Որդանխոտ

Որդանխոտ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր Վերնաբաժին Կոճղարմատավոր Ընտանիք Դաշտավլուկազգիներ
Լատիներեն անվանում
Aeluropus L.
Տեսակները
Որդանխոտ աղասեր
[{{fullurl:wikispecies:{{{wikispecies}}}|uselang=hy}} Դասակարգումը Վիքիցեղերում] [{{fullurl:commons:Special:Search/{{{wikispecies}}}|uselang=hy}} Պատկերների որոնում Վիքիպահեստում]

Որդանխոտ (լատին․՝ Aeluropus), դաշտավլուկազգիների (հացազգիներ) ընտանիքի կոճղարմատավոր բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի են 5 տեսակներ։

Հայաստանում

Հայաստանում 1 տեսակ՝ Որդանխոտ աղասեր (Aeluropus littoralis)։ Տարածված է Արմավիրի, Արարատի մարզերի աղակալած հողատարածքներում և Սյունիքի մարզում (Արաքս գետին հարող ավազուտներում)։

Կենսաբանական նկարագիր

Գետնատարած կամ թեթևակի բարձրացող, հիմքում ճյուղավորվող խոտաբույս է, երկարությունը՝ 20-60 սմ։ Տերևները նեղ գծաձև են, կոշտ, մերկ կամ թեթևակի խավոտ, թխակապտավուն։ Ծաղկաբույլը հասկաձև հուրան է, ծաղիկները՝ մանր։ Ծաղկում է մայիս-օգոստոսին։ Պտուղը հատիկ է։

Նշանակություն և կիրառում

Տերևների և ցողունների վրա գտնվող գեղձերի միջոցով Որդանխոտը արտազատում է աղեր։ Որդանխոտի բուսուտներն օգտագործվում են որդան կարմիր բնաշխարհիկ միջատի կերակրման համար։ Ունի տնտեսական նշանակություն։ Որդանխոտի մաքուր համակեցություններից ստացվում 18-9 ց/հա խոտ։ Հասկակալման ժամանակ պարունակում է 10,8% մոխիր, 11,7% պրոտեին, 2% ճարպ, 29,7 % թաղանթանյութ, 45,8 % անաղոտ մզվածքային նյութեր։

Տաքսոնոմիա

Որդանխոտի դասը ըստ Կյուի թագավորական բուսաբանական այգու տվյալների առանձնացնում են 6 տեսակների։

• Aeluropus badghyzi Tzvelev (1979)
• Aeluropus laciniatus Khodash. (2012)
• Aeluropus lagopoides (L.) Thwaites (1864)
• Aeluropus littoralis (Gouan) Parl. (1850)
• Aeluropus macrostachyus Hack. (1902)
• Aeluropus pilosus (H.L.Yang) S.L.Chen & X.L.Yang (1990)

Տեսակներ

• Aeluropus arabicus (Spreng.) Steud.
  • Aeluropus arabicus var. distans Bornm.
• Aeluropus badghyzi Tzvelev
• Aeluropus bombycinus Fig. & De Not.
• Aeluropus brevifolius Nees ex Steud.
  • Aeluropus brevifolius var. longifolius Chiov.
  • Aeluropus brevifolius var. pygmaeus A. Terracc. ex Chiov.
• Aeluropus concinnus Fig. & De Not.
• Aeluropus erythraeus (A. Terracc.) Mattei
  • Aeluropus erythraeus var. scandens Terracc.
• Aeluropus hirsutus Munro
• Aeluropus intermedius Regel
• Aeluropus korshinskyi Tzvelev
• Aeluropus lagopoides (L.) Trin. ex Thwaites
  • Aeluropus lagopoides var. glabrifolia Chopanov
  • Aeluropus lagopoides var. lagopoides
  • Aeluropus lagopoides var. mesopotamica (Nábe|3lek) Bor
• Aeluropus littoralis (Gouan) Parl.
  • Aeluropus littoralis var. dasyphylla Trautv. ex Fedtsch.
• Aeluropus longespicata Parsa
• Aeluropus macrostachyus Hack.
• Aeluropus mesopotamicus Nábe|3lek
• Aeluropus micrantherus Tzvelev
• Aeluropus mucronatus (Forssk.) Asch.
• Aeluropus niliacus (Spreng.) Steud.
• Aeluropus pilosus (H.L. Yang) S.L. Chen
• Aeluropus pubescens Trin. ex Steud.
• Aeluropus pungens (M. Bieb.) C. Koch
• Aeluropus repens (Desf.) Parl.
• Aeluropus sinaicus Fig. & De Not.
• Aeluropus sinensis (Debeaux) Tzvelev
• Aeluropus sinkiangensis K. L. Chang
• Aeluropus smithii (Link) Steud.
• Aeluropus villosus Trin:

Գրականություն

• Цвелёв Н. Н. Род 136. Прибрежница — Aeluropus Trin. // Злаки СССР / Отв. ред. Ан. А. Фёдоров. — Л.: Наука, 1976. — С. 619—622. — 788 с. — 2900 экз.

Արտաքին հղումներ

• Imágenes en Google
• Grassbase - The World Online Grass Flora

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Որդանխոտ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Որդանխոտ» հոդվածին։