Նատալյա Խառլամպևա
Նատալյա Խառլամպևա | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 1, 1952 (72 տարեկան) |
Ծննդավայր | Յակուտսկ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ կամ Մագան, Yakutsk Urban Okrug, Սախա-Յակուտիայի հանրապետություն, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
Մասնագիտություն | գրող, արձակագիր և բանաստեղծուհի |
Լեզու | ռուսերեն |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Կրթություն | Հյուսիսարևելյան ֆեդերալ համալսարան |
Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն, Յակուտիայի գրողների միություն և Ռուսաստանի գրողների միություն |
Պարգևներ |
Նատալյա Իվանովնա Խառլամպևա (ռուս.՝ Наталья Ивановна Харлампьева, սեպտեմբերի 1, 1952, Յակուտսկ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ և Մագան, Yakutsk Urban Okrug, Սախա-Յակուտիայի հանրապետություն, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս խորհրդային և յակուտ գրող, արձակագիր և բանաստեղծ։ ԽՍՀՄ Գրողների միության անդամ (1988)։ Յակուտիայի ժողովրդական բանաստեղծ (2002)։ Ռուսաստանի Դաշնության մշակույթի վաստակավոր գործիչ (2007)։ Ռուսաստանի Մեծ գրական մրցանակի դափնեկիր (2003) և Դելվիգի անվան գրական մրցանակի դափնեկիր (2015)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նատալյա Խառլամպևան ծնվել է 1952 թվականի սեպտեմբերի 1-ին, Յակուտիայի ԻԽՍՀ Մագան գյուղում։ 1973-1978 թվականներին սովորել է Յակուտիայի պետական համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետում։ 1978 թվականից եղել է յակուտական «Северная трасса» թերթի թղթակից, հետագայում աշխատել է ԽՄԿԿ Յակուտիայի մարզային կոմիտեում որպես հրատարակչական բաժնի հրահանգիչ, «Кыым» թերթի մշակույթի բաժնի վարիչ։ 1988-1990 թվականներին եղել է Յակուտական գրահրատարակչության գլխավոր խմբագիր, 2002- 2012 թվականներին` «Саха сирэ» հանրապետական թերթի գլխավոր խմբագիր։ 2012 թվականից Յակուտիայի վարչապետի մշակութային հարցերով խորհրդականն է[1][2][3]։
1988 թվականից ԽՍՀՄ Գրողների միության անդամ է։ 1998 թվականից համարվում է Յակուտիայի գրողների միության նախագահ, 2003 թվականից` Ռուսաստանի գրողների միության քարտուղար։ 1975 թվականին լույս են տեսել Խարլամպևայի առաջին բանաստեղծական ստեղծագործությունները։ 1976 թվականին հրապարակվել է նրա «Аэроплан» առաջին բանաստեղծական ժողովածուն։ 1979 թվականին մասնակցել է Մոսկվայում անցկացված Երիտասարդ գրողների հինգերորդ համամիութենական խորհրդակցությանը։ 1986 թվականին «Կարմիր ձնծաղիկ» բանաստեղծությունների գրքի համար Խարլամպևան արժանացել է Յակուտիայի կոմերիտմիության մրցանակի։ 2003 թվականին «Վերջին տարիների բանաստեղծական հրապարակումների համար» Խարլամպևան արժանացել է Ռուսաստանի Մեծ գրական մրցանակի։ 2015 թվականին «Սիրո խոստովանություն։ Յակուտիան ХХ դարի երկրորդ կեսի ռուսական պոեզիայում» գրքի համար արժանացել է Դելվիգի անվան գրական մրցանակի։ 2020 թվականին «Молодая гвардия» հրատարակչության կողմից «Նշանավոր մարդկանց կյանքը» կենսագրականների շարքում լույս է ընծայվել նրա «Սեմյոն Դանիլով» գիրքը` Յակուտիայի ժողովրդական բանաստեղծ Սեմյոն Դանիլովի կյանքի մասին։ Խարլամպևայի գրական ստեղծագործությունները թարգմանվել են ռուսերեն, թաթարերեն, ուկրաիներեն և ղազախերեն[1][2][3]։
2002 թվականին Նատալիա Իվանովնա Խարլամպևային շնորհվել է Յակուտիայի ժողովրդական բանաստեղծ պատվավոր կոչում, 2007 թվականի դեկտեմբերի 4-ին արժանացել է Ռուսաստանի Դաշնության մշակույթի վաստակավոր գործիչ կոչմանը[4]։
Մատենագիտություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ночной полет: Стихи / Наталья Харлампьева; Пер. с якут. Я. Козловского. - М. : Мол. гвардия, 1980 г. — 31 с.
- Предчувствие счастья: Стихи / Наталья Харлампьева. - Якутск : Кн. изд-во, 1981 г. — 31 с.
- Красный подснежник: Стихи, поэмы / Наталья Харлампьева; Худож. Ю. В. Спиридонов. - Якутск : Кн. изд-во, 1986 г. — 78 с.
- Прозрачный вечер: Стихи / Наталья Харлампьева; Худож. Ю. В. Спиридонов. - Якутск : Кн. изд-во, 1990 г. — 92 с. — ISBN 5-7696-0273-2
- Август: Стихи / Наталья Харлампьева. - Якутск : Нац. кн. изд-во "Бичик" Респ. Саха (Якутия), 1994 г. — 61 с. — ISBN 5-7696-0456-5
- Талыллыбыт айымньылар / Наталья Харлампьева. - Дьокуускай : Бичик, 2003:
- T. 1: Хоһооннор, поэмалар : 1975—1994. — 366 с. — ISBN 5-7696-1839-6
- T. 2: Хоһооннор, поэмалар, проза : 1994—2002. — 270 с. — ISBN 5-7696-1939-2
- Кумыс счастья / Наталья Харлампьева. - М. : Фонд им. И.Д. Сытина : Зарницы, 2004 г. — 302 с. — ISBN 5-94953-023-3
- Стихов моих берег иной / Наталья Харлампьева. - Якутск : Бичик, 2007 г. — 254 с. — ISBN 978-5-7696-2741-5
- Признание в любви: Якутия в русской поэзии второй половины XX века / Наталья Харлампьева. - Якутск : Бичик, 2012 г. — 159 с. — ISBN 978-5-7696-3868-8
- Якутское время Вячеслава Штырева / Наталья Харлампьева. - Якутск : Бичик, 2013 г. — 133 с. — ISBN 978-5-7696-4265-4
- Праматерь Азия: [стихи : на якутском и русском языках] / Наталья Харлампьева ; сост.: Н. А. Лугинов, Н. Н. Рыкунов ; пер. с якут. Якова Козловского и др. - Якутск : Бичик, 2012 г. — 173 с. — ISBN 978-5-7696-3949-4
- Мин аалым — балаҕаным: [хоһооннор, сонет дьөрбөтө, поэма] / Наталья Харлампьева. - Дьокуускай : Бичик, 2017 г. — 158 с. — ISBN 978-5-7696-5217-2
- Свобода и долг Алексея Томтосова / Наталья Харлампьева. - Якутск : Издательский дом СВФУ, 2017 г. — 59 с. — ISBN 978-5-7513-2418-6
- Вячеслав Штыров сахасирин тардыыта / Наталья Харлампьева. - Дьокуускай : Бичик, 2017 г. — 172 с. — ISBN 978-5-7696-4904-2
- Афанасий Осипов - гражданин мира / составители: Харлампьева Н. И., Осипова Т. К. - Якутск : Бичик, 2018 г. — 174 с. — ISBN 978-5-7696-5460-2
- Любовь якута / Сергей Данилов ; составитель Харлампьева Наталья Ивановна. - Якутск : Издательский дом Северо-Восточного федерального ун-та, 2019 г. — 223 с. — ISBN 978-5-7513-2468-1
- Признание в любви / Наталья Харлампьева. - 2-е изд., испр. и доп. - Якутск : Бичик, 2019 г. — 254 с. — ISBN 978-5-7696-5686-6
- Семен Данилов / Наталья Харлапьева. - Москва : Молодая гвардия, 2020 г. — 283 с. (Жизнь замечательных людей: серия биографий). — ISBN 978-5-235-04407-4[5]
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ռուսաստանի Դաշնության Մշակույթի վաստակավոր գործիչ (2007 — «Մշակույթի բնագավառում երկարամյա բեղմնավոր աշխատանքի և վաստակի համար»[4])
- Յակուտիայի ժողովրդական բանաստեղծ (2002)
- Յակուտիայի Մշակույթի վաստակավոր գործիչ
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Դելվիգի անվան գրական մրցանակ (2015 — «Սիրո խոստովանություն։ Յակուտիան ХХ դարի երկրորդ կեսի ռուսական պոեզիայում» գրքի, ռուսական և յակուտական գրականության միջև ստեղծագործական կապերի ամրապնդման և պոեզիայում գեղարվեստական հայտնագործությունների համար»[6])
- Ռուսաստանի Մեծ գրական մրցանակ (2003 — «Վերջին տարիների բանաստեղծական հրապարակումների համար»[7])
- Տվարդովսկու անվան համառուսաստանյան գրական մրցանակ
- Ղազախստանի հանրապետության «Алаш» Միջազգային գրական մրցանակ
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Кто есть кто в Республике Саха (Якутия): справочник / сост.: В. К. Кузнецов, А. В. Петров, Л. Р. Сахаутдинова. - Якутск : Академия, 2007 г. — 297 с. — С.275 — ISBN 5-463-00131-6
- Наследники Ексекюляха. Интеллигенция Якутии / Вадим Дементьев. - Москва : ИТРК, 2009 г. — 255 с. — ISBN 978-5-88010-257-0
- Поэзия Натальи Харлампьевой: динамика лирической книги стихов / Л. Н. Романова ; отв. ред. Н. И. Данилова ; Ин-т гуманитарных исслед. и проблем малочисленных народов Севера Сибирского отд-ния Российской акад. наук. - Новосибирск : Наука, 2014 г. — 127 с. — ISBN 978-5-02-019259-1
- Русские писатели. Современная эпоха / Вячеслав Огрызко. - М. : Литературная Россия, 2004 г. — 544 с.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 «Харлампьева Наталья Ивановна». Լիտերատուրնայա գազետա. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- ↑ 2,0 2,1 «Наталья Ивановна Харлампьева». Литературная Якутия. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- ↑ 3,0 3,1 Кто есть кто в Республике Саха (Якутия): справочник / сост.: В. К. Кузнецов, А. В. Петров, Л. Р. Сахаутдинова. - Якутск : Академия, 2007 г. — 297 с. — С.275 — ISBN 5-463-00131-6
- ↑ 4,0 4,1 «Указ Президента Российской Федерации от 04.12.2007 г. № 1630». Президент России. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- ↑ «Харлампьева, Наталья Ивановна». РГБ. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- ↑ «Лауреаты Золотого Дельвига - 2015 и дипломанты премии». Լիտերատուրնայա գազետա. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- ↑ «Большая литературная премия России». Русское Воскресенье. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Харлампьева Наталья Ивановна». Լիտերատուրնայա գազետա. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- «Наталья Ивановна Харлампьева». Литературная Якутия. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- «Наталья Ивановна Харлампьева». ХРОНОС. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 30-ին.
- Սեպտեմբերի 1 ծնունդներ
- 1952 ծնունդներ
- Ապրող անձինք
- ԽՍՀՄ գրողների միության անդամներ
- Ռուսաստանի գրողների միության անդամներ
- Ռուսաստանի Դաշնության մշակույթի վաստակավոր գործիչներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Յակուտիայի ժողովրդական բանաստեղծներ
- Յակուտիայի պետական համալսարանի շրջանավարտներ
- Ռուս գրողներ
- Ռուս բանաստեղծներ
- Ռուս արձակագիրներ