Jump to content

Մասնակից:Tatev99/Ավազարկղ49

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Դոլարը (նշանը՝ $; ծածկագիր՝ BSD) Բահամյան կղզիների արժույթն է 1966 թվականից: Այն սովորաբար կրճատվում է դոլարի $ նշանով կամ որպես այլընտրանք՝ B$՝ այն տարբերելու դոլարով արտահայտված այլ արժույթներից: Բաժանված է 100 ցենտի։

2020 թվականի հոկտեմբերի 20-ին Բահամյան կղզիները դարձավ առաջին երկիրը, որն ունեցավ օրինական թվային արժույթ՝ ներկայացնելով «Sand Dollar»-ը որպես ավանդական Բահամյան դոլարի այլընտրանք:

Կապը ԱՄՆ դոլարի հետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բահամյան դոլարը կապված է ԱՄՆ դոլարի հետ մեկ առ մեկ հիմունքներով: Բահամյան կղզիների Կենտրոնական բանկը հայտարարում է, որ որպես դրամավարկային քաղաքականության հիմնական գործիքներ օգտագործում է պարտադիր պահուստավորման նորման, անվանական (վերաֆինանսավորման) դրույքները և ընտրովի վարկային հսկողությունը, որը լրացվում է բարոյական համոզմամբ: Կենտրոնական բանկի նպատակն է պահպանել կայուն պայմանները, ներառյալ վարկավորումը, որպեսզի պահպանվի ԱՄՆ դոլարի և Բահամյան դոլարի հավասարությունը՝ միաժամանակ թույլ տալով շարունակել տնտեսական զարգացումը[1]։

Չնայած ԱՄՆ դոլարը (ինչպես ցանկացած այլ արտարժույթ) ենթակա է Բահամյան կղզիներում փոխանակման վերահսկման օրենքներին, Բահամյան դոլարի և ԱՄՆ դոլարի հավասարությունը նշանակում է, որ ցանկացած բիզնեսը կընդունի կամ ԱՄՆ-ի կամ Բահամյան արժույթը, և շատ բիզնեսներ, որոնք սպասարկում են զբոսաշրջիկներին, ձեռքի տակ ունեն լրացուցիչ ԱՄՆ դոլար՝ ամերիկացի զբոսաշրջիկների հարմարության համար:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դոլարը ֆունտին փոխարինեց 1 դոլար = 7 շիլլինգ (0,98 ԱՄՆ դոլար) փոխարժեքով 1966 թվականին՝ անկախությունից 7 տարի առաջ։ Այս փոխարժեքը թույլ տվեց սահմանել հավասարություն ԱՄՆ դոլարի հետ, քանի որ ստերլինգ/դոլար փոխարժեքն այնուհետև ամրագրվեց 1 ֆունտ = 2,80 դոլարի վրա՝ 2% աննշան վերագնահատումից հետո։ Տասնորդականացմանն օգնելու համար ստեղծվեցին երեք դոլարանոց թղթադրամներ և տասնհինգ ցենտանոց մետաղադրամներ, քանի որ անցման պահին երեք դոլարը մոտավորապես համարժեք էր մեկ ֆունտի, իսկ տասնհինգ ցենտը մեկ շիլլինգի:

2020 թվականի հոկտեմբերի 20-ին Բահամյան կղզիները դարձավ առաջին երկիրը, որն ունեցավ օրինական թվային արժույթ[2]՝ ներկայացնելով Sand Dollar-ը որպես ավանդական Բահամյան դոլարի այլընտրանք[3][4][5]։

Մետաղադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1966 թվականին ներմուծվեցին մետաղադրամներ 1, 5, 10, 15, 25, 50 ցենտ, 1 և 2 դոլար արժողությամբ։ 1 ցենտը հատվել է նիկել-արույրով, 5, 10 և 15 ցենտը՝ պղինձ-նիկելով, 25 ցենտը՝ նիկելով, իսկ 50 ցենտը և 1 դոլարը՝ արծաթով։ 10 ցենտն ուներ գլխաձև տեսք, մինչդեռ 15 ցենտը քառակուսի էր: Արծաթե մետաղադրամները շրջանառության համար չեն թողարկվել 1966 թվականից հետո: 1970 թվականին բրոնզը փոխարինել է նիկել-արույրին 1 ցենտով, որին հաջորդել է արույրը 1974 թվականին և պղնձապատ ցինկը 1985 թվականին: 1989 թվականին, շրջանառության համար թողարկվել են պղնձանիկելային 50 ցենտ և 1 դոլար արժողությամբ մետաղադրամներ, թեև դրանք չեն փոխարինել համապատասխան թղթադրամներին։

Այժմ հնացած 1 ցենտանոց մետաղադրամը մոտավորապես ԱՄՆ դոլարի չափ է, իսկ 5 և 25 ցենտանոց մետաղադրամները մոտավորապես նույն չափի են, ինչ իրենց ամերիկյան գործընկերները, բայց տարբեր մետաղական կազմով: 15 ցենտանոց մետաղադրամները դեռ արտադրվում են Կենտրոնական բանկի կողմից[6]։ Այժմ բոլոր մետաղադրամները մի կողմում կրում են Բահամյան զինանշանը՝ «Բահամյան կղզիների համագործակցություն» գրությամբ և տարեթիվ: Մետաղադրամների դարձերեսին պատկերված են բահամյան մշակույթի առարկաներ, որոնց արժեքը բառերով է: 1 ցենտն ունի երեք ծովաստղ, 5 ցենտը՝ արքայախնձոր, 10 ցենտը՝ երկու ոսկրային ձուկ, 15 ցենտը՝ հիբիսկուս, իսկ 25 ցենտը՝ առագաստանավ:

Մեկ ցենտանոց մետաղադրամները վերջին անգամ թողարկվել են 2020 թվականի հունվարի 31-ին և ապամոնետիզացվել 2020 թվականի վերջին: Բահամյան կղզիներում բոլոր կանխիկ գործարքներն այժմ կլորացված են մինչև հինգ ցենտը[7]։

Բահամյան դոլարի մետաղադրամներ (1974-2005 թողարկումներ)
Պատկեր Արժեք Տեխնիկական պարամետրեր Նկարագրություն Առաջին հատման ամսաթիվը
Տրամագիծը Հաստություն Զանգված Կազմը Եզր Դիմերես Դարձերես
1 ցենտ 19.05 մմ 1.40 մմ 3.16 գ Նիկել-արույր Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Ծովաստղ 1974
1 ցենտ 19.00 մմ 1.40 մմ 2.50 գ Պղնձապատ ցինկ Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Ծովաստղ 1985
5 ցենտ 21.00 մմ 1.53 մմ 3.94 գ Պղինձ-նիկել Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Արքայախնձոր 1974
10 ցենտ 23.50 մմ 1.72 մմ 5.54 գ Պղինձ-նիկել Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Երկու ոսկրային ձուկ 1974
15 ցենտ 25.00 մմ 2.06 մմ 6.48 գ Պղինձ-նիկել Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Հիբիսկուս 1974
25 ցենտ 24.26 մմ 1.9 մմ 6.9 գ Նիկել Եղեգնաձև Բահամյան կղզիների զինանշան Բահամյան առագաստանավ 1974
25 ցենտ 24.26 մմ 1.65 մմ 5.75 գ Պղինձ-նիկել Եղեգնաձև Բահամյան կղզիների զինանշան Բահամյան առագաստանավ 1991
50 ցենտs 29 մմ 10.51 g Պղինձ-նիկել Եղեգնաձև Բահամյան կղզիների զինանշան Կապույտ մարլին 1974
1 դոլլար 32 մմ 18.30 g Պղինձ-նիկել Եղեգնաձև Բահամյան կղզիների զինանշան Կոնխի պատյան 1981
2 դոլլար 40 մմ 2.5 մմ 26.9 գ Պղինձ-նիկել Եղեգնաձև Բահամյան կղզիների զինանշան Երկու ֆլամինգո 1974
Բահամյան դոլարի մետաղադրամներ (2007-2018 թողարկումներ)
Պատկեր Արժեք Տեխնիկական պարամետրեր Նկարագրություն Առաջին հատման ամսաթիվը
Տրամագիծը Հաստություն Զանգված Կազմը Եզր Դիմերես Դարձերես
1 ցենտ 17 մմ 1 մմ 1.70 գ Պղնձապատ պողպատ Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Երեք ծովաստղ 2014
5 ցենտ 21 մմ 1.53 մմ 3.5 գ Նիկելապատված պողպատ Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Արքայախնձոր 2015
10 ցենտ 23.5 մմ 1.8 մմ 5.2 գ Նիկելապատված պողպատ Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Երկու ոսկրային ձուկ 2007
15 ցենտ 25 մմ 2 մմ 6.48 գ Նիկելապատված պողպատ Հարթ Բահամյան կղզիների զինանշան Հիբիսկուսի երեք ծաղիկ 2018
25 ցենտ 24.3 մմ 1.7 մմ 5 գ Նիկելապատված պողպատ Եղեգնաձև Բահամյան կղզիների զինանշան Բահամյան շունչ 2007

Թղթադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1966 թվականին կառավարությունը ներմուծեց 1⁄2, 1, 3, 5, 10, 20, 50 և 100 դոլար արժողությամբ թղթադրամներ։ Բահամյան կղզիների արժույթի վարչությունը ստանձնել է թղթային փողերի թողարկումը 1968 թվականին՝ թողարկելով նույն անվանական արժեքները։ Բահամյան կղզիների կենտրոնական բանկը ստեղծվել է 1974 թվականի հունիսի 1-ին և այդ պահից ստանձնել է թղթադրամի թողարկումը[8]։ Դրա թղթադրամների առաջին թողարկումը չի ներառել 1/2 և 3 դոլարի անվանական արժեքները, սակայն դրանք կրկին շրջանառության մեջ են մտել 1984 թվականին։

Դոլարը վերջին քսան տարիների ընթացքում ենթարկվել է մի քանի վերանայումների, որոնցից առավել ուշագրավներից մեկը չափազանց գունեղ վերափոխումն է՝ ի նշանավորումն Քրիստափոր Կոլումբոսի վայրէջքի հարյուրամյակի Բահամյան կղզում, որը նա անվանել է Սան Սալվադոր:

Բոլոր թղթադրամները, բացառությամբ հիսուն ցենտի թղթադրամի, վերջին տարիներին ենթարկվել են դիզայնի փոփոխությունների՝ կեղծումից խուսափելու համար, թեև թղթադրամները ավելի խիստ անվտանգության միջոցներ են կիրառել ԱՄՆ-ում իրենց թղթադրամների վերջին վերանախագծումից շատ առաջ: Բոլոր թղթադրամներն ունեն նույն ֆիզիկական չափը, ինչպես ԱՄՆ դոլարը, բայց ի տարբերություն եվրոյի։ Կեղծիքի դեմ պայքարի նորագույն բանաձևը Համապարփակ կեղծման դիմացկուն անվտանգության արտադրանք է կամ CRISP[9][10][11][12][13][14]։ Նոր 10 դոլարանոց թղթադրամը թողարկվել է 2005 թվականի օգոստոսի 5-ին, մինչդեռ 20 դոլար թղթադրամը թողարկվել է 2006 թվականի սեպտեմբերի 6-ին: 2005 թվականի հոկտեմբերին ինչ-որ մեկը կեղծել է նոր CRISP 10 դոլարանոց թղթադրամներից մեկը՝ A161315 սերիական համարով: Բահամյան իշխանությունները նախազգուշացրել են վաճառականներին փնտրել թղթադրամներ, որոնցում բացակայում է ջրանիշը[15]։

Մինչև 1992 թվականը[16] ոլոր թղթադրամներում պատկերված էր Եղիսաբեթ II թագուհու (պետության ղեկավարի) դիմանկարը, սակայն թղթադրամներում սկսեցին ցուցադրվել մահացած Բահամյան հայտնի քաղաքական գործիչների դիմանկարները: Այս քաղաքականությունն այժմ փոխվում է, երբ թագուհու դիմանկարը կրկին պատկերվում է 10 դոլարանոց թղթադրամի վրա: 1/2 դոլարի վրա պատկերված է տարեց թագուհի Եղիսաբեթ II-ի պատկերը, իսկ հետևի կողմում՝ Քույր Սառայի լուսանկարը Նասաուի ծղոտի շուկայում, $1-ում պատկերված է սըր Լինդեն Փինդլինգը, իսկ հետևի կողմում թագավորական Բահամյան կղզիների ոստիկանական ուժերը, 3 դոլար արժողությամբ մետաղադրամի վրա պատկերված է երիտասարդ Եղիսաբեթ 2-րդ թագուհին, իսկ հետևի կողմում՝ Ընտանեկան կղզու ռեգատա, որտեղ պատկերված են տեղական առագաստանավեր, $5 - Սըր Սեսիլ Ուոլաս-Ուիթֆիլդը և հակառակ կողմը ցույց է տալիս Juncanoo խմբի «մրցարշավը» Juncanoo շքերթում; $10-ը տարեց թագուհի Էլիզաբեթ II-ն է (փոխարինում է Սըր Սթաֆորդ Սանդսին), իսկ հակառակ կողմում պատկերված է Հոուփ Թաուն Փարոսը և Աբակոյի բնակավայրը, $20-ը՝ Սըր Միլո Բաթլերը; $50 – Սըր Ռոլանդ Սիմոնետ; 100 դոլարը՝ մեծահասակ Եղիսաբեթ II թագուհին, իսկ հետևի մասում պատկերված է թռչող կապույտ մարլին՝ Բահամյան կղզիների ազգային ձուկը: Այդ պատճառով Բահամյան 100 դոլարանոց թղթադրամը տեղացիները հաճախ անվանում են «կապույտ մարլին»:

Բահամյան դոլարի թղթադրամներ (2005 CRISP շարք)
Արժեք Հիմնական գույն Դիմերես Դարձերես Ջրի նշագիծ
$12 Մամուռի կանաչ, փայտածուխ մոխրագույն և շագանակագույն Եղիսաբեթ II թագուհին Քույր Սառան Նասաուի շուկայում Իսպանական գալեոն (ոչ CRISP շարքի թղթադրամ)[17]
$1 Մուգ կանաչ, անանուխ կանաչ և շագանակագույն Սըր Լինդեն Օ. Փինդլինգ Թագավորական Բահամյան ոստիկանության ուժային խումբ Սըր Լինդեն Օ. Փինդլինգ 1-ին էլեկտրատիպով
$3 Կարմիր, նարնջագույն և մանուշակագույն Եղիսաբեթ II թագուհին Առագաստանավեր Իսպանական գալեոն (ոչ CRISP շարքի թղթադրամ)[17]
$5 Նարնջագույն, շագանակագույն և կապույտ Սըր Սեսիլ Ուոլաս-Ուիթֆիլդ Junkanoo dance Սըր Սեսիլ Ուոլաս-Ուիթֆիլդը էլեկտրոտիպով 5
$10 Մուգ կապույտ, մուգ կանաչ և շագանակագույն Եղիսաբեթ II թագուհին Հոուփ Թաուն, Աբակո կղզի Queen Elizabeth II with an electrotype 10
$10 Մուգ կապույտ, մուգ կանաչ և շագանակագույն Սեր Ստաֆֆորդ Լոֆթհաուս Սենդս Հոուփ Թաուն, Աբակո կղզի Stafford Sands with an electrotype 10
$20 Ածուխ, կարմիր և կանաչ Սեր Մեյլո Բ. Բատլեր Նասաուի նավահանգիստ Sir Milo B. Butler with an electrotype 20
$50 Նարնջագույն, շագանակագույն և կանաչ Սըր Ռոլանդ Թ. Սիմոնետ Բահամյան կղզիների կենտրոնական բանկի շենքը Sir Ronald T. Symonette with an electrotype 50
$100 Մանուշակագույն, կապույտ, կանաչ և մանուշակագույն Եղիսաբեթ II թագուհին Կապույտ մարլին Queen Elizabeth II with an electrotype 100

2016 թվականից ի վեր աստիճանաբար ներկայացվել է CRISP Evolution կոչվող նոր շարքը՝ պահպանելով նախորդ թղթադրամների առարկաներն ու մոտիվները՝ միաժամանակ թարմացնելով անվտանգության առանձնահատկությունները և գունային սխեմաները: Շարքը սկսվել է 2016 թվականի սեպտեմբերի 28-ին 10 դոլարով[18] և ներառում է 2017 թվականի սեպտեմբերի 27-ից՝ 1 դոլար[19], 2018 թվականի սեպտեմբերի 20 դոլար[20], 2019 թվականի հունվարի 24-ից՝ 1⁄2 դոլար[21], 2019 թվականի մարտի 28-ից՝ 3 դոլար[22], 2019 թվականի հոկտեմբերի 3-ից՝ 50 դոլար[23], 5 դոլարանոց թղթադրամը՝ 2020 թվականի սեպտեմբերի 23-ից[24] և 100 դոլար թղթադրամը՝ 2021 թվականի հոկտեմբերի 6-ին[25]։

Քանի որ 10 դոլար թղթադրամի գույնը նման է 1 դոլար թղթադրամի գույնին, այս շարքի 10 դոլար թղթադրամը թարմացվել է՝ 2022 թվականի դեկտեմբերի 15-ին դառնալով մոխրագույն գույն[26]։

Բահամյան դոլարի թղթադրամներ (CRISP Evolution շարք, 2016–մեր օրեր)
Արժեք Հիմնական գույն Size Դիմերես Դարձերես Ներածություն
$12 Մոխրագույն 156 × 67 մմ Եղիսաբեթ II թագուհին Քույր Սառան Նասաուի շուկայում 24 հունվարի 2019 թվական
$1 Կանաչ 156 × 67 մմ Սըր Լինդեն Օ. Փինդլինգ Թագավորական Բահամյան ոստիկանության ուժային խումբ 27 սեպտեմբերի 2017 թվական
$3 Ֆուկսիա 156 × 67 մմ Եղիսաբեթ II թագուհին Առագաստանավեր 28 մարտի 2019 թվական
$5 Դեղին և նարնջագույն 156 × 67 մմ Սըր Սեսիլ Ուոլաս-Ուիթֆիլդ Junkanoo պար 23 սեպտեմբերի 2020 թվական
$10 Կապույտ 156 × 67 մմ Սեր Ստաֆֆորդ Լոֆթհաուս Սենդս Հոուփ Թաուն, Աբակո կղզի 28 սեպտեմբերի 2016 թվական
$20 Մագենտա 156 × 67 մմ Սեր Մեյլո Բ. Բատլեր Նասաուի նավահանգիստ 26 սեպտեմբերի 2018 թվական
$50 Բաց կապույտ 156 × 67 մմ Սըր Ռոլանդ Թ. Սիմոնետ Բահամյան կղզիների կենտրոնական բանկի շենքը 3 հոկտեմբերի 2019 թվական
$100 Բաց շագանակագույն 156 × 67 մմ Արթուր Դիոն Հաննա Կապույտ մարլին 6 հոկտեմբերի 2021 թվական


BSD ներկա փոխարժեքները
Google Finance կայքից՝: AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD TRY EUR JPY
XE.com կայքից՝ AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD TRY EUR JPY
OANDA.com կայքից՝ AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD TRY EUR JPY


Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Monetary Policy in The Bahamas». The Central Bank of The Bahamas. 2002–2016. Վերցված է 12 July 2016-ին. «The fundamental objective of monetary policy in The Bahamas has always been to maintain stable credit and other conditions to support the fixed parity between the Bahamian and US dollars that has prevailed since 1973, while simultaneously allowing the economic development objective to be pursued. Over the years, the Central Bank has relied mainly on interest rate controls in combination with moral suasion and other policies to meet its monetary objectives.»
  2. Mathias Müller: China verabschiedet sich langsam vom Bargeld. Neue Zürcher Zeitung online, 2021-01-28. Retrieved February 27, 2021.
  3. Digital Bahamian Dollar. sanddollar.bs. Retrieved 2021-01-28.
  4. Public Update on the Bahamas Digital Currency Rollout. Central Bank of the Bahamas, 2020-12-31. Retrieved 2021-01-28.
  5. Wilson, Tom "Analysis: Central bankers comb for crypto clues as Bahamas launches 'Sand Dollar'" Reuters Dec. 18, 2020
  6. «ցենտralbankbahamas.com». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-09-27-ին. Վերցված է 2007-07-14-ին.
  7. BCCEC (2020-01-03). «ցենտral Bank of The Bahamas: Decoմմissioning One ցենտ Coin This Month». BCCEC (անգլերեն). Վերցված է 2024-05-20-ին.
  8. Linzmayer, Owen (2012). «Bahamas». The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
  9. «A brochure explaining the security features on the CRISP $1 note» (PDF).
  10. «A leaflet explaining the security features on the CRISP $5 note» (PDF).
  11. «A leaflet explaining the security features on the CRISP $10 note» (PDF).
  12. «A leaflet explaining the security features on the CRISP $20 note» (PDF).
  13. «A leaflet explaining the security features on the CRISP $50 note» (PDF).
  14. «A leaflet explaining the security features on the CRISP $100 note» (PDF).
  15. «It has come to our attention that the CRISP $10 banknote serial No. A161315 has been counterfeited» (PDF) (Press release). The Central Bank of The Bahamas. October 7, 2005. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) October 31, 2006-ին.
  16. «Bahamas». Banknote.ws. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  17. 17,0 17,1 «Bahamian Banknotes - The Central Bank of The Bahamas». Central Bank of The Bahamas. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-13-ին. Վերցված է 2017-10-07-ին.
  18. «News - The Central Bank of The Bahamas». Centralbankbahamas.com. 2016-09-28. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  19. «Info» (PDF). www.centralbankbahamas.com. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  20. «News - The Central Bank of The Bahamas». Centralbankbahamas.com. 2018-09-26. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  21. «Info» (PDF). www.centralbankbahamas.com. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  22. «Info» (PDF). www.centralbankbahamas.com. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  23. «Info» (PDF). www.centralbankbahamas.com. Վերցված է 2019-10-25-ին.
  24. «Bahamas new 5-dollar note (B351a) confirmed introduced on 23.09.2020 – BanknoteNews». 19 October 2020.
  25. «Bahamas new 100-dollar note (B355a) reported for introduction on 06.10.2021 – BanknoteNews». October 2021.
  26. «Press Release: The Central Bank of The Bahamas to Release a New Bahamas $10 Banknote- Central Bank of the Bahamas». www.centralbankbahamas.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023-09-05-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]