Մասնակից:Շահանե Նալբանդյան/Ավազարկղ38

Թատրոնում

Առաջին սերիական մոդելը

Անվասայլակով մուտքն արգելված է

Անվասայլակ, տեղաշարժման միջոց նախատեսված մարդկանց համար, որոնք կարողանում են նստել, բայց չեն կարողանում շարժվել ինչպես ժամանակավոր (հիվանդության պատճառով), այնպես էլ հաշմանդամության պատճառով։

Նստելու անկարող մարդկանց համար կա «նստարան անիվների վրա»՝ նմանատիպ սարքով։

Պատմություն

Կոնֆուցիուսը և երեխաները․ Ուշադրություն դարձրեք ձեռնասայլին, որն օգտագործվում էր իմաստունին տեղափոխելու համար, ենթադրաբար, տրանսպորտային միջոց, որը ծանոթ էր վաղ Ցին նկարիչներին (1680):

Սայլակները ի սկզբանե հայտնագործվել են մ.թ.ա․ 6-րդ դարում Չինաստանում։

Հարրի Ջիգինսը առաջինն էր, որ ստեղծեց թեթև պողպատե սայլակների սերիական արտադրությունը՝ օգնելու իր ընկերոջ, որը վնասել էր իր մեջքը հանքարդյունաբերական վթարի հետևանքով:.

1655 թվականին Ստեֆան Ֆարֆլերը՝ 22-ամյա ժամագործը, կառուցել է աշխարհում առաջին ինքնագնաց աթոռը եռանիվ շասսիի վրա՝ օգտագործելով կրիվոշիպներ և ատամնանիվներ։ Այնուամենայնիվ, սարքն ավելի շատ նման էր ձեռքի հեծանիվի, քան հաշմանդամի սայլակի, քանի որ դիզայնը ներառում էր առջևի անիվի վրա տեղադրված ձեռքի բռնակներ:

Տեսակներ

Ներկայումս շուկայում կան անվասայլակների բազմաթիվ մոդելներ, որոնք տարբերվում են ինչպես դիզայնով, այնպես էլ տեխնիկական բնութագրերով: Անվասայլակները բաժանվում են․

• ճոճվող սայլակ։ Եթե մարդը շատ է թուլացել և իր վիրակի չէ վարել սայլակը, այս պարագայում բուժքույրը կամ խնամակալը տանում են նրան ճոճվող սայլակի վրա։։
• անվասայլակ։ Անվասայլակը վարում է հաշմանդամը ինքնուրույն՝ օգտագործելով ձեռքի կամ էլեկտրական շարժակը։
  • մեխանիկական շարժիչով անվասայլակներ - անիվները շարժվում են ձեռքերի ուժով
  • շարժիչով սայլակներ-էլեկտրական շարժիչ և մարտկոց կամ վառելիքի տարրեր

Ձեռքով անվասայլակները ներառում են.

• բազային անվասայլակներ տան և փողոցի համար
• անվասայլակներ բարձր հենարանով
• լծակով շարժվող անվասայլակներ
• ակտիվ անվասայլակներактивные инвалидные коляски
• սպորտային անվասայլակներ
• մանկական անվասայլակներ
• անվասայլակներ մանկական ուղեղային կաթվածով երեխաների համար
• անվասյլակներ սանիտարական համակարգով
• սայլակներ, որոնք ունակ են բարձրանալ աստիճաններով - «աստիճաններով քայլողներ»:

Բազային անվասայլակներ

Հիմնական հաշմանդամի սայլակները տարբերվում են արմնկակալների, ոտնատեղի, անիվների տեսակով ինչպես նաև քաշով, չափսերով և նյութերով։

Արմնկակալներ

Տարբերվում են արմնկակալների հետևյալ տեսակները․

• ֆիքսված, շարժական, ծալովի
• ձևով - երկարաձգված, աստիճանավորված և փոխզիջումային:
• փոխակերպման հնարավորությունները՝ ամբողջական, ամբողջական լրացուցիչ ընտրանքներով (սեղմիչ հովանոցի համար, սեղանի կամ խորը սկուտեղի համար ամրակներ բեռնափոխադրման համար և այլն), փոփոխական բարձրությամբ և լրացուցիչ ընտրանքներով:

Չշարժվող արմնկակալ սայլակն ավելի կայուն է ամուր շրջանակի շնորհիվ, սակայն չափազանց անհարմար է նման աթոռին նստելը, օրինակ՝ մահճակալից կամ աթոռից։ Ծալովի և շարժական անվասայլակները հնարավորություն են տալիս ավելի քիչ ջանք գործադրելով աթոռի վերածվել, ինչը հատկապես կարևոր է տարեցների և թուլացած մարդկանց համար:

Աստիճանավոր բազկաթոռը հեշտացնում է տարբեր խոչընդոտների (օրինակ, սեղանի) մոտենալը։ Ընդլայնված անվասայլակները ավելի հարմարավետություն են հաղորդում ձեռքերին:

Կան նաև փոխզիջումային բազկաթոռներ, որոնք և՛ երկարաձգված են, և՛ թեքված, ինչը թույլ է տալիս հարմարավետորեն տեղավորել ձեռքերը և միևնույն ժամանակ հեշտությամբ քշել մինչև սեղանատեղը կամ բարի սալիկը:

Ոտնատեղեր

Ոտնատեղերը իրենց հերթին բաժանվում են․

• ֆիքսված
• շարժական-ծալովի
• շարժական և ծալովի օրթոպեդիկ բարձով։

Ֆիքսված ոտնաթաթի երկարությունը կարելի է կարգավորել՝ կախված օգտագործողի հասակից:

Съёмно-откидные подножки облегчают транспортировку инвалидной коляски, поскольку без подножек кресло гораздо меньше весит и занимает не так много места. Если человеку не требуется две подножки (например, после ампутации одной ноги), ненужную подножку можно снять, и коляска опять же станет легче. В инвалидное кресло с откидными подножками удобно садиться — это актуально для пожилых людей, способных самостоятельно передвигаться и пользующихся креслом лишь иногда.

Съёмно-откидные подножки с ортопедической подушкой изменяют угол наклона вплоть до горизонтального положения. Это повышает уровень функциональности. В частности, с такой подножкой человеку будет комфортно при переломе костей таза, когда на всю ногу наложен гипс и согнуть её невозможно.

Разные виды подлокотников и подножек обеспечивают различный уровень комфорта и подбираются с учётом общего физического состояния инвалида и особенностей заболевания.

Անիվներ

В зависимости от предполагаемой среды использования (на улице или дома) выбирается инвалидная коляска либо:

• օդաճնշական անիվներով, որոնք ապահովում են ցնցումների կլանման բարձր մակարդակ, կամ
• մաշվածության ավելի դիմացկուն ձուլվածքներով:

Ձուլված անիվները հարմար են կատարյալ հարթ մակերեսով շարժվելու համար, ուստի ձուլածո անիվներով անվասայլակն ավելի հարմար է տան համար:Նման անիվները չեն պահանջում խնամք և ծառայում են ավելի երկար։ Եթե ​​ձուլածո անիվը պայթում է, այն ամբողջությամբ փոխարինվում է եզրի հետ միասին:

Փչովի կամ օդաճնշական անիվներով մանկասայլակը սովորաբար օգտագործվում է փողոցում զբոսնելու համար, քանի որ այն ավելի հարթ է ընթանում՝ հարթելով կոպիտ ճանապարհի թերությունները։ Օդաճնշական անիվները պահանջում են նույն խնամքը, ինչ հեծանիվների անիվները. դրանք պետք է պարբերաբար փչվեն և փոխարինվեն: Փչովի անիվի ծակման դեպքում և՛ ներքին խողովակը, և՛ անվադողը կարող են փոխարինվել առանց եզրը փոխելու անհրաժեշտության:

Անվասայլակների քաշը և չափերը տարբերվում են ըստ մոդելի: Սովորական բազային անվասայլակները կշռում են միջինը 19 կգ, ալյումինի թեթեւ սայլակները ' մինչև 15 կգ, իսկ ամենաառաջադեմ սպորտային սայլակների քաշը 8-15 կգ է: Նստատեղի լայնությունը տատանվում է 30-ից 56 սմ և ընտրվում է ըստ հիվանդի կառուցվածքի: Գեր հիվանդների համար նախատեսված են հատուկ անվասայլակներ՝ երկարացված նստատեղով և ավելացված բեռնատարողությամբ, ինչը ձեռք է բերվում ամրացված կրկնակի շրջանակի միջոցով:

Շրջանակ

Անվասայլակների անւվների շրջանակները հիմնականում պատրաստվում են պողպատից, իսկ թեթև մոդելների դեպքում՝ ալյումինից, տիտանից, կամ այլ թեթև մետաղներից, միևնույն ժամանակ, շրջանակը կարող է լինել ամուր, ծալովի կամ ակտիվ (կազմված ձախ և աջ կեսերից, ամրացված առանցքակալով՝ խորդուբորդ մակերևույթի վրա կայունության համար), մինչդեռ այն կարող է նաև ծալովի լինել:մОбивка сиденья

Որպես նստատեղերի համար երեսապատման նյութ օգտագործում են․

• կաշվե կտոր. Կաշվե աթոռները հեշտ են մաքրվում, ինչը հատկապես կարևոր է հիվանդանոցներում, որտեղ յուրաքանչյուր հիվանդից հետո հաճախակի ախտահանում է անհրաժեշտ, ինչպես նաև տանը, եթե հաշմանդամը տառապում է անմիզապահությամբ։
• հիգրոսկոպիկ նյութ՝ փափուկ հիմքով: Փափուկ թիկունքով շնչող հիգրոսկոպիկ նյութը հիվանդին ապահովում է հարմարավետության բարձր մակարդակ և նաև ենթակա է հիգիենիկ մշակման:

Անվասայլակները կարող են համալրվել զուգարանի հարմարանքով՝ հիգենիկ նպատակներով։

Բարձր թիկնակով անվասայլակներ

Բարձր թիկնակով սայլակները, որոնք կարող են փոխել թեքության անկյունը, և օրթոպեդիկ ոտքի հենարանները նախատեսված են այն մարդկանց համար, ովքեր ստիպված են շատ ժամանակ անցկացնել սայլակի վրա: Աթոռի թիկունքը կարող է կարգավորվել այնպես, որ մարդը կիսով չափ նստած կամ պառկած լինի. դա նվազեցնում է ողնաշարի ծանրաբեռնվածությունը և ավելի հարմարավետ դարձնում աթոռին նստելը: Աթոռի թիկունքը թեքվում է դեպի հորիզոնական դիրք, օրթոպեդիկ ոտնաթաթերը բարձրանում են 90 աստիճանով, իսկ սայլակը վերածվում է մահճակալի։

Լծակավոր անվասայլակներ

Լծակային շարժիչով անվասայլակները թույլ են տալիս սահմանափակ հնարավորություններով մարդկանց ինքնուրույն տեղաշարժվել համեմատաբար անհավասար մակերեւույթով զգալի հեռավորություններով: Լծակային անվասայլակը հարմար է լավ զարգացած ուսի և ձեռքի մկաններ ունեցող մարդու համար, որը ցանկանում է իրեն լավ ֆիզիկական վիճակում պահել։

Մարմնի գործառույթների միակողմանի սահմանափակումներ ունեցող հաշմանդամների համար կան լծակային սայլակներ մի ձեռքով. լծակը գտնվում է աջ կամ ձախ կողմում:

Ակտիվ սայլակներ

Կարգավորումների ճկուն համակարգի շնորհիվ (որոնց թիվը հասնում է 40-ի) ակտիվ սայլակը կարող է կարգավորվել՝ հաշվի առնելով կոնկրետ անձի անհատական ​​առանձնահատկությունները՝ հասակը, քաշը, մարմնի կառուցվածքը, շարժիչի ֆունկցիայի սահմանափակումը։ Ակտիվ անվասայլակները նախատեսված են հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց համար, որոնք ակտիվ կենսակերպ են վարում, շատ հաճախ են շարժվում և ցանկանում են ունենալ առավելագույն շարժունակություն և մանևրելիություն:

Սպորտային սայլակներ

Սպորտային անվասայլակները նախատեսված են պրոֆեսիոնալ սպորտով և պարով զբաղվելու համար։ Նման անվասայլակները պատրաստվում են պատվերով՝ հաշվի առնելով պլանավորված գործողության բոլոր առանձնահատկությունները։ Ընդ որում, օգտագործվում են հատկապես ամուր նյութեր, որոնք կարող են դիմակայել էքստրեմալ սպորտային ծանրաբեռնվածությանը։

Սպորտային անվասայլակները կշռում են ավելի քիչ ստանդարտ բազային սայլակներ (8-14, 5 կգ): Այս թեթևությունը ձեռք է բերվում հատուկ թեթև համաձուլվածքներից պատրաստված շրջանակի, առջևի անիվների փոքր տրամագծի, հատուկ նախագծված մեջքի և նվազագույն արմնկակալների միջոցով:

Մանկական անվասայլակ

Մանկական անվասայլակների բաժանվում են բազային և ակտիվ։ Ընտրվում է սայլակը՝  հաշվի առնելով, առաջին հերթին, երեխայի տարիքը, նրա ֆիզիկական վիճակը և օգտագործման ենթադրվող միջավայրը։

Անվասայլակներ ՄՈՒկ-ով երեխաների համար

Մանկական ուղեղային կաթվածով երեխաների համար նախատեսված սայլակների դիզայնը մշակվել է՝ հաշվի առնելով հիվանդության առանձնահատկությունները և անվտանգության անհրաժեշտ միջոցները։

Այս կատեգորիայում առանձնանում են՝

• անվասայլակներ տան համար
• անվասայլակներ դրսի համար

Տան համար նախատեսված մանկասայլակն ունի թեթև, բայց ամուր մեջք, գլխի զսպակներ, մեկ ոտքի հենարան, կողային սեղմիչներ, անվտանգության ժապավեններ և աբդուկտորներ, որը պաշտպանում է երեխային ոտքերի ակամա ոլորումից:

Փողոցի համար նախատեսված մանկասայլակը հագեցած է անվտանգության ժապավեններով, աբդուկտորով և գլխարկով։ Արտաքնապես մանկասայլակները շատ նման են ավանդական մանկասայլակներին, ինչը օգնում է ծնողներին, ում երեխան ունի ուղեղային կաթված, խուսափել ավելորդ հայացքներից և անցանկալի հարցերից:

Էլեկտրական անվասայլակներ

Կինը էլեկտրական անվասայլակում։

Էլեկտրական անվասայլակները սկսել են կիրառվել առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո։

Էլեկտրական հաշմանդամի սայլակը սնուցվում է էլեկտրական շարժիչով և ունակ է մեկ հզորության պաշարով վարել ոչ ավելի, քան 30 կիլոմետր:

Առկա են շարժական մեջքով սայլակներ։

Համաշխարհային պրակտիկայում էլեկտրական հաշմանդամի սայլակները թողարկվում են միայն այն դեպքում, երբ մարմնի վերին մասը վնասված է, հիվանդը ակնհայտորեն ֆիզիկապես թույլ է կամ ունի սրտի հետ կապված խնդիրներ:

Սովորաբար կառավարվում է ձեռքով, ջոյսթիկով:

Սանդուղքի անվասայլակ

Սանդուղքով շարժվող անվասայլակ

Քայլող անվասայլակներ նախատեսված են սանդուղքի վրայով քայլելու (բարձրանալու և իջնելու) հնարավորությունն իրականացնելու համար՝ առանց կողմնակի անձանց օգնության։ Աշխարհում գոյություն ունի անվասայլակների մի քանի տեսակ։ Սա բարդ էլեկտրական մեխանիզմներ են։Նման նմուշներն առանձնանում են շատ բարձր գնով, որը համեմատելի է բյուջետային մեքենայի արժեքի հետ։Կան նաև ավելի պարզ և էժան տարբերակներ հաշմանդամի սայլակների համար, որոնք կարող են բարձրանալ ներքին արտադրության աստիճաններով: Անվասայլակների տեսակները մեխանիկական շարժիչով և էլեկտրական շարժիչով։

Գոյություն ունի հաշմանդամային սայլակների կառուցվածք

• կարող է բարձրանալ աստիճաններով
• թրթուրներով

Շենքի հասանելիություն

Թեքամուտք

Վերելակների դարպաս Հիրոսիմայում

Արտաքին վերելակ (միայն հաշմանդամների համար)

Ենթակառուցվածքի հարմարեցման արշավը սկսվել է 90-ականներին ԱՄՆ-ում՝ ընդունմամբ «Americans with Disabilities Act of 1990», որը ստեղծեց Ոսկե կանոնը։

Հաշմանդամություն ունեցող մարդիկ պետք է ունենան հավասար հասանելիություն, ներառյալ հասարակական տրանսպորտը և շենքերը։

Շենքերի և շինությունների հասանելիությունը կարող է իրականացվել հետևյալ միջոցներով․

• Շարժման թեքամուտք (սովորաբար 7° կամ 10° տակ բազրիքի առկայության դեպքում)
• Հատուկ վերելակ անվասայլակով օգտվողների համար կամ վերելակ (եթե ինչ-ինչ պատճառներով մարդատար վերելակ չկա)
• Ենթակառուցվածքի հարմարեցում
  • Ավելի ցածր դրամարկղային արկղեր(երկու դրամարկղեր,  որոնցից յուրաքանչյուրի մոտ կարող է դրվել զամբյուղ)։ Մնացած ժամանակ դրանք օգտագործվում են որպես էքսպրես դրամարկղեր։
  • Ավելի ցածր ավտոմատ տեղադրում, կոճակներ և այլն:
  • Հատուկ զուգարաններ՝ շարժման հեշտության համար։
  • Լրացուցիչ ծալովի (կողային) նստատեղեր դահլիճներում (անվասայլակը կարող է դրվել այդ վայրում):
• Հատուկ մեքենաների համար կայանատեղիների ամրագրում։

Մի շարք երկրներում օրենսդրորեն կա թեքահարթակ սարքելու պահանջ. Սակայն հարկ է նշել, որ ՌԴ-ում ինչպես բնակելի, այնպես էլ հասարակական շենքերի չափազանց փոքր քանակությունը հարմարեցված է հաշմանդամների օգտագործման համար։

Հասարակական տրանսպորտ հաշմանդամների համար

Էլեկտրագնացք

Հաշմանդամի սայլակի բեռնումը տրամվայ լոգարիթմական թեքումով

Սկզբունքորեն, նախկինում բարձր երկաթուղային հարթակների նախագծման ժամանակ հաշվի են առնվել նաև հաշմանդամություն ունեցող անձանց շահերը։ Բայց միտումներ կան

• Տրամվայներում, հատակի մակարդակի իջեցում, առաջին հերթին պայմանավորված տրանսպորտի այս տեսակի բեռի ավելի վաղ ավելացմամբ, որն արագացրել է նստելն ու իջնելը։
• Գնացքների վագոններում կանգնելու տեղերի քանակի կրճատում՝ քաղաքների տարածման հետ կապված կրիտիկական հզորության պատճառով՝ ընդարձակ տարածքի հատկացումով, որտեղ կարող են տեղակայվել ինչպես ուղեբեռը, այնպես էլ մանկասայլակները:

Սակայն, ընդհանուր միտումի համաձայն, սկսում են տեղադրվել նաև հաշմանդամների համար նախատեսված վերելակներ։

Քաղաքային այլ տրանսպորտ

Առաջին փուլում զարգացել է ցածրահարկ տանսպորտը։ Իմաստը կայանում է նրանումПервым этапом был разработан низкопольный транспорт. որ սարքավորումը գտնվում է անիվի կամարների հիմնական հատվածում (վագոնների սայլակներում), ինչպես նաև վարորդի խցիկի և մոտակա անիվի կամարի միջև ընկած բացվածքում։ Լրացուցիչ սարքավորումները տեղադրվում են նստատեղի միավորի տակ գտնվող միտեսակ պատվանդանի վրա, իսկ միջին դռների շրջանում տեղը հատկացվում է կուտակայինին, որտեղ կարող է տեղակայվել ուղեբեռը, մանկական և հաշմանդամի սայլակները։

Սակայն տվյալները (վերաբերում են միայն ոչ ռելսագնաց) տրանսպորտային միջոցները ներկայումս զուրկ են թերություններից

• Առաջատար երեք առանցքների շնորհիվ նրանք ունեն սահմանափակ մանևրելու հնարավորություն: Գոյություն ունեն տեսակներ (առավել հայտնի ՌԴ-ում «ПАЗ 3237»), տվյալ թերությունից զուրկ, բայց շնորհիվ փոքր թվով նստատեղերի (18+36/18+20+2 անվասայլակներ) սահմանափակվում է երթուղիների ընտրությամբ։
• Ցածրահարկ մեքենաներն ավելի քիչ հարմար են ուղևորների մեծ հոսքի պայմաններում՝ հետևի անիվի կամարների միջև նեղ անցման և հետևի պահեստային տարածքի բացակայության պատճառով:Այնուամենայնիվ, «MAZ» գործարանի կողմից արտադրված մոդելներում այս թերությունը կրճատվում է հետևի շարժիչի առանցքի տարբեր դիզայնի և նստատեղերի կրճատման պատճառով:

Երկրորդ փուլը մշակել է հետ քաշվող թեքահարթակ, որը հատուկ բանալիով բարձրացրել է հաղորդիչը (որոշ երկրներում այն ​​տրվում է նաև սայլակով օգտվողներին) մուտքը հեշտացնելու համար:

Ցածրահարկ տրանսպորտը տեղադրվում է հիմնականում ներշրջանային երթուղիներով, ինչպես նաև, հնարավորության դեպքում, տեղափոխվում է այլ հարմարեցված տրանսպորտ:

Автомобили для людей, передвигающихся на коляске

1949 թվականից մշակվում է անդամալույծ մարդկանց համար նախատեսված մեքենաներ Cars for wheelchair users, օրինակ Canta (մի քանի մոդելներ), Chairiot solo։

Նեյրոշարժիչը իրենից ներկայացնում է էլեկտրական տրանսպորտային միջոց представляет собой электроприводное транспортное средство, օդաչուի մտավոր հրամաններով։ Նեյրոշարժական հսկողության հրամանները հաշվի են առնվում օդաչուի էլեկտրաէնցեֆալոգրաֆիայի և էլեկտրամիոգրաֆիայի միջոցով: ННГУ-ում մշակվում է նեյրոշարժիչի նախատիպ

Տես նաև

Սեգվեյ