Մասնակից:Նանե Մելիքսեթյան/Ավազարկղ16

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մաֆիա (կղզի) (Kisiwa cha Mafia), կղզի Տանզանիայի Պվանի շրջանում։ Կղզին իր մեծությամբ երրորդն է Տանզանիայի օվկիանոսի տարածքում[1], բայց վարչականորեն ընդգրկված չէ Զանզիբարի կիսաինքնավար շրջանի կազմում, որը քաղաքականապես առանձնացել է 1890 թվականից։ Մաֆիա կղզին ձևավորում է Մաֆիա շրջանի մեծ մասը՝ ափամերձ շրջանի վեց վարչական շրջաններից մեկը։ Տեղական արշիպելագը և գլխավոր կղզին հաճախ աննվանում են Չոլե շամբա Սուահիլի լեզվով, որը նախկինում գտնվող Չոլե քաղաքի կենտրոնական շրջանն էր Մաֆիայի ծոցում[2]։

Կղզու բնակչությունը կազմում է ավելի քան 40000 մարդ[3][4][5]։ Տնտեսությունը հիմնված է ձկնորսության, գյուղատնտեսության և Կիլինդոնի շուկայի վրա։ Կղզին գրավում է որոշ զբոսաշրջիկների, հիմնականում Սկուբա դայվինգի սիրահարների, թռչնադիտողների, ձկնորսների և հանգստանալու ցանկություն ունեցող մարդկանց[6][7]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաֆիա կղզին գտնվում է Տանզանիայի արևելյան ափի մոտ՝ Ռուֆիջի գետի դելտայի դիմաց[1]։ Դելտայի և կղզու միջև ընկած ջրի 20 կիլոմետր (12 մղոն) լայնությունը կոչվում է Մաֆիայի ալիք: Մաֆիա կղզին փոքր արշիպելագի մի մասն է, որն ունի մի քանի շատ ավելի փոքր կղզիներ, որոնցից մի քանիսը բնակեցված են: Մաֆիայի գլխավոր քաղաքը Կիլինդոնն է արևմտյան ափին: Արևելյան ափին Չոլի ծովածոցն է՝ մաֆիայի պաշտպանված խորջրյա խարիսխը և բնօրինակ նավահանգիստը: Ծոցը պատված է կղզիներով, ավազի ափերով և լողափերով, իսկ արևելքից պաշտպանված է խութերով և Խուանի կղզով։

Կղզու ամենահյուսիսային կետը մարջանային ժայռ է, որը բարձրանում է Ռաս Մկումբի կոչվող ծովից մոտավորապես 4,5 մետր (15 ոտնաչափ) բարձրությամբ, ժայռից այն կողմ ցամաքը աստիճանաբար բարձրանում է մինչև 24 մետր (79 ոտնաչափ)[8]։ Ռաս Մկումբիում փարոս կա։

Երկրաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաֆիա կղզին և հարակից արշիպելագը ձևավորվել են մայրցամաքային ափի մի մասի ճեղքման և վերելքի արդյունքում Պլեյստոցենի ժամանակ[1][9]

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կղզու հիմնական էկոհամակարգերն են մանգրոյի ճահիճները, ափամերձ անտառները, մացառուտները և խոտածածկ տարածքները[1]։

Թռչուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

A 115,000 ha area, encompassing Chole Bay, the southern coastline of Mafia and its associated smaller islands, along with the intervening marine waters, has been designated an Important Bird Area (IBA) by BirdLife International because it supports populations of western reef egrets, Terek sandpipers and crab plovers.[10]

Կաթնասուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Mafia Island is home to fruitbats (flying foxes) of the genus Pteropus.[1]

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Mafia island has a tropical climate. This climate is classified as "Aw" by the Köppen-Geiger system. The average temperature in town of Kilindoni is 26.7 °C (80.1 °F). The average annual rainfall is 1,705 mm. The monthly average temperatures are usually between 24.8–28.3 °C (76.6–82.9 °F). There is one major rain season, with most rainfall coming between March and May. Dry season spans between July to October.

 Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Նանե Մելիքսեթյան/Ավազարկղ16ում
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Mafia Island is mentioned at least as early as the 8th century. The island once played a major role in ancient trade between the people of East Asia and East Africa. It was a regular stop for Arab boats. On the tiny island of Chole Mjini, just offshore in Chole Bay, once stood a settlement that constituted one of the most important towns controlling trade from the silver mines of Eastern Zimbabwe, which reached the town via the old ports of Kilwa and Michangani.[11]

In the mid-1820s, the town of Kua on Juani Island was attacked by Sakalava cannibals arriving from Madagascar with 80 canoes, who ate many of the locals and took the rest into slavery.[11]

A 3D documentation of the Kua Ruins on Juani Island was carried out in 2018 by the Zamani Project.[12]

Under a treaty of 1890, Germany took control of Mafia and constructed the buildings still evident on Chole. Germany paid Sultan Sayyid Ali bin Said al-Said of Zanzibar M 4 million for both the island and part of the mainland coast. On January 12, 1915, Mafia was taken by British troops as a base for the air and sea assault on the light cruiser Königsberg.

The name "Mafia" derives from the Arabic morfiyeh, meaning "group" or "archipelago"[փա՞ստ], or from the Swahili mahali pa afya, meaning "a healthy dwelling-place".

In 1995 Mafia Island had financial help from the WWF to make a natural marine wildlife centre which led to establishment of the first Marine Park in Tanzania. The organization continued to provide support to the Island under Rufiji-Mafia-Kilwa (RUMAKI)[13] seascape project to improve socio-economic well-being of the communities through the sustainable, participatory and equitable utilization and protection of their natural resources. Under the current EU-WWF Fisheries Co-management Project,[14] the organization aims at building effective long-term fisheries co-management through establishment of 10 Beach Management Units and to continue supporting Village Community Banks (VICOBA) in the Island to generate optimal, sustainable and equitable livelihood benefits, and which provide a source of lesson-learning for other coastal communities. The WWF Mafia office is under three technical staff - Paul Kugopya (Mafia Fisheries Co-management Officer), Marko Gideon[15] (EU-WWF Fisheries Co-management Project Communication/Awareness Officer) and Renatus Rwamugira (Project Accountant for Mafia).

Tanzania's first multi-user marine park at Mafia Island was established in 1995 following management recommendations and data from surveys conducted by the Society for Environmental Exploration.[16]

In August 2016, a diver, Alan Sutton, from Seaunseen, who had originally been looking for the remains of an old fort rumoured to have been washed away to sea, instead came across the remains of a wall stretching almost 4 km off Mafia Island. The discovery was detailed in a blog post by Sutton, with images showing remnants of the wall.[17]

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

An aerial view of Mafia Island airport.

Օդանավակայան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

The island's Mafia Airport can be reached from Dar es Salaam by flights operated by Auric Air[18] and Coastal Aviation.[19]

Port of Mafia Island[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Boats depart depending on the presence of the boat from the village of Nyamisati on the mainland to Kilindoni on Mafia island. As of 2021 the departure from Nyamisati is 16:00 p.m. with a roll call between 15:00-16:00p.m. The journey takes approximately 4.5 hours. Tickets are purchased beforehand in Nyamisati at a cost of 16,000 Tsh one way.

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • A map of Tanzania showing Mafia Island
    A map of Tanzania showing Mafia Island
  • Districts of Pwani Region showing Mafia District
    Districts of Pwani Region showing Mafia District
  • Historical nautical chart
    Historical nautical chart
  • Harbour of Mafia Island as seen from a departing boat
    Harbour of Mafia Island as seen from a departing boat
  • Beach on Mafia Island
    Beach on Mafia Island

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Kock, Dieter; Stanley, William T. (2009). «Mammals of Mafia Island, Tanzania». Mammalia. 73 (4): 339–352. doi:10.1515/MAMM.2009.046.
  2. ↑ «Mafia in Detail: History». Lonely Planet. Արխիվացված օրիգինալից 24 March 2021-ին.
  3. ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-06-10-ին. Վերցված է 2016-02-03-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  4. ↑ Administrator. «Policies». mca-t.go.tz. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-04-25-ին.
  5. ↑ Office of Chief Government Statistician (2016). «Pwani Region: Basic Demographic and Socio-Economic Profile (2012 Population and Housing Census)». National Bureau of Statistics (Tanzania).
  6. ↑ «Mafia Island». The Africa Specialists. Արխիվացված օրիգինալից 5 August 2020-ին.
  7. ↑ Kingdom, Sarah (22 November 2020). «Why You Should Add Mafia Island To Your Travel Bucket List». Travel Awaits. Արխիվացված օրիգինալից 26 January 2021-ին.
  8. ↑ «Mafia Island». Sailing Directions (enroute) for East Africa and the South Indian Ocean. Hydrographic/Topographic Center, Defense Mapping Agency (US). 1983. էջ 95.
  9. ↑ Sii, Petrus; Underhill, John R. (2015). «Role of Punctuated Subsidence and Structural Inversion in Creating East African Spice Islands». 77th EAGE Conference and Exhibition. European Association of Geoscientists & Engineers. էջեր 1–5. doi:10.3997/2214-4609.201412973. OCLC 7378154858.
  10. ↑ «Mafia Island». BirdLife Data Zone. BirdLife International. 2021. Վերցված է 28 February 2021-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 «Mafia Island – Indian Ocean, Tanzania» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020-05-28-ին.
  12. ↑ «Kua Ruins - Remains from a medieval Swahili town on Juani Island, Tanzania». Zamani Project. Վերցված է 29 November 2019-ին.
  13. ↑ «WWF - Rufiji-Mafia-Kilwa Seascape Programme, Tanzania». panda.org.
  14. ↑ «European Union». europa.eu. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-16-ին. Վերցված է 2013-09-19-ին.
  15. ↑ Mark Shekalaghe. «Tembelea Tanzania». safiritz.blogspot.com.
  16. ↑ «Internet Archive Wayback Machine». 12 October 2007. Արխիվացված օրիգինալից 12 October 2007. {{cite web}}: Cite uses generic title (օգնություն)CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  17. ↑ Osborne, Hannah (13 May 2016). «Diver in Tanzania discovers ancient city submerged beneath the sea off Mafia Island».
  18. ↑ «Auric Air». Auric Air Services Ltd. March 30, 2012. Վերցված է March 30, 2012-ին.
  19. ↑ «Coastal Aviation». August 5, 2017.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Նանե_Մելիքսեթյան/Ավազարկղ16&oldid=8394773» էջից