Սալյամ Ֆայադ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սալյամ Ֆայադ
արաբ․՝ سلام فياض‎‎
 
Կուսակցություն՝ Third Way?
Կրթություն՝ Բեյրութի ամերիկյան համալսարան, Օսթինի տեխասյան համալսարան[1] և St. Edward's University?
Գիտական աստիճան՝ փիլիսոփայության դոկտոր
Մասնագիտություն՝ տնտեսագետ և քաղաքական գործիչ
Դավանանք սուննի իսլամ
Ծննդյան օր ապրիլի 12, 1952(1952-04-12)[2][3][4][…] (72 տարեկան)
Ծննդավայր Նաբլուս, Հորդանան գետի արևմտյան ափ[5][6][4][…] կամ Deir al-Ghusun, Tulkarm Governorate, Հորդանան գետի արևմտյան ափ[7][8][9][…]
Քաղաքացիություն  Պաղեստին
Ի ծնե անուն արաբ․՝ سلام "محمد خالد" عبد الله خضر‎‎
 
Պարգևներ
Grand Officer of the Order of the Star of Italian Solidarity Order of the Star of Honour (Palestine) և Աստծո Երուսաղեմի սուրբ գերեզմանի շքանշան

Սալյամ Ֆայադ (արաբ․՝ سلام فياض‎‎, ապրիլի 12, 1952(1952-04-12)[2][3][4][…], Նաբլուս, Հորդանան գետի արևմտյան ափ[5][6][4][…] և Deir al-Ghusun, Tulkarm Governorate, Հորդանան գետի արևմտյան ափ[7][8][9][…]), պաղեստինցի քաղաքական գործիչ, տնտեսագետ։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավարտել է Բեյրութի ամերիկյան համալսարանը, ինժեներ-շինարար։ Ստացել է տնտեսագիտության դոկտորի աստիճան Տեխասի նահանգի համալսարանում (ԱՄՆ), որտեղ սովորել է հայտնի տնտեսագետ Ուիլյամ Ա.Բարնեթից։

Ֆինանսիստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատել է Սենտ Լուիսի Դաշնային պահուստային բանկում։ 1987-1995 թվականներին եղել է Պաղեստինի ներկայացուցիչը Համաշխարհային բանկի կենտրոնակայանում Վաշինգտոնում։ 1996-2001 թվականներին՝ Պաղեստինում Արժույթի միջազգային հիմնադրամի ներկայացուցիչ (գրասենյակ Արևելյան Երուսաղեմում)։ 2001-2002 թվականներին եղել է Արաբական բանկի Հորդանանի արևմտյան ափին գտնվող մասնաճյուղի ղեկավար։

Ֆինանսների նախարար և քաղաքական գործիչ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2002 թվականի հունիս-2005 թվականի նոյեմբեր՝ Պաղեստինի ինքնավարության ֆինանսների նախարար (2002-2003 թվականներին՝ Յասիր Արաֆաթի կառավարությունում, 2003 թվականին՝ Մահմուդ Աբբասի կառավարությունում, 2003-2005 թվականներին՝ Ահմեդ Կուրեյի կառավարությունում)։ Ֆայադի նշանակումը հաստատվել է արևմտյան երկրների կողմից, որոնք կարծում էին, որ նա կկարողանա կարգուկանոն հաստատել ինքնավարության ֆինանսներում։ 2003 թվականի փետրվարին Արաֆաթը հանդես էր գալիս Ֆայադին վարչապետ նշանակելու օգտին, սակայն նրա թեկնածությանը դեմ էին հանդես եկել Պաղեստինի ազատագրման կազմակերպության (ՊԱԿ) հիմնական կազմակերպության մի շարք առաջնորդներ։

2005 թվականի նոյեմբերին Ֆայադը հրաժարական տվեց, որպեսզի գլխավորի Երրորդ ուղի կուսակցության ընտրական ցուցակը 2006 թվականի հունվարին կայացած Պաղեստինյան ինքնավարության Օրենսդիր ժողովի ընտրություններում։ Կուսակցությունը հանդես է եկել պաղեստինյան հասարակության արդիականացման օգտին, ընտրություններում ստացել է երկու մանդատ։

Ռուս լրագրող Կոնստանտին Կապիտոնովի հոդվածում (2006 թվականի սկիզբ) ասվում է, որ

Գլոբալիզացիայի դարաշրջանի ղեկավարի անթերի կոստյումով հագնված Ֆայադը վստահություն է ներշնչում օտարերկրյա ղեկավարների մոտ։ Համասի և Ֆաթհի հետ կոնֆլիկտային հարաբերություններ ունի։ Մենք պետք է սովորենք ռացիոնալ աշխատել, տնտեսել։ Մենք պետք է վերակողմնորոշենք մեր առաջնահերթությունները մարդկանց հարցումների բավարարման համար։ Կամ՝ «Յուրաքանչյուր պաշտոնյա պետք է իմանա իր լիազորություններն ու նպատակները։ Եթե պաշտոնյան չի կարողանում հասնել դրանց, նրան պետք է հեռացնել։ Առանց թաքցնելու, որ իսրայելական օկուպացիան պաղեստինյան տարածքների զարգացման հիմնական խոչընդոտն է, նա անհրաժեշտ է համարում, որ պաղեստինցիները իրենց ճակատագիրը վերցնեն իրենց ձեռքը. Գոյություն ունեցող իրավիճակը պահպանելը նշանակում է պարտվելու, իսկական աղետի դատապարտված լինել։

Ֆայադի և Համասի նորմալ հարաբերությունները նպաստեցին նրան, որ 2006 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում Համասի հաղթանակից հետո ինքնավարության վարչապետի պաշտոնի համար հնարավոր փոխզիջումային թեկնածու էր համարվում։ 2007 թվականի մարտի 18-ին նա մտավ որպես ֆինանսների նախարար կոալիցիոն կառավարություն ՖԱԹՀ-ի և Համասի ներկայացուցիչների մասնակցությամբ։

Վարչապետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաղեստինյան ինքնավարությունում իրավիճակի կտրուկ սրումից հետո նրա ղեկավար Մահմուդ Աբասը 2007 թվականի հունիսի 14-ին պաշտոնաթող Է արել կոալիցիոն կառավարությանը։ Հունիսի 15-ին նա ՊԱԿ-ի և ՖԱԹՀ-ի առաջնորդներ Սալյամ Ֆայադի համաձայնությամբ ինքնավարության նոր վարչապետ է նշանակել։ Կառավարության նախկին ղեկավարը՝ ՀԱՄԱՍ-ի ղեկավարներից Իսմայիլ Հանիան, չի ընդունել այդ որոշումը։ Այսպիսով, փոխզիջումային Ֆայադը հակամարտության մասնակցի է վերածվել ՖԱԹՀ-ի կողմից, որը վերահսկում է Հորդանան գետի Արևմտյան ափը (ՀԱՄԱՍ-ը հունիսի 14-ին վերահսկողություն է հաստատել Գազայի հատվածի նկատմամբ)։ Իր ձևավորած ինքնավար Ֆայադը, բացի վարչապետի պաշտոնից, զբաղեցրել է ֆինանսների նախարարի և արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնները։

2013 թվականի ապրիլի 11-ին հրաժարական է տվել Պաղեստինի պետության վարչապետի պաշտոնից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]