Նավաֆ ալ-Ահմեդ ալ-Ջաբեր աս-Սաբահ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նավաֆ ալ-Ահմեդ ալ-Ջաբեր աս-Սաբահ
 
Կրթություն՝ Mubarkiya School?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, սպա, պետական գործիչ և միապետ
Դավանանք իսլամ
Ծննդյան օր հունիսի 25, 1937(1937-06-25)
Ծննդավայր Էլ Քուվեյթ, Քուվեյթ
Վախճանի օր դեկտեմբերի 16, 2023(2023-12-16)[1] (86 տարեկան)
Դինաստիա Աս-Սաբախ
Քաղաքացիություն  Քուվեյթ
Հայր Ahmad Al-Jaber Al-Sabah?
Զավակներ Salem Nawaf Al Sabah? և Ahmed Nawaf Al-Ahmad Al-Sabah?
 
Պարգևներ

Նավաֆ ալ-Ահմեդ ալ-Ջաբեր ալ-Մուբարաք աս-Սաբահ (արաբ․՝ نواف الأحمد الجابر المبارك الصباح‎‎, հունիսի 25, 1937(1937-06-25), Էլ Քուվեյթ, Քուվեյթ - դեկտեմբերի 16, 2023(2023-12-16)[1]), Քուվեյթի տասնվեցերորդ էմիրը՝ 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ից մինչև իր մահը՝ 2023 թվականի դեկտեմբերի 16-ը, և վեցերորդ էմիրը՝ Մեծ Բրիտանիայից անկախանալուց հետո[5]։ Քուվեյթի տասներորդ էմիրի վեցերորդ որդին՝ Ահմեդ ալ-Ջաբեր աս-Սաբահը։

Քուվեյթի նախկին էմիրի միասնական եղբայրը՝ Սաբահ IV-ը։ Թագաժառանգ է նշանակվել 2006 թվականի փետրվարի 7-ին՝ խախտելով Աս Սաբահ ընտանիքի ավանդույթը, որով իշխող էմիրն ու թագաժառանգը ներկայացնում են նրա տարբեր ճյուղերը՝ «Ալ Ահմեդ» և «Ալ Սալեմ»[6]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1937 թվականի հունիսի 25-ին Էլ Քուվեյթում (Քուվեյթ)։ Եղել է Քուվեյթի տասներորդ էմիրի՝ Ահմեդ ալ - Ջաբեր աս-Սաբահի վեցերորդ որդին՝ Յամամայի կնոջից։ Միջնակարգ կրթությունն ավարտելուց հետո նա սովորել է Մեծ Բրիտանիայի համալսարանում։

Պաշտոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1962 թվականի փետրվարի 12-ին Հավալի նահանգի նահանգապետ դառնալուց հետո նա փորձեց բազմազգ տարածքն ավելի անվտանգ դարձնել՝ ավելացնելով պարեկների թիվը քաղաքների փողոցներում։ Այդ պաշտոնում նա եղել է մինչև 1978 թվականը։

Որպես ներքին գործերի նախարար (1978 թվականի մարտի 12-1988) և (երկրորդական՝ 2003 թվականի հուլիսի 13-2006 թվականի փետրվարի 9)։ Նա սկսեց կատարելագործել ոստիկանությունը՝ հասնելով դրա բարեփոխմանը և նախարարության վերակազմավորմանը[7]։

Որպես պաշտպանության նախարար (1988 թվականի հունվարի 26-1991) կնքել է զենքի գնման, բանակի ապահովման և բանակի վերակազմավորման պայմանագրեր՝ երիտասարդներին ուղարկելով արտասահմանում ռազմական տեխնիկայի կառավարման ուսուցման[7]։

Քուվեյթի ազատագրումից հետո նա նշանակվել է 1991 թվականի ապրիլի 20-ին սոցիալական հարցերի և զբաղվածության նախարար և պաշտոնավարել մինչև 1992 թվականի հոկտեմբերի 17-ը։ Պաշտոնավարման ընթացքում կառուցվել է արդիականացված ծերանոց։ Հետագայում դառնալով Ազգային գվարդիայի հրամանատարի տեղակալ 1994 թվականի հոկտեմբերին նա զարգացրեց զինծառայողների հետաքրքրությունը մշակույթի նկատմամբ և կոչ արեց երիտասարդներին ծառայել բանակում։ Այդ պաշտոնում եղել է մինչև 2003 թվականը։

Փոխվարչապետ (2003 թվականի հուլիսի 13-2006 թվականի փետրվարի 9) և առաջին փոխվարչապետ (2003 թվականի հոկտեմբերի 16-2006 թվականի փետրվարի 9)[8]։

Քուվեյթի էմիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին մահացավ նրա եղբայր Սաբահը (1929-2020), նույն օրը նա հռչակվեց Քուվեյթի նոր էմիր[9]։ Եղբոր կյանքի վերջին ամիսները նա երկրի ռեգենտն ու փաստացի տիրակալն էր։ Թագավորության պահին մարդկության պատմության մեջ ամենածեր միապետը։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2023 թվականի նոյեմբերի 29-ին Նավաֆը հոսպիտալացվել է առողջական անհետաձգելի խնդրի պատճառով[10]։ Մահացել է 2023 թվականի դեկտեմբերի 16-ին 86 տարեկան հասակում։ Մահվան ճշգրիտ պատճառն ու վայրը դեռ հայտնի չեն[11][12]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամուսնացած էր Շարիֆ բինտ Սուլեյման ալ-Ջասեմի հետ։ Ունեցել է չորս որդի և մեկ դուստր[13][14]։

  • Ահմեդ (ծնվ. 1956), Ազգային գվարդիայի հրամանատարի տեղակալ (2020-2022), վարչապետ և ներքին գործերի նախարար (2022 թվականից)։
  • Ֆեյսալ (ծնվ. 1957), հասարակական անվտանգության հարցերով ներքին գործերի նախարարի տեղակալ
  • Աբդալլահ (ծնվ. 1958)։
  • Սալեմ (ծնվ. 1960), ներքին գործերի նախարարի տեղակալ։
  • Շեյխա (ծնվ. 1962)։

Կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1962 թվականի փետրվարի 21-2006 թվականի փետրվարի 9՝ Նորին գերազանցություն Շեյխ Նավաֆ ալ-Ահմեդ Ալ-Ջաբեր աս-Սաբահ
  • 2006 թվականի փետրվարի 7-2020 թվականի սեպտեմբերի 29. Նորին Մեծություն Քուվեյթի թագաժառանգ, Շեյխ Նավաֆ ալ-Ահմեդ Ալ-Ջաբեր աս-Սաբահ
  • 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-2023 թվականի դեկտեմբերի 16. Նորին Մեծություն Քուվեյթի Էմիր Նավաֆ ալ-Ահմեդ Ալ-Ջաբեր աս-Սաբահ

Փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Նավաֆ ալ-Ահմեդ ալ-Ջաբեր աս-Սաբահը իր գահակալության առաջին իսկ օրվանից եղել է աշխարհի պետությունների և կառավարությունների ամենահին գործող ղեկավարներից մեկը։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քուվեյթի մրցանակներ

Երկիր Ամսաթիվ Մրցանակ
Քուվեյթ Քուվեյթ 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Մուբարաք Մեծի շքանշանի սուվերեն
Քուվեյթ Քուվեյթ 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Քուվեյթի ինքնիշխան շքանշան
Քուվեյթ Քուվեյթ 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Ազգային պաշտպանության շքանշանի սուվերեն
Քուվեյթ Քուվեյթ 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Ռազմական գերազանցության շքանշանի սուվերեն

Օտարերկրյա պետությունների պարգևներ

Երկիր Հանձնման ամսաթիվ Մրցանակ
Իսպանիա Իսպանիա 2008 թվականի մայիսի 23[15] Քաղաքացիական վաստակի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ
Արգենտինա Արգենտինա 2011 թվականի օգոստոսի 1-ին[16] Ազատարար Սան Մարտինի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 وفاة أمير الكويت الشيخ نواف الأحمد الجابر الصباح عن 86 عاماAlArabiya.net, 2023.
  2. BOE: Martes 27 mayo 2008 — 2008. — Iss. 128. — P. 24764.
  3. SAIJ: CONDECORACIONES
  4. talal Palestinian leader grants Crown Prince highest merit — 2018.
  5. «Наследный принц Наваф назначен новым эмиром Кувейта» (ռուսերեն). ТАСС. 2020 թ․ սեպտեմբերի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  6. «Nawaf is appointed Kuwait Crown Prince». gulfnews.com (անգլերեն). 2006 թ․ փետրվարի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  7. 7,0 7,1 «Рыцарская армия. История Кувейта». kuwait-history.net (արաբերեն). 2008-01. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին.
  8. «Crown Prince Sheikh Nawaf Al-Ahmed Al-Jaber Al-Sabah». Global Security. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  9. «Новый эмир Кувейта Наваф Ас Сабах вступил на престол». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
  10. «Kuwaiti emir admitted to hospital, condition stable: State media». Al Jazeera (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  11. «Kuwait's Emir Sheikh Nawaf dies, Sheikh Meshal named as successor». Reuters. 2023 թ․ դեկտեմբերի 16. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  12. «Скончался эмир Кувейта». Interfax.ru (ռուսերեն). 2023 թ․ դեկտեմբերի 16. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  13. «New Emir of Kuwait named». Royal Central (բրիտանական անգլերեն). 2020 թ․ սեպտեմբերի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
  14. «Who is Sheikh Nawaf Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah?». AlKhaleej Today (արաբերեն). 2020 թ․ սեպտեմբերի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
  15. «Официальный бюллетень» (PDF). Официальный бюллетень (անգլերեն). 2008 թ․ մայիսի 27. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  16. «Награждения». saij.gob.ar (անգլերեն). 2011 թ․ օգոստոսի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 18-ին.