Սալյամի մարտավարություն
| Ենթակատեգորիա | մարտավարություն, implementation  | |
|---|---|---|
| Կոչվել է ի պատիվ | Սալյամի | |
«Սալյամի մարտավարություն» ռազմավարություն, որտեղ մեծ նպատակը փոխարինվում է փոքր, միջանկյալ նպատակների հաջորդականությամբ։ Խաղերի տեսության տեսանկյունից «սալյամի մարտավարությունը» ռեսուրսների համար պայքար է, որի դեպքում խաղացողներից մեկը չունի ողջ տեղեկատվությունը[1]։
Ռազմավարության նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Սալյամի մարտավարություն» արտահայտությունը մի շարք հարակից հասկացությունների նշանակման ձևերից մեկն է՝ «էրոզիայի մարտավարություն», « գորտ եռացող ջրի մեջ », « կույտային պարադոքս », «գորշ գոտի», «աստիճանական սրացում», «ճոճում» նավակը» և այլն։
Ռազմավարությունը կարելի է պատկերացնել հետևյալ օրինակով։ Մի մարդ նայում է մսագործության խանութ և խնդրում կտրել նրբերշիկի մի բարակ կտոր, որպեսզի փորձի։ Մսավաճառը գնորդ ձեռք բերելու հույսով կտրում է։ Հետո մեկ այլ կտոր է խնդրում, հետո մեկ ուրիշը և այդպես շարունակ, մինչև մսավաճառը հասկանա, որ մարդը չի պատրաստվում գնել նրբերշիկը։ Ըստ այդմ, յուրաքանչյուր փուլում երկու մասնակիցներն էլ գտնվում են Նեշի հավասարակշռության մեջ մարտավարությունը փոխելը չի բարելավում նրա դիրքը[2][3]։
Դասական օրինակ միջազգային քաղաքականության մեջ համարվում է Գերմանիայի գործողությունները1930-ականներին։ Գերմանական կառավարությունը հետամուտ է եղել փոքր, ոչ ռազմական և գրեթե ռազմական քայլերի հաջորդականությանը, որոնք, ի վերջո, ուղղված են Եվրոպայում գերիշխելուն։ Հաշվարկն արվել է այնպես, որ յուրաքանչյուր առանձին քայլ կմնա եվրոպական տերությունների ռազմական պատասխանի շեմից ցածր։ «Սալյամի մարտավարության» մեկ այլ օրինակ է Չինաստանի մարտավարությունն է, որը կայանում է հետևյալում ընդլայնի իր ազդեցության գոտին Հարավչինական ծովում և աստիճանաբար տեղահանի Միացյալ Նահանգներին։
Ներքին քաղաքականության մեջ դասական օրինակ է շինարարության ժամանակի և ծախսերի հետևողական աճը, որի դեպքում հասարակական կարծիքը սովոր է այն մտքին, որ նախագիծը ավելի երկար կտևի և զգալիորեն ավելի կարժենա, քան ի սկզբանե հայտարարված էր[4]։
Տերմինի ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երբեմն պնդում են, որ « սալյամի մարտավարություն » տերմինն առաջին անգամ օգտագործվել է 1940-ականների վերջին Հունգարիայի կոմունիստական կուսակցության առաջնորդ Մատյաշ Ռակոշիի կողմից։ Կուսակցության մամուլի օրգան «Սոցիալական տեսություն» հրապարակված հոդվածում ( հունգ.՝ Szociális Szemle ), նա պնդում էր, որ վերացրել է քաղաքական մրցակիցներին՝ «շերտ առ շերտ կտրելով նրանց, ինչպես սալյամին »[5] ։ Այնուամենայնիվ, նույն հոդվածում նա ասում է, որ հոդվածը գրելու պահին այդ տերմինն արդեն գոյություն ուներ[6][7][8]։Ըստ պատմաբան Նորման Սթոունի ՝ Ռակոշիից առաջ այս տերմինն արդեն օգտագործել էր Հունգարիայի Անկախության կուսակցության առաջնորդ Զոլթան Պֆայֆերը[9], հակակոմունիստ և Ռակոշիի հակառակորդն էր։
Մի շարք հետազոտողներ պնդում են, որ տերմինն առաջացել է բնականաբար՝ մթերային խանութի նմանությամբ[2] .
Եթե խանութից խնդրեք անմիջապես ձեզ անվճար սալյամի տալ, նրանք, ամենայն հավանականությամբ, կհրաժարվեն ։ Բայց, ենթադրենք,որ փոխարենը անվճար սալյամիի մեկ կտոր եք խնդրում։ Վաճառողը, հավանաբար, կորոշի, որ անվճար կտորը մեծ խնդիր չէ, ուստի այն կտա ձեզ։ Հետո էլի կտոր ես խնդրում ու էլի։ Ամեն անգամ վաճառողը կենթադրի, որ մի քիչ անվճար տալը իրեն մեծ վնաս չի պատճառի։ Ի վերջո, նա կասի ոչ, բայց մինչ այդ դուք արդեն ստացել եք մի կտոր անվճար սալյամի, ավելին, քան եթե դա միանգամից խնդրեիք։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Robert Powell Uncertainty, Shifting Power, and Appeasement // American Political Science Review. — 1996-12. — В. 4. — Т. 90. — С. 749–764. — ISSN 1537-5943 0003-0554, 1537-5943. —
- ↑ 2,0 2,1 «Salami tactics: how to get anything you want, one piece at a time – Mind Your Decisions». mindyourdecisions.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
- ↑ Samfrits Le Poole Never Take No for an Answer: A Guide to Successful Negotiation. — London: Kogan Page Ltd, 1987. — 96 с. — ISBN 1850914311
- ↑ Markus Hinterleitner Salami tactics and the implementation of large-scale public projects // Journal of European Public Policy 26(7):1-19. — 2018.
- ↑ «Hungary: Salami Tactics». Time Magazine. 1952 թ․ ապրիլի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 18-ին.
- ↑ J. Granville ROGER GOUGH. A Good Comrade: Janos Kadar, Communism and Hungary. London: I.B. Tauris. 2006. Pp. xii, 323. $45.00 // The American Historical Review. — 2007-10-01. — В. 4. — Т. 112. — С. 1280–1281. — ISSN 1937-5239 0002-8762, 1937-5239. —
- ↑ Stephen D. Kertesz Crime and Compromise: Janos Kadar and the Politics of Hungary Since Revolution. By William Shawcross. New York: E. P. Dutton, 1974. 311 pp. $10.00. // Slavic Review. — 1975-12. — В. 4. — Т. 34. — С. 856–857. — ISSN 2325-7784 0037-6779, 2325-7784. —
- ↑ Béla K. Király Budapest 1956: A History of the Hungarian Revolution. By Miklós Molnár. Translated by Jennetta Ford. London: George Allen & Unwin, 1968. 303 pp. £4.25. // Slavic Review. — 1973-12. — В. 4. — Т. 32. — С. 842–842. — ISSN 2325-7784 0037-6779, 2325-7784. —
- ↑ Stone, Norman 1941-2019 Verfasser. Hungary : a short history. — ISBN 978-1-78816-051-3, 1-78816-051-7
Լրացուցիչ գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Корнаи Я. Социалистическая система: Политическая экономия коммунизма / Пер. с англ. — М., 2000. (Оглавление)
- Laszlo, Ervin (2012), The Communist Ideology in Hungary, Springer Science & Business Media