Պերուի ազգային թանգարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պերուի ազգային թանգարան
Տեսակթանգարան
Երկիր Պերու
ՏեղագրությունԼուրին
Հիմնադրվել է2018
Կայքmuna.cultura.pe
Քարտեզ
Քարտեզ

Պերուի ազգային թանգարանը (իսպաներեն՝ Museo Nacional del Perú (MUNA)), ազգային թանգարան է Լիմայի՝ Պերուի մայրաքաղաքի Լուրին թաղամասում, որը գտնվում է Պաչակամաչի հնագիտական գոտում։ Թանգարանում պահվելու են մինչկոլումբոսյան դարաշրջանի և Ինկերի կայսրության ավելի քան կես միլիոն արտեֆակտներ, որոնք տատանվում են մինչև մ.թ.ա. 5000 թվական[1] ը։ Այն բացվել է 2021 թվականի հուլիսին, որպես Պերուի երկու հարյուրամյակի տոնակատարությունների մաս և կարող է օրական ընդունել 15 000 հյուր[2][3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգարանի դիզայնը նպաստում է թեքահարթակների միջոցով հասանելիությանը:

Պլանավորում և շինարարություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազգային թանգարանի գաղափարներն առաջին անգամ առաջարկել է Խոսե դե Սան Մարտինը 1822 թվականին, երբ նա առաջարկել է ազգային թանգարան, գրադարան և արխիվ կառուցել Պերուի անկախության պատերազմի ժամանակ։ Գաղափարը կրկին առաջ մղվեց մոտ երկու դար անց մշակույթի նախարար Դիանա Ալվարես Կալդերոնի կողմից՝ 2013 թվականին նախագահ Օլանտա Հումալայի կառավարման ժամանակ։ Հումալան նախնական պլաններ ուներ Պերուական Ամազոնիայում թանգարան ստեղծելու վերաբերյալ, թեև Ալվարես Կալդերոնը հորդորեց նրան նախ ազգային թանգարան նվիրել Պերուին՝ Պերուի ազգային թանգարան ստեղծելու գաղափարներով[4]։ 2014 թվականի մայիսին հայտարարվեց նախագծի նախագծման համար մրցույթ[5], որի արդյունքում մրցույթում հաղթեց ճարտարապետ Ալեքսիա Լեոն Անխելը[2]։

Ծրագիրը նախատեսում էր նոր թանգարանի համար արտեֆակտներ ստանալ «Museo de la Nación»-ից՝ ձկնորսության նախարարության նախկին շտաբը 1970 թվականից, և Պերուի հնագիտության, մարդաբանության և պատմության ազգային թանգարանից, որը հնացած էր և չուներ համապատասխան սարքավորումներ արտեֆակտները պահպանելու համար։ Ակնկալվում էր, որ իրերը այլ վայրերից թանգարան անվտանգ տեղափոխելու գործընթացը կտևի մոտ քսան տարի[6]։ Նախատեսվում էր ևս մեկ տարածք՝ ավելի ժամանակակից օբյեկտների համար[4]։ Մինչև 2017 թվականի վերջը հանգստի և կառավարման համար նախատեսված տարածքները հանձնվել են ավելի ցածր ծախսեր ունենալու համար, և յոթհարկանի 125 միլիոն դոլար արժողությամբ թանգարանի տարածքը սկսեց իր աշխատանքը[7]։

Ֆրանցիսկո Սագաստիի կառավարության ժամանակ Մշակույթի նախարարությունը 2020 թվականի նոյեմբերին հայտարարեց, որ թանգարանը նախատեսվում է բացել 2021 թվականի հուլիսին՝ Պերուի անկախության երկու հարյուրամյակի տոնակատարության արթիվ[8]։

Գործողություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականի հուլիսի վերջին MUNA-ն բացվեց հանրության համար՝ սահմանափակ ցուցադրությամբ չորս պատկերասրահներում։ Մի պատկերասրահում ներկայացված էին թանգարանի ծագման և շինարարության մասին տեղեկություններ, իսկ մյուսում ընդգծվում էր, թե ինչպես են Պերուի հնությունները և մշակույթը շահագործվում ապօրինի առևտրի ոլորտում[4]։ Ակնկալվում է, որ MUNA-ն ամբողջությամբ կգործի 2024 թվականին[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Museo Nacional de Arqueología del Perú se culminará a mediados del 2019 | LIMA». El Comercio (իսպաներեն). 2018 թ․ դեկտեմբերի 28. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  2. 2,0 2,1 «Presentan proyecto ganador de concurso de ideas para futuro Museo Nacional». Andina (իսպաներեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  3. «Presidente Vizcarra anuncia compromiso del gobierno de entregar nuevo Museo Nacional del Perú». www.gob.pe (իսպաներեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Angeleti, Gabriella (2021 թ․ սեպտեմբերի 13). «Peru's heritage gets a new $125m home». The Art Newspaper. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  5. «Abrirán convocatoria para diseñar el Museo Nacional del Perú»». El Comercio. 2014 թ․ մայիսի 29.
  6. «MUNA, un museo emblema para celebrar el bicentenario | FOTOS | LUCES». El Comercio (իսպաներեն). 2019 թ․ սեպտեմբերի 18. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  7. «Lurín: construcción del Museo Nacional del Perú registra un 22% de avance | LIMA». El Comercio (իսպաներեն). 2017 թ․ օգոստոսի 10. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  8. «Lurín: Museo Nacional del Perú será inaugurado en julio del 2021 | nnpp | LIMA». Peru21 (իսպաներեն). 2020 թ․ նոյեմբերի 24. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պերուի ազգային թանգարան» հոդվածին։