Շումով եղբայրներ
Շումով եղբայրներ (ռուս.՝ Братья Шумовы), նույնանուն ականանետային անձնակազմի շարքերում Հայրենական մեծ պատերազմին մասնակցած վեց եղբայրներ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շումով վեց եղբայրները ծնվել են Տաննու Ուրյանխայում.
- Չորս եղբայրները՝ Իվան (1905-1944), Լուկա (ծնվել է 1909 թվականին), Ավքսենտի (ծնվել է 1912 թվականին) և Սեմյոն (1908-1944), եղել են հարազատ եղբայրներ (Նիկիտա Ֆադեևիչի որդիները),
- Երկու եղբայրներ՝ Ալեքսանդր Տերենտևիչը (1913-2015[1]) և Վասիլի Եգորովիչը (1914-1944), եղել են Նիկիտա Ֆադեևիչի զարմիկները։
Պատերազմ են մեկնել կամավոր Կաա-Խեմսկի կոժունից 1942 թվականի հունվարին։
Ծառայել են 11-րդ հրաձգային դիվիզիայի առանձին ականանետային դիվիզիոնը 3-րդ մարտկոցի 120 մմ-անոց ականանետի նույն անձնակազմում, որի հրամանատարը եղել է Ալեքսանդրը, նշանառուն՝ Լուկան, լիցքավորողը՝ Վասիլին, մյուս անդամները՝ Իվանը, Ավքսենտին և Սեմյոնը։
Մասնակցել են Լենինգրադի պաշտպանությանը։
Շումով վեց եղբայրներից երեքը զոհվել են ռազմաճակատում. 1944 թվականի հուլիսի 28-ին Նարվայի մոտ՝ էստոնական Ապսարե բնակավայրի մոտ, զոհվել են Սեմյոնն ու Վասիլին, ենթադրվում է, որ նրանց մահվան պատճառ է դարձել խոտան ականի պայթյունը ականանետի փողում։ 1944 թվականի դեկտեմբերի 2-ին Լատվիայում զոհվել է Իվանը, երբ պայքարի մեջ է մտել թշնամու հետախույզների հետ։
Հայրենի Տուվա են վերադարձել երեք եղբայրները՝ Ալեքսանդրը, Լուկան ու Ավքսենտին։ Լուկա Շումովը պատերազմից վերադառնալուց հետո աշխատել է կոլտնտեսությունում, Ավքսենտին Շումովն աշխատել է որպես ատաղձագործ։
Շումով եղբայրների ականանետային անձնակազմի հրամանատար Ալեքսանդրը ռազմաճակատում վիրավորվելուց հետո վերադարձել է իր մասնագիտությանը և երկար ժամանակ աշխատել Կիզիլ քաղաքի տպարանում։ 2013 թվականի դեկտեմբերի 15-ին նշել է իր 100-ամյա տարեդարձը[2]։ 2012 թվականի մայիսի 9-ին լեգենդար հրամանատարն արժանացել է «Հասարակական ճանաչում» դիպլոմի[3]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1943 թվականի ապրիլի 7-ին Լենինգրադի պաշտպանության համար ականանետ Շումով եղբայրները հրամանատարության կողմից պարգևատրվել են կառավարական պարգևներով. ավագ սերժանտ Ալեքսանդր Շումովն արժանացել է Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշանի, կարմիրբանակայիններ Ավքսենտի Շումովն ու Ւվան Շումովը, եֆրեյտորներ Վասիլի Շումովն ու Լուկա Շումովը՝ Կարմիր աստղի շքանշանների։
Լուկա Շումովը 1945 թվականին պարգևատրվել է Փառքի III աստիճանի շքանշանով։
- Իվան Նիկիտովիչ Շումով – «Խիզախության համար» մեդալ (1942)[4], Կարմիր աստղի շքանշան (1943)[5],
- Լուկա Նիկիտովիչ Շումով – «Խիզախության համար» մեդալ (1942)[6], Կարմիր աստղի շքանշան (1943, 1944)[7][8], «Լենինգրադի պաշտպանության համար» մեդալ, Փառքի III աստիճանի շքանշան (1945)[9],
- Ավքսենտի Նիկիտովիչ Շումով – «Խիզախության համար» մեդալ (1942)[10], Կարմիր աստղի շքանշան (1943)[11],
- Սեմյոն Նիկիտովիչ Շումով – «Խիզախության համար» մեդալ (1944)[12],
- Ալեքսանդր Տերենտևիչ Շումով – «Խիզախության համար» մեդալ (1942)[13], Հայրենական պատերազմի I և II աստիճանի շքանշաններ (1943, 1985)[14][15],
- Վասիլի Եգորովիչ Շումով – «Խիզախության համար» մեդալ (1942)[16], Կարմիր աստղի շքանշան (1943)[17]։
Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 Արտաքին պատկերներ
| |
|---|---|
|
Շումով եղբայրների 120 մմ ականանետը |
- Շումով եղբայրների՝ 1938 թվականի № 1099 նմուշի առաջին ականանետը պահվում է Սանկտ Պետերբուրգի Հրետանու, ինժեներական զորքերի և կապի ռազմապատմական թանգարանում[18],
- Շումով եղբայրներին է նվիրված Ալեքսանդր Պրոկոֆևի «Ռուսաստան» (ռուս.՝ «Россия») պոեմը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ушёл из жизни Александр Терентьевич Шумов
- ↑ Кан-оол Даваа поздравил Александра Терентьевича Шумова со 100-летним юбилеем
- ↑ Легендарный командир артрасчёта из Тувы удостоен диплома «Общественное признание»
- ↑ Данные о награждении И. Н. Шумова медалью «За отвагу»
- ↑ Данные о награждении И. Н. Шумова орденом Красной Звезды
- ↑ Данные о награждении Л. Н. Шумова медалью «За отвагу»
- ↑ Данные о награждении Л. Н. Шумова орденом Красной Звезды (1943)
- ↑ Данные о награждении Л. Н. Шумова орденом Красной Звезды (1944)
- ↑ Данные о награждении Л. Н. Шумова орденом Славы
- ↑ Данные о награждении А. Н. Шумова медалью «За отвагу»
- ↑ Данные о награждении А. Н. Шумова орденом Красной Звезды
- ↑ Данные о награждении С. Н. Шумова медалью «За отвагу»
- ↑ Данные о награждении А. Т. Шумова медалью «За отвагу»
- ↑ Данные о награждении А. Т. Шумова орденом Отечественной войны II степени
- ↑ Данные о награждении А. Т. Шумова орденом Отечественной войны I степени
- ↑ Данные о награждении В. Е. Шумова медалью «За отвагу»
- ↑ Данные о награждении В. Е. Шумова орденом Красной Звезды
- ↑ «Артиллерия в годы Великой Отечественной войны (1941—1943)». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Тимофей Сермавкин. Российские богатыри // Солдаты Победы : сборник очерков. — Кызыл: Тувинское книжное изд-во, 1985.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Миномётчики Шумовы — герои боёв за рощу «Круглая»
- История легендарных братьев Шумовых
- Дина Оюн (9.12.2011). «В Туве в День героев Отечества поздравления принимает командир легендарного артиллерийского расчета». Тува-Онлайн. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- Шумовы, братья(չաշխատող հղում) // ЦГАКФ. Санкт-Петербург
- Ленинград действует…. т.3 (глава 3. Сибирский расчет) // П. Лукницкий
- Поэма «Россия». А. А. Прокофьев