Ուղղաթիռի վթար Բրովարիում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ուղղաթիռի վթար Բրովարիում
Ընդհանուր տեղեկություններ
Տեսակhelicopter crash?
Թվականհունվարի 18, 2023
ՎայրԲրովարի, ,  Ուկրաինա
Զոհվածներ16 մարդ[1]
Վիրավորներ30[1]
Օդանավ
ՄոդելEurocopter AS332 Super Puma?[2]
Կենդանի մնացած0
 Helicopter crash in Brovary, 18 January 2023 Վիքիպահեստում

Ուղղաթիռի վթար Բրովարիում, 2023 թվականի հունվարի 18-ին Ուկրաինայի Կիևի մարզի Բրովարի քաղաքում տեղի ունեցած ավիավթար[3]։ Ուկրաինայի արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայության ուղղաթիռը, որը թռչում էր թեժ կետերից մեկը, ընկել է տեղի մանկապարտեզի մոտակայքում։ Զոհվել է 14 մարդ, որից 1-ը՝ երեխա, 25ը՝ վիրավորվել (որից 11-ը՝ երեխա)[4]։

Աղետի հետևանքով զոհվել են Ուկրաինայի ՆԳՆ ղեկավարությունը՝ ներքին գործերի նախարար Դենիս Մոնաստիրսկին, նրա առաջին տեղակալ Եվգենի Ենինը և նախարարության պետական քարտուղար Յուրի Լուբկովիչը[3]։

Հանգամանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ ուկրաինական իշխանությունների՝ Ուկրաինայի արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայության Airbus H225 Super Puma es-225 (բորտային համար 54) ուղղաթիռը, որը տեղափոխում էր Ուկրաինայի ՆԳՆ բարձրագույն ղեկավարությանը, վթարի է ենթարկվել 2023 թվականի հունվարի 18-ի առավոտյան ժամը 8:20-ի սահմաններում Բրովարի քաղաքում (Կիևի մարզ)[4]։ Մառախուղի ժամանակ ուղղաթիռն ընկել է մանկապարտեզի և բնակելի շենքի միջև, ինչից հետո հրդեհ է բռնկվել 500 քմ տարածքում[5][6]։ Քաղաքի ղեկավար Իգոր Սապոժկոն հայտարարել է. Հզոր պայթյունից ավերածություններ են ստացել մանկապարտեզի շինությունները և մոտակա տներից մեկը: 09:28 մանկապարտեզում բռնկված հրդեհը մարվել է[4]։

Տեսանյութ վթարի վայրից

Նախնական տվյալներով՝ մառախուղի ժամանակ ցածր բարձրության վրա թռչելիս օդաչուն ժամանակին չի տեսել բարձրահարկ շենքը, ինչից հետո փորձել է կտրուկ բարձրացնել բարձրությունը, ինչը հանգեցրել է ուղղաթիռի կառավարման կորստի[6][7]։

Կործանումը տեղի է ունեցել Ուկրաինա ռուսական ներխուժման ֆոնին[8]։ Ուկրաինայի նախագահի գրասենյակի ղեկավարի տեղակալ Կիրիլ Տիմոշենկոն հայտարարել է, որ ՆԳՆ ղեկավարությունը ուղղաթիռով մեկնել է թեժ կետերից մեկը գործուղման[6]։ Ուկրաինական պրավդա պարբերականի տվյալներով՝ նախարարն իր թիմով ուղևորվում էր Բախմուտ[Ն 1][11]։ Ուղղաթիռով նրանք պետք է հասնեին Խարկովի մարզ, իսկ արդեն այնտեղից նպատակակետին հասնելու համար ծրագրել էին ավտոմեքենաներով[11]։

Ուղղաթիռ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վթարի ենթարկված ուղղաթիռը Airbus H225 Super Puma մոդելի էր[12]։ Ուկրաինան այն ստացել է 2020 թվականին[11]։

Այս մոդելի ուղղաթիռները Ուկրաինան Ֆրանսիայից գնել է 2018 թվականից՝ իր ավիապարկի արդիականացման ծրագրի շրջանակներում[12]։ 551 մլն եվրո արժողությամբ պայմանագիրը ստորագրել է Ուկրաինայի այն ժամանակվա ներքին գործերի նախարար Արսեն Ավակովը, որով Ուկրաինան ստացել է 55 ուղղաթիռ, որոնք հանձնվել են ոստիկանությանը, սահմանապահ ծառայությանը, Ուկրաինայի արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայությանը և Ազգային գվարդիային[12]։ Ընդ որում, ուղղաթիռները նոր չեն մատակարարվել[12]։ Դրանք թողարկվել են 2009-2012 թվականներին և ունեցել են հիմնական բաղադրիչների և ագրեգատների մաշվածության մինչև 50%-ը[12]։ Ուկրաինայի կարիքների համար ուղղաթիռները հիմնանորոգվել և արդիականացվել են[12]։

Միևնույն ժամանակ, դեռ 2018 թվականին ուկրաինացի լրագրողները նշել էին, որ եվրոպական որոշ պետություններ, այդ թվում՝ Նորվեգիան և Լեհաստանը, հրաժարվել են ուղղաթիռի այս մոդելի շահագործումից[12]։ Այս որոշումը առաջին հերթին կապված էր 2016 թվականին նորվեգական Airbus H225 Super Puma-ի աղետի հետ[12]։ Չնայած դրան, Ավակովը որոշել է այդ շարքի ուղղաթիռներ գնել[12]։ Միևնույն ժամանակ նշվել է, որ թեև Airbus H225 Super Puma ուղղաթիռի մոդելն ունեցել է բնածին թերություններ, սակայն 2017 թվականին ուղղաթիռ մշակող ընկերությունը կարողացել է վերացնել այդ թերությունները, և մի շարք պետություններ կրկին թույլ են տվել այդ ուղղաթիռները շահագործման[11]։

Զոհեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զոհվել են ինքնաթիռում գտնվող բոլոր 10 մարդիկ՝ անձնակազմի 3 անդամները (Ուկրաինայի ԱԻՊԾ ավիախմբի աշխատակիցներ[13]) և բոլոր ուղևորները՝ ՆԳՆ օպերատիվ խմբի 7 անդամները, այդ թվում՝ Ուկրաինայի ներքին գործերի նախարար Դենիս Մոնաստիրսկին, նրա առաջին տեղակալ Եվգենի Ենինը և Ուկրաինայի ՆԳՆ պետքարտուղար Յուրի Լուբկովիչը[3][4][14]։ Եվս չորս մարդ զոհվել է, այդ թվում՝ մեկ երեխա[11]։ 25 մարդ վնասվածքներ է ստացել[11]։

Հետևանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղետից ժամեր անց Ուկրաինայի կառավարությունը Ուկրաինայի ոստիկանապետ Իգոր Կլիմենկոյին նշանակել է ներքին գործերի նախարարի պաշտոնակատար[15]։

Հետաքննություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղետից հետո ՈՒԱԾ-ն մշակել է աղետի երեք վարկած՝ թռիչքի կանոնների խախտում, տեխնիկական անսարքություն և տրանսպորտային միջոցի ոչնչացման դիտավորյալ գործողություններ[7]։ 2023 թվականի հուլիսին Ուկրաինայի գլխավոր դատախազ Անդրեյ Կոստինը հայտարարել էր, որ դիվերսիայի վարկածը չի հաստատվել[16]։

2023 թվականի օգոստոսին ՀՊԲ-ն հայտնել էր, որ գերատեսչության քննիչները րոպե առ րոպե վերականգնել են վթարի օրը և վերծանել սև արկղերը[17]։ Քննության տվյալներով՝ 2023 թվականի ձմռանը ԱԻՊԾ պաշտոնյաները Ուկրաինայի ՆԳՆ ղեկավարությանը փոխադրելու համար ներգրավել են ուղղաթիռ, որը հերթապահություն էր իրականացնում Կիևում և Կիևի մարզում արտակարգ իրավիճակների դեպքում արձագանքելու համար, ինչը հակասում էր օրենսդրությանը, քանի որ ուղղաթիռը այլ տեսակի թռիչքների համար թույլտվություն չուներ[17]։ ՀԴԲ-ն պնդում է, որ ուղղաթիռի անձնակազմին չի հաղորդվել Բրովարի քաղաքում ծայրահեղ անբարենպաստ եղանակային պայմանների մասին, իսկ անձնակազմը թույլտվություն չի ունեցել թռիչքներին բարդ եղանակային պայմաններում[17]։

Ըստ ՀԴԲ-ի վարկածի՝ եղանակային բարդ պայմանների պատճառով ուղղաթիռը ստիպված է եղել թռչել Բրովարիում ծայրահեղ ցածր բարձրության վրա, որը նույնիսկ ավելի ցածր է եղել, քան երթևեկության երթուղու որոշ շենքերի բարձրությունը[17]։ Երբ ուղղաթիռի հրամանատարն իր առջև խոչընդոտ է տեսել՝ բազմահարկ շենք, նա փորձել է կատարել շենքի թռիչքի մանևրը, սակայն վատ տեսանելիության պայմաններում մանևրի ավարտի ժամանակ բարդ օդերևութաբանական պայմաններում աշխատելու հմտությունների բացակայության պատճառով կորցրել է կողմնորոշումը տարածության մեջ և բախվել գետնին[17]։

ՀԴԲ-ն ընդգծել է, որ թռիչքի անվտանգության համար պատասխանատու պաշտոնյաներից ոչ մեկը չի չեղարկել և չի տեղափոխել այն[17]։ Մի շարք պաշտոնյաների կասկածներ են առաջադրվել երթևեկության անվտանգության և օդային տրանսպորտի շահագործման կանոնները խախտելու վերաբերյալ, ինչը հանգեցրել է մարդկանց մահվան[17]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրովարիում ողբերգությունից հետո եռօրյա սուգ Է հայտարարվել[18]։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Այս ժամանակահատվածում Բախմուտի համար կատաղի պայքար էր ընթանում[9][10].

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 https://www.president.gov.ua/news/prezident-vislovlyuye-spivchuttya-u-zvyazku-iz-zagibellyu-ke-80449
  2. ↑ https://meduza.io/feature/2023/01/18/v-brovarah-pod-kievom-razbilsya-vertolet-pogibli-18-chelovek-v-ih-chisle-glava-mvd-ukrainy-denis-monastyrskiy
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Монастирський загинув в авіакатастрофі у Броварах» (ուկրաիներեն). ВВС Україна. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «Офіційна інформація ДСНС щодо надзвичайної ситуації, пов'язаної із авіаційною катастрофою на Київщині (оновлено станом на 15:45)». Державна служба України з надзвичайних ситуацій. Офіційний вебсайт (ուկրաիներեն). Государственная служба Украины по чрезвычайным ситуациям. 18.01.2023 16:00. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին. «Станом на 15:45 у м. Бровари пошуково-рятувальні роботи завершено. Всього загинуло 14 осіб, з них 1 дитина, постраждало 25 осіб, з них 11 дітей.»
  5. ↑ «В Броварах под Киевом разбился вертолет. Погибли 18 человек. В их числе глава МВД Украины Денис Монастырский». Meduza. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 «Под Киевом разбился вертолет с руководством МВД Украины». Deutsche Welle. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 «В Киевской области упал вертолёт, погибло руководство МВД Украины». Радио «Свобода». 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  8. ↑ «Світ - "в жалюгідному стані", заявив генсек ООН в Давосі» (ուկրաիներեն). Голос Америки. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  9. ↑ «Бої за Бахмут змусили владу України змінити філософію, а ЗСУ – стратегію» (ուկրաիներեն). Украинская служба Би-би-си. 2023 թ․ հունվարի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 16-ին.
  10. ↑ «Битва за Бахмут продолжается больше полугода. Что будут делать ВСУ и как это повлияет на украинское наступление? Версия военного аналитика Роба Ли». Meduza. 2023 թ․ մարտի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 16-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 «Трагедія в Броварах. Що відомо про катастрофу гелікоптера з керівництвом МВС» (ուկրաիներեն). Украинская правда. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 19-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 12,8 «Гвинтокрил Super Puma, який розбився в Броварах. Що про нього відомо» (ուկրաիներեն). ВВС Україна. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  13. ↑ «Спеціальний авіаційний загін ОРС ЦЗ ДСНС України попрощався із загиблими колегами» (ուկրաիներեն). Mynizhyn.com. 2023 թ․ հունվարի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 15-ին.
  14. ↑ «Колектив МВС висловлює співчуття рідним та близьким загиблих». Портал МВС. МВД Украины. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  15. ↑ «Загибель Монастирського: які будуть наслідки і хто очолить МВС?» (ուկրաիներեն). ВВС Україна. 2023 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 18-ին.
  16. ↑ «Падение вертолета в Броварах: версия диверсии не подтвердилась — Костин». Украинская правда. 2023 թ․ հուլիսի 31. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 17,6 «Гибель руководства МВД в Броварах: ГБР расшифровало "черные ящики" и объявило подозрения». Украинская правда. 2023 թ․ օգոստոսի 3.
  18. ↑ Станислав Погорилов (2023 թ․ հունվարի 18). «В Броварах объявили трехдневный траур по погибшим в авиакатастрофе» (ռուսերեն). Украинская правда. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ուղղաթիռի_վթար_Բրովարիում&oldid=9416046» էջից