Մասնակից:Ռաննա/Ավազարկղ

Լեո Մաթեմատիկոս

Լեո Մաթեմատիկոս (կամ Լեո Փիլիսոփա ^[1]) (շուրջ 790 - շուրջ 870) -բյուզանդացի մաթեմատիկոս և մեխանիկ; Սալոնիկի արքեպիսկոպոսը 840-843 թվականներին:Եղել է Կոստանդնուպոլսում գտնվող Մագնավրա ավագ դպրոցի հիմնադիրը ^[2]:

Կենսագրություն

Ծնվել է Կոստանդնուպոլիսում (այնտեղ էլ մահացել): Նրա հայկական ծագումը, որը հիշատակվում է մի շարք աղբյուրներում ^{[3] [4] [5] [6]}, հիմնված է նրա կենսագրությունից ստացված հաղորդագրության վրա, որտեղ նա հիշատակվում է որպես Պատրիարք Հովհաննես VII (Պոլսո պատրիարք)ի ազգական ^[7]: Նախնական կրթություն է ստացել Կոստանդնուպոլիսում; ուսումը շարունակել է Անդրոս (կղզի)կղզում, որտեղ սովորել է թվաբանություն,փիլիսոփայություն,աստվածաբանություն, հռետորություն ^[8]: Նա աշխատել է բազմաթիվ գրադարանների ձեռագրերով: Նա հավաքել է մեծ գրադարան, որում ներկայացված էին Արքիմեդի, Էվկլիդեսի, Պտղոմեոսի գործերը:

Իր ժամանակի համար Լեո Մաթեմատիկոսը բացառապես կրթված անձնավորություն է եղել. Նա տիրապետել է մաթեմատիկա,ֆիզիկա, մեխանիկա, փիլիսոփայություն առարկաներին , հետաքրքրված է եղել բժշկությամբ և աստղագիտությամբ, ուսումնասիրել է հին հեղինակների գործերը ^[1]: 820 թվականից ի վեր նա դասավանդել է Էվկլիդեսյան երկրաչափություն` Քառասուն Սեբաստացի նահատակների եկեղեցիում գտնվող դպրոցում [2]: 840 թվականին եպիսկոպոսի աստիճանի կարգադրվելով ՝ Լեո Մաթեմատիկոսը երեք տարի զբաղեցրել է Սալոնիկյան արքեպիսկոպոսի աթոռը: 843-ին, երբ կայսրությունում վերականգնվել է պատկերամարտություն, նրան հանեցին արքեպիսկոպոսական աթոռից `պատկերապատման կողմնորոշման համար, որից հետո նա վերադարձել է մայրաքաղաք և շարունակել զբաղվել ուսուցչական և գիտական ​​գործունեությամբ (հետագայում լքել է պատկերապատման տեսակետները և հաշտվել Ուղղափառ եկեղեցու հետ):

Գիտական ​​գործունեություն

Մաթեմատիկայում Լեոն պարբերաբար օգտագործել է տառերը` որպես թվաբանական խորհրդանիշեր՝ կանխատեսելով հանրահաշվի ձևավորումը ^[1]; նա մեծապես պարզեցրել է Դիոֆանտի բարդ սիմվոլիզմը և մեծ քայլեր արել մաթեմատիկայում հանրահաշվական ուղղության զարգացման գործում ^[9]:

Լեո Մաթեմատիկոսը մեխանիկայի ոլորտում ևս բանիմաց է եղել : Բյուզանդական կայսրության ընդունելության մեծ դահլիճը զարդարված է եղել  Լեո Մաթեմատիկոսի կողմից հորինված ավտոմատ մեխանիզմներով` մռնչացող առյուծների արձաններով, երգող ու ճախրող թռչուններով և ջրով շարժվող այլ մեխանիկական մոդելներով (այս հրաշալի մեխանիզմները նպատակ ունեին  զարմացնել օտարերկրյա դեսպաններին ՝ հաստատելով  Բյուզանդական կայսրության պետության հզորությունը):