duff, Ann Lawson (2004). Mammals of the World։ A Checklist. Yale University Press. էջեր 34.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խոտադիր» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խոտադիր» հոդվածին։