Մարտին եղբայրների տուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարտին եղբայրների տուն
Տեսակշենք
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունԴոնի Ռոստով և Բոլշայա Սադովայա փողոց (Դոնի Ռոստով)
ՎայրԲոլշայա Սադովայա փողոց (Դոնի Ռոստով)
Հիմնադրված է1893
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ
Քարտեզ
Քարտեզ

Մարտին եղբայրների տուն (ռուս.՝ Дом братьев Мартын) (Կարմիր տնակ, ռուս.՝ Красный домик[1]), շենք Դոնի Ռոստովում, Բոլշայա Սադովայա փողոցի և Կրեպոստնոյ նրբանցքի խաչմերուկում։ Տունը կառուցվել է 1893 թվականին ճարտարապետ Նիկոլայ Սոկոլովի նախագծով։ Շենքի առաջին սեփականատերը եղել է Մեծ Բրիտանիայի հպատակ Իվան Ռոմանովիչ Մարտինը[2]։ Մարտին եղբայրների տունն ունի մշակութային ժառանգության դաշնային նշանակության օբյեկտի կարգավիճակ[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անկյունային աշտարակը

Երկհարկանի շենքը կառուցվել է կարմիր աղյուսից 1893 թվականին ռոստովցի ճարտարապետ Նիկոլայ Սոկոլովի նախագծով։ Տունը կառուցված է էկլեկտիկայի կեղծգոթական ուղղության ոգով[4][5], նրա մեջ համադրված են ռուսական և գերմանական ճարտարապետության տարրեր։ Տան անկյունային մասում առանձնանում է սրածայր աշտարակով էրկերը[6]։

Սկզբում շենքը պատկանում էր բրիտանահպատակ Իվան Մարտինին, ապա նրա կնոջը` Պ. Մարտինին։ Այնուհետև տունը պատկանել է նրանց որդիներին` Վասիլիին, Գեորգիին և Իվանին։ Մարտին ընտանիքին Դոնի Ռոստովում պատկանել է «Ջոն Մարտին և ընկ.» ձուլամեխանիկական գործարանը, որը գտնվել է տան մոտ։ 1910-ական թվականներին Գեորգի Մարտինը եղել է ԱՄՆ-ի հյուպատոս[7], իսկ Մարտին եղբայրների տանը գտնվում էր նրա ընդունարանը։

1920 թվականին շենքը պետականացվեց։ Առաջին հարկում տեղակայվեցին տարբեր հաստատություններ, իսկ երկրորդում` կոմունալ բնակարաններ։ Հայրենական մեծ պատերազմից հետո շենքում անցկացվեց վերանորոգում, որի ընթացքում կորսվեցին ձեղնահարկի պատուհանները։ 1980-1990-ական թվականներին շենքում գտնվում էր Նկարչի տունը, որտեղ տեղակայված էին խանութ-սրահը, ցուցահանդես-վերնիսաժը և հնաոճ իրերի կրպակը։

2007 թվականին շենքը փոխանցվեց Միխայիլ Շոլոխովի պետական թանգարան-արգելոցի հաշվեկշռին, որից հետո սկսվեց նրա վերականգնումը։ Նախատեսվում է, որ վերանորոգման աշխատանքների ավարտից հետո Մարտին եղբայրների տանը տեղակայվելու է այդ թանգարանի մասնաճյուղը[8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Геннадий Демин Как там у вас, в ХVIII веке? // Ростов Официальный. — 2005. — № 33 (560).
  2. «Донской Вавилон». Московский комсомолец. 2013 թ․ օգոստոսի 7. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  3. «г.Ростов-на-Дону. Объекты культурного наследия (памятники истории и культуры) государственного (федерального) значения». Официальный портал Правительства Ростовской области. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  4. Александр Харченко (2013 թ․ օգոստոսի 13). «Ремонт после реставрации?». dom.161.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  5. Кукушин B. C. Эклектика // История архитектуры Нижнего Дона и Приазовья. — Ростов-на-Дону: ГинГО, 1995. — 275 с. — ISBN 5-88616-027-2
  6. Сергей Иваненко Частица западной Европы // Ростов Официальный. — 2004. — № 42 (517).
  7. Вера Волошинова. ««Красный домик» – будущий Ростовский филиал музея-заповедника М.А. Шолохова». werawolw.ru. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  8. «Продолжается реставрация Дома братьев Мартын». sholokhov.ru. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.