Մասնակից:Gohar Piloyan/Ավազարկղ25

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Պակիստանի ֆոնդային բորսա, ֆոնդային բորսա Պակիստանում, որն առևտրային հարթակներ ունի Կարաչիում, Իսլամաբադում և Լահորում։  Լահորի ֆոնդային բորսան Սիալկոտում ունի նկուղային հարկ[1][2]: Պակիստանի ֆոնդային բորսան 2021 թվականի սեպտեմբերի 8-ին դասակարգվեց որպես սահմանային շուկա[3]:

Պակիստանի ֆոնդային բորսան ստեղծվել է 2016 թվականի հունվարի 11-ին ՝ Կարաչիի ֆոնդային բորսայի, Լահորի ֆոնդային բորսայի և Իսլամաբադի ֆոնդային բորսայի միաձուլումից [4][5][6]: 2022 թվականի հունվարի դրությամբ Պակիստանի ֆոնդային բորսայում գրանցված է մոտ 375 ընկերություն, որոնց ընդհանուր շուկայական կապիտալը կազմում է 7,756 միլիարդ դոլար (27 միլիարդ ԱՄՆ դոլար)[7]:

Բորսաներում ներդրողները կազմում են 1,886 օտարերկրյա ինստիտուցիոնալ ներդրողներ և 883 տեղական ինստիտուցիոնալ ներդրողներ, ինչպես նաև շուրջ 220,000 մանրածախ ներդրողներ: Պակիստանի ֆոնդային բորսայի անդամներ են նաև մոտ 400 բրոքերային ընկերություններ և 21 ակտիվների կառավարման ընկերություններ[8][9]: Պակիստանի ֆոնդային բորսայի մաս կազմող ֆոնդային բորսաներից մեկը ՝ Կարաչիի ֆոնդային բորսան, ներառվել է աշխարհի ամենաարդյունավետ սահմանային ֆոնդային բորսաների ցանկում: Այն 2009-ից 2015 թվականներին տարեկան միջինը 26% եկամտաբերություն է ապահովել[10]: 2016-ի դեկտեմբերին Պակիստանի ֆոնդային բորսան 85 միլիոն դոլարով վաճառեց ռազմավարական բաժնետոմսերի 40% - ը չինական կոնսորցիումին[11]:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պակիստանի ֆոնդային բորսան ստեղծվել է 2016-ի հունվարին, երբ Պակիստանի կառավարությունը որոշում կայացրեց միավորել երկրի երեք խոշոր բորսայական շուկաները (որոնք գտնվում են Կարաչիում, Լահորում և Իսլամաբադում) մեկ միասնական շուկայի մեջ[12]:

Կարաչիի ֆոնդային բորսա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականի հունիսի 24-ին Մեծ Բրիտանիայի արտաքին գործերի նախարար Ուիլյամ Հեյգը հայտարարում է Կարաչիի ֆոնդային բորսայի փակման մասին

Կարաչիի ֆոնդային բորսան հիմնադրվել է 1947 թվականի սեպտեմբերի 18-ին: Կարաչիի ֆոնդային բորսան գրանցվել է Պակիստանում։  Այն գտնվում էր ֆոնդային բորսայի շենքում ֆոնդային բորսաների ճանապարհի վրա, Կարաչի բիզնես թաղամասի սրտում[13]: Այն Պակիստանի ամենամեծ ֆոնդային բորսան էր, որը 2015-ին մտավ աշխարհի լավագույն 10 ֆոնդային շուկաներ[14][15]: Բլումբերգ գործակալության տվյալներով ՝ Պակիստանի ֆոնդային շուկայի ինդեքսը 2009 թվականից ի վեր աշխարհում մեծությամբ երրորդն[16]: 2015-ի հունիսին Խալիջ Ժամանակները հաղորդեց, որ 2009 թվականից ի վեր Պակիստանի բաժնետոմսերը ԱՄՆ դոլարով ներդրողներին տարեկան 26% եկամուտ են բերել՝ Կարաչին դարձնելով աշխարհի ամենաեկամտաբեր ֆոնդային բորսան: 2015 թվականի հուլիսի 10-ի դրությամբ ընդհանուր շուկայական կապիտալը հասել է 7,33 տրիլիոն ռուպիի (մոտավորապես 72 միլիարդ ԱՄՆ դոլար)[17][18]:

Լահորի ֆոնդային բորսա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լահորի ֆոնդային բորսան գտնվում էր Պակիստանի Լահոր քաղաքում: Այն հիմնադրվել է 1970 թվականի հոկտեմբերին Պակիստանի կառավարության արժեթղթերի և բորսաների մասին 1969 թվականի որոշման համաձայն՝ Փենջաբ նահանգի գավառական մետրոպոլիայի կարիքներից ելնելով։  Ի սկզբանե Լահորի ֆոնդային բորսան բաղկացած էր 83 անդամներից և տեղակայված էր բրոքերային գրասենյակներով լի, վարձակալված շենքում:

Իսլամաբադի ֆոնդային բորսա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսլամաբադի ֆոնդային բորսան, Պակիստանի երեք ֆոնդային բորսաներից ամենաերիտասարդն էր և գտնվում էր երկրի մայրաքաղաք Իսլամաբադում: Իսլամաբադի ֆոնդային բորսան գրանցվել է որպես սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերություն 1989 թվականի հոկտեմբերի 25-ին: Իսլամաբադի ֆոնդային բորսան գտնվում էր սառցե աշտարակներում, 95%-ով դատարկ 22 հարկանի շենքում՝ էությունից զուրկ ցուցադրությամբ:

Միաձուլում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պակիստանի ֆոնդային բորսան գործարկվել է 2016 թվականի հունվարի 11-ին: Պաշտոնական մեկնարկից առաջ Կարաչիի ֆոնդային բորսան անցկացրեց երկօրյա փորձնական առևտրային նստաշրջան երեք բորսաների բոլոր հավաստագրերի սեփականատերերի համար: Ակնկալվում է, որ ինտեգրումը կօգնի նվազեցնել շուկայի մասնատումը և ուժեղ հիմքեր կստեղծի ռազմավարական գործընկերներ ներգրավելու համար, որոնք անհրաժեշտ են տեխնիկական փորձաքննություն և օգնություն տրամադրելու համար: Երեք բորսաների ինտեգրումն ավարտվել է խորհրդարանի համատեղ նստաշրջանում ընդունված 2012 թվականի ֆոնդային բորսաների ապամոնտաժման և ինտեգրման մասին օրենքի իրականացման երկրորդ փուլում[19]:

Առևտրի ծավալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականի մայիսի 27-ին գրանցվել են ռեկորդային բարձր առևտրային ծավալներ՝ հասնելով 2,20 միլիարդ բաժնետոմսերի։  Սա գերազանցել է բորսայի գոյության ողջ ընթացքում առեւտրի նախորդ ռեկորդային ծավալը՝ 1,56 մլրդ բաժնետոմս, որը գրանցվել էր 2021 թվականի մայիսի 26-ին[20]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Pakistan Stock Exchange formally launched». Dawn. Pakistan. 11 January 2016. Վերցված է 9 October 2022-ին.
  2. «Pakistan Stock Exchange formally launched | Pakistan Today». archive.pakistantoday.com.pk. 11 January 2016.
  3. «MSCI Downgrades Pakistan to Frontier Market After Four Years». 7 September 2021 – via www.bloomberg.com.
  4. «Ishaq Dar formally launches Pakistan Stock Exchange». www.thenews.com.pk (անգլերեն). Վերցված է 2022-02-24-ին.
  5. «PAKISTAN STOCK EXCHANGE STARTS FUNCTIONING - Channel 24» (ամերիկյան անգլերեն). 2016-01-11. Վերցված է 2022-02-24-ին.
  6. Akhtar, Adeel. «About Pakistan Stock Exchange (www.psx.com.pk)». www.ksestocks.com. Վերցված է 2016-06-16-ին.
  7. «Pakistan Market Cap: PSX: All Shares | Economic Indicators | CEIC». www.ceicdata.com. Վերցված է 2022-02-24-ին.
  8. «Pakistan Stock Exchange: a quantum leap for Pakistan's capital market». DailyTimes. Վերցված է 2016-02-22-ին.
  9. «Stock exchange: Pakistan likely to win emerging market status». The Express Tribune (ամերիկյան անգլերեն). 10 June 2015. Վերցված է 2016-02-22-ին.
  10. «KSE world's best performing frontier stock market: report». The Express Tribune (ամերիկյան անգլերեն). 2015-06-03. Վերցված է 2016-06-16-ին.
  11. «PSX sells 40pc stake to Chinese consortium». DAWN.COM. 2016-12-23. Վերցված է 2016-12-24-ին.
  12. «Pakistan Stock Exchange formally launched». DAWN.COM. 11 January 2016.
  13. Dawn.com (2016-01-11). «Pakistan Stock Exchange formally launched». DAWN.COM (անգլերեն). Վերցված է 2022-02-24-ին.
  14. Houreld, Katharine (10 April 2013). «Insight: Pakistan's booming market no black and white matter». Yahoo News. Վերցված է 10 April 2013-ին.
  15. Times, Khaleej (29 October 2015). «Karachi Stock Exchange among 10 best stock markets in the world in 2015». Scene on Hai. Վերցված է 9 October 2015-ին.(չաշխատող հղում)
  16. «Pakistan central bank cuts benchmark rate to 42-year low». AFRWEEKEND. 24 May 2015. Արխիվացված օրիգինալից 25 May 2015-ին. Վերցված է 24 May 2015-ին.
  17. «KSE world's best performing frontier stock market: report». The Express Tribune. 3 June 2015. Արխիվացված օրիգինալից 11 June 2015-ին. Վերցված է 8 Jun 2015-ին.
  18. «Pak equities to extend bull run on strong fundamentals». Khaleej Times. 1 June 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 1 June 2015-ին. Վերցված է 8 Jun 2015-ին.
  19. Dawn.com (2016-01-11). «Pakistan Stock Exchange formally launched». www.dawn.com. Վերցված է 2016-02-22-ին.
  20. Hussain, Dilawar (2021-05-28). «Low-priced stocks drive volumes to historic highs». DAWN.COM (անգլերեն). Վերցված է 2021-05-30-ին. Umer

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]