Շվանի բջիջ
| Շվանի բջիջ | |
|---|---|
 | |
| Լատիներեն անվանում | Schwann cell |
Շվանի բջիջ (նեյրոլեմոցիտ), նեյրոգլիայի բջիջների տեսակ ծայրամասային նյարդային համակարգում։ Կոչվում են գերմանացի ֆիզիոլոգ Թեոդոր Շվանի (նկար) անունով։ Շվանի բջիջները լինում են երկու տեսակի՝ միելինացնող և չմիելինացնող։
Շվանի բջիջները մասնակցում են աքսոններով նյարդային ազդակի (գործողության պոտենցիալ) հաղորդմանը, նյարդային բջիջների զարգացմանը, վերականգնմանն ու սնուցմանը, նյարդային արտաբջջային մատրիքսի ստեղծմանը, սինապսային հաղորդման կարգավորմանը, հակածինների ներկայացմանը T-լիմֆոցիտներին։ Շվանի բջիջների ախտահարումով ուղեկցվում են տարբեր հիվանդություններ։
Միելինապատ աքսոններում Շվանի բջիջները ստեղծում են միելինային թաղանթ, որը տեղ-տեղ ընդհատվում է Ռանվեի հանգույցներով[1]։ Մեկ Շվանի բջիջը ծածկում է աքսոնի մոտաորապես 100 մկմ տարածք։ Միելինապատման հատկությամբ Շվանի բջիջնեը նման են կենտրոնական նյարդային համակարգի օլիգոդենդրոցիտներին։
Չմիելինացնող Շվանի բջիջները ներգրավված են աքսոնների պահպանմանը։ Նրանք շրջապատում են բարակ աքսոններին (նկարի արտաքին հղում) և ձևավորում Ռեմակի հանգույցներ[2]։ Շվանի բջիջներով միելինապատումը սկսվում է սաղմնային զարգացման շրջանում և ընթանում է աքսոնի առանցքի շուրջ այս բջիջների մինչև 100 անգամ պարուրմամբ։
Մասնակցությունը նեյրոնների վերականգնմանը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Որոշ հետազոտություններ վկայում են, որ Շվանի բջիջները փորձում են վերականգնել տարբեր պատճառներով վնասված աքսոնների միելինային հատվածները[3]։ Բազմաթիվ հետազոտություններ վկայում են, որ Շվանի բջիջները կարող են մասնակցել ողնուղեղի վանսվածքների բուժմանը[4][5]։ Ակնհայտ է Շվանի բջիջենրի մասնակցության փաստը նեյրոների վերականգնման գործընթացում[6]։ Շվանի բջիջները միաժամանակ կարող են ուղղորդել աքսոնների աճը[7]։ Շվանի բջիջները միաժամանակ արտադրում են տարբեր գործոններ, ներառյալ՝ նեյրոտրոֆիններ։
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Diagram at clc.uc.edu Archived 2006-12-07 at the Wayback Machine.
- Cell Centered Database - Schwann cell
- Schwann cell
- Schwann cell transplantation for repair of the adult spinal cord.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Kalat, James W. Biological Psychology, 9th ed. USA: Thompson Learning, 2007.
- ↑ "Medical Student Named Rhodes Scholar" Archived 2008-07-24 at the Wayback Machine. - FOCUS - News from Harvard Medical, Dental and Public Health Schools - Copyright © 2010 President and Fellows of Harvard College.
- ↑ «First surgical transplant attempted to repair myelin»։ Inside MS։ 2001։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-21-ին։ Վերցված է 2014-11-29
- ↑ Oudega Martin, Xu Xiao-Ming (2006)։ «Schwann Cell Transplantation for Repair of the Adult Spinal Cord»։ Journal of Neurotrauma 23 (3–4): 453–67։ PMID 16629629։ doi:10.1089/neu.2006.23.453
- ↑ Fouad Karim, Lisa Schnell, Mary B. Bunge, Martin E. Schwab, Thomas Liebscher, Damien D. Pearse (փետրվարի 2, 2005)։ «Combining Schwann Cell Bridges and Olfactory-Ensheathing Glia Grafts with Chondroitinase Promotes Locomotor Recovery after Complete Transection of the Spinal Cord»։ The Journal of Neuroscience 25 (5): 1169–78։ PMID 15689553։ doi:10.1523/JNEUROSCI.3562-04.2005։ Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 15
- ↑ Bhatheja Kanav, Field Jeffrey (2006)։ «Schwann cells: Origins and role in axonal maintenance and regeneration»։ The International Journal of Biochemistry & Cell Biology 38 (12): 1995–9։ PMID 16807057։ doi:10.1016/j.biocel.2006.05.007
- ↑ Carlson, Neil R. Physiology of Behavior, 9th ed. USA: Pearson Education, Inc., 2007.