Նեպուկներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նեպուկներ
Դասակարգում
Թագավորություն  Կենդանիներ (Animalia)
Տիպ/Բաժին Հոդվածոտանիներ (Arthropoda)
Ենթատիպ Խեցգետնանմաններ (Crustacea)
Դաս Բարձրակարգ խեցգետնակերպեր (Malacostraca)
Ենթադաս Էումալակոստրակներ (Eumalacostraca)
Վերնակարգ Պերիկարիդներ (Peracarida)
Կարգ Հավասարաոտեր (Isopoda)
Ենթակարգ Նեպուկներ (Oniscidea)
Latreille, 1802

Նեպուկներ (լատ․՝ Oniscidea), պապուկներ, գլխավորապես ցամաքային հավասարաոտ խեցգետնակերպերի ենթակարգ։ 1—50 մմ երկարությամբ մարմինը սեղմված է մեջքա-փորային ուղղությամբ։ Գլխի վրա կան երկար անտենաներ և անտենուլներ։ Մարմնի 7 հատվածներից յուրաքանչյուրն ունի մեկ զույգ քայլող վերջավորություններ։ Փորիկի վրա ունեն 5 զույգ թիթեղավոր, երկճյուղ շնչառական վերջույթներ, որոնց թիթեղիկների միջոցով կատարվում է գազափոխանակությունը։ Փորիկի վերջին զույգ վերջավորությունները կատարում են հոտառական, հենարանային, պաշտպանական կամ ջուր ներծծող ֆունկցիա։ Բաժանասեռ են։ Բեղմնավորությունը ներքին է, զարգացումն առանց կերպարանափոխության։ Հայտնի է նեպուկների մոտ 1000 տեսակ՝ տարածված ամենուրեք, առավելապես խոնավ և տաք, ինչպես նաև չոր, բայց СаСОз-ով հարուստ վայրերում։ Անտառներում նեպուկները օգտակար են, նպաստում են հողառաջացմանը․ որոշ տեսակներ երբեմն վնասում են ջերմոցային և մշակովի բույսերին։ Հին Հայաստանում եղել է նեպուկ (նեպակ) անվամբ պարհակ, ըստ որի երկրագործը պարտավոր էր ոչնչացնել սահմանված քանակի միջատ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 237