Գիշատիչներ

Գիշատիչներ
Հասուն արու առյուծն ու կորյունը սնվում են աֆրիկական գոմեշի լեշով:
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ Տիպ Քորդավորներ Դաս Կաթնասուններ Կարգ Գիշատիչներ
Լատիներեն անվանում
Carnivora
Ենթակարգեր
Կատվանմաններ (Feliformia) Շնանմաններ (Caniformia)
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում ITIS 180539 NCBI 33554 EOL 7662

Գիշատիչներ (լատին․՝ Carnivora — «մսակեր»), ընկերքավոր կաթնասունների (Mammalia) կարգ, որը ընդգրկում է շնանմանների (Caniformia) և կատվանմանների (Feliformia) ենթակարգերը: Կարգի 11 ընտանիքները ընդգրկում են շուրջ 270 տեսակ և 110 ցեղ, որոնք տարածված են համարյա ամբողջ մոլորակով: Ներկայացուցիչների ճնշող մեծամասնությունը մսակեր կենդանիների դասական օրինակներ են և սնվում են հիմնականում ողնաշարավորներով: Գիշատիչներին կարող են բաժանել նաև ցամաքաբնակ գիշատիչների (Fissipedia) և մաշկոտանիների (Pinnipedia) խմբերի մեջ:

Carnivora բառի լատիներեն թարգմանությունը «մսակեր» է և կազմված է երկու արմատներից՝ caro (carnis բառի սեռական հոլով) «միս» և vorare «խժռել»:

Միշտ չէ, որ գիշատիչները սնվում են մսով: Արջերը (Ursidae) ամենակերներ են, իսկ որոշ տեսակներ, օրինակ՝ մեծ պանդան ընդհանրապես բուսակեր է: Միևնույն ժամանակ կան նաև կաթնասուններ, որոնք չեն պատկանում գիշատիչների կարգին, բայց գիշատիչ են: Դրանցից են առնետները, ոզնիները, կուղբերը, փորսուղները, որոշ կապիկներ, օպոսումներ, զրահակիրներ և այն:

Կենդանաբանները տարբերում են գիշատիչներ (մսակերներ), կապված կենդանու սննդառությունից և գիշատիչներ, որպես առանձին տաքսոնոմիական միավոր: Առօրյա կյանքում գիշատիչ անվանում են ոչ միայն կաթնասուններին, այլ նաև տարբեր ոչնչացած ողնաշարավորներին, շնաձկներին, թռչուններին և այլն:

Գրականություն

• Биологический энциклопедический словарь под редакцией М. С. Гилярова и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1989.
• Корытин С. А.  Поведение и обоняние хищных млекопитающих. 2-е изд. — М.: Изд-во ЛКИ: URSS дистрибьютор, 2007. — 224 с.