Մասնակից:Արտաշես Ղումաշյան0/Ավազարկղ
Ջոզեֆ Ռոյ «Ջո» Մեթենի, (), ամերիկացի սերիական մարդասպան Մերիլենդ նահանգի Բալթիմոր քաղաքից։ Չնայած նա իրեն սերիական մարդասպան է համարել և սպանել 13 մարդու, բայց հայտնաբերվել են բավարար ապացույցներ նրան միայն երկու սպանության մեջ մեղադրելու համար։ Ավելի ուշ հետաքննությունը հաստատել է ևս երեք զոհի առկայությունը։
Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մեթենիի փաստաբաններն ասել են, որ մանկության տարիներին նրան անտեսել են։ Հայրը հարբեցող էր և մահացել է ավտովթարից, երբ Մեթենին վեց տարեկան էր[1], մայրն աշխատում էր երկու հերթափոխով՝ վեց երեխաներին թողնելով տանը[2]։ Մեթենին ասել է, որ իր ծնողները հաճախ են իրեն ուղարկել «խնամատար ընտանիքներում» ապրելու[1]:
Մեթենին կեղծ պնդում էր, որ իր մայրը մահացել է։ Բայց մայրն ասել է, որ թեև իրենք աղքատ էին, և ինքն ստիպված էր աշխատել մատուցողուհի, բուֆետապան և սննդի բեռնատարի վարորդ, բայց իր երեխաների համար ապահովել է նորմալ ընտանեկան կյանք, երեխաները երբեք սոված չեն եղել և չեն տրվել այլ ընտանիքների, ինչպես պնդում էր Մեթենին[1]։ Մոր նկարագրությամբ՝ Մեթենին միջինից բարձր առաջադիմություն ուներ[1], «նա խելացի էր և լավ մանկություն ուներ։ Եթե նրան անտեսում էին, ապա դա նրա սեփական մեղքն էր։ Իրենց տունը բավականին լավն էր»[1]։
1973 թվականին՝ 19 տարեկան հասակում, Մեթենին ծառայության է անցել Միացյալ Նահանգների բանակում։ Մայրն ասել է, որ նա ծառայել է Գերմանիայում, թեև նրա պնդմամբ ինքը ծառայել է Վիետնամում և հերոինից կախվածություն ձեռք բերել այնտեղ գտնվող հրետանային զորամասում ծառայելու ժամանակ։ Մամուլի հրապարակումներում Մեթենիի ծառայության հանգամանքները ճշտված չեն։ Այդ ժամանակ Ամերիկայի ներգրավվածությունը Վիետնամում արդեն ավարտվել էր[1]։
Ծառայության ընթացքում Մեթենին հազվադեպ էր շփվում մոր հետ: Վերջինիս հավաստմամբ՝ «Նա պարզապես ավելի ու ավելի էր հեռանում: Կարծում եմ, որ նրա հետ երբևէ պատահած ամենավատ բանը թմրանյութն է: Դա տխուր, տխուր պատմություն է»[1]։
Սպանություններ և խոստովանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1990-ականներին Մեթենիին հեգնանքով կոչում էին «Փոքրիկ», քանի որ ուներ 6′1 դյույմ հասակ, խոշոր մարմնակառուցվածք և ավելորդ քաշ[2][3]։ Նա ժամանակ էր անցկացնում բարերում, ապրում էր անօթևան տղամարդկանց խմբերի հետ Հարավային Բալթիմորի ժամանակավոր ճամբարներում և իր գումարի մեծ մասը ծախսում թմրամիջոցների ու լիկյորի վրա[1]։ Այնուամենայնիվ, նա հաստատուն աշխատանք էր կատարում որպես բեռնատարի վարորդ, և նրան նկարագրում էին որպես խելացի, շփվող և դաստիարակված մարդ[1]։
1994 թվականին Մեթենին սպանել է մի 39-ամյա կնոջ՝ Քեթի Էնն Մեգազիներին և նրա մարմինը թաղել ոչ խորը գերեզմանում՝ այն գործարանի տարածքում, որտեղ աշխատում էր[1][4]։ Դին այնտեղ մնացել է ավելի քան երկու տարի: Ավելի ուշ ասել է, որ կնոջը խեղդամահ է արել, վեց ամիս անց փորել է նրա կմախքը, գլուխը դրել տուփի մեջ և նետել աղբարկղը[3]։
1995 թվականին Մեթենիին սպանության համար դատել են մեկ այլ գործով՝ «Բալթիմորի Հանովեր» փողոցի կամրջի տակ գտնվող անօթևանների «վրանների քաղաք» ճամբարում Ռանդալ Բրյուերին և Ռենդի Պիկերին կացնով սպանելու համար[1][5]։ Անօթևան տղամարդկանց հակառակորդ խմբերի հետ կապված վեճեր են եղել, և Լարի Ամոսը գողացել է սպանության զենքը և օգտագործել այն Էվերեթ Դոուելին՝ մեկ այլ անօթևան մարդու սպանելու համար: Դիակները հայտնաբերվել են 1995 թվականի օգոստոսի 2-ին՝ նույն օրը, երբ Դոուելը սպանվել է։ Ամոսը ձերբակալվել է, մեղադրվել առաջին կարգի սպանության մեջ և իրեն մեղավոր ճանաչել չկանխամտածված սպանության համար: Ութ տարվա ազատազրկման դատավճռից մեկ տարի, ինը ամիս անց ազատ է արձակվել։ 1996 թվականի հուլիսին երդվյալ ատենակալների դատարանը եզրակացրել է, որ բավարար ապացույցներ չկան Մեթենիին Բրյուերի և Պիկերի սպանության մեջ մեղադրելու համար, սակայն նա ավելի ուշ խոստովանել է, որ մեղավոր է այդ սպանությունների մեջ[2]:
1996 թվականի նոյեմբերի կեսերին Մեթենին սպանել է Քիմբերլի Լին Սփայսերին՝ դանակով հարվածելով նրան[6][5]։ Նույն թվականի դեկտեմբերի 8-ին առևանգել է Ռիտա Քեմփերին և փորձել բռնաբարել նրան[3][7]։ Դատախազության խոսքերով՝ նա թմրանյութ է կիսել Կեմպերի հետ այն թրեյլերի մեջ, որտեղ ապրում էր ծղոտե ներքնակների գործարանի տարածքում: Քեմփերը հրաժարվել է նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ և դուրս է վազել թրեյլերից, այդ պատճառով Մեթենին հետապնդել է նրան, ծեծել, հետ բերել թրեյլերի մեջ և փորձել բռնաբարել: Քեմփերն ասել է, որ Մեթենին փորձել է սպանել իրեն՝ ասելով. «Ես պատրաստվում եմ սպանել քեզ և թաղել անտառում՝ մյուս աղջիկների հետ»: Բայց կինը կարողացել է փախչել թրեյլերի պատուհանից և գնալ տարածքում գտնվող ոստիկանների մոտ[7]:
Այնուհետև Մեթենին խնդրել է ընկերոջն օգնել իրեն թաղել Սփայսերի մարմինը, որը նա մոտ մեկ ամիս թաքցրել էր գործարանում։ 1996 թվականի դեկտեմբերի 15-ին ընկերն այդ մասին հայտնել է ոստիկանությանը, Մեթենին ձերբակալվել է և նույն օրը մեղադրվել սպանության մեջ[1][2]։ Մեթենին խոստովանել է նաև այլ սպանություններ, այդ թվում՝ Սփայսերինը։ Նա ոստիկաններին տարել է այն վայրը, որտեղ վերաթաղել էր Մագազիների գլխատված աճյունը[2][4][8]: Գանգի մեծ մասը բացակայում էր, սակայն ոստիկանությունը կարողացել է նույնականացնել Մագազիների ինքնությունը[3]:
Ոստիկանությունը հայտնել է, որ Մեթենին ընտրել է երիտասարդ սպիտակամորթ սեքսուալ բիզնեսի աշխատողների, որոնք կախվածություն ունեին թմրամիջոցներից[2][1]։ Սպանությունները ներառում էին նաև դաժան սեռական ոտնձգություններ[1]: Նրան մեղադրանք է առաջադրվել նաև 28-ամյա Թոնի Լին Ինգրասիայի սպանության համար[6][1], սակայն հետագայում այդ մեղադրանքները հանվել են բավարար ապացույցների բացակայության պատճառով[2]: Նա պնդում էր, որ սպանել է նաև երեք այլ մարմնավաճառի Բալթիմորի Վաշինգտոն պուրակում, թեև այդ հանցագործությունների մեծ մասի վերաբերյալ այլ ապացույցներ չկային[1]:
Մեթենին ասել է, որ դիակներ է նետել Պատապսկո գետը, բայց դրանք չեն հայտնաբերվել[2]։ «The Baltimore Sun» թերթը 1997 թվականին գրել է, որ պարզ չէ, թե որքանով են իրականությանը համապատասխանում նրա պնդումներն իր սպանած մարդկանց թվի մասին, թեև նա ասել է, որ սպանել է մինչև 10 մարդու: Նրա փաստաբանն ասել է, որ նա զղջում է, և որ թմրանյութերն ու ալկոհոլը փոխել են նրա բնավորությունը և դարձրել դաժան[1]:
Դատավճիռ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1997 թվականին նրան դատապարտել են Քեմփերի գործով[7]՝ կայացնելով 50 տարվա ազատազրկման դատավճիռ՝ առևանգման և սեռական ոտնձգության փորձի համար։ Նա արդարացվել է նրան սպանելու փորձի համար[3]։ 1998 թվականին Մեթենին մահապատժի է դատապարտվել Սփայսերի սպանության համար։ Դատական նիստի ժամանակ ասել է, որ սպանություններ է գործել, որովհետև «դա իրեն դուր է եկել», «հաճույք է ստացել դրանից» և «որևէ այլ արդարացում չի ունեցել, քան իրեն դուր գալը»[6]։
1998 թվականի օգոստոսին նա իրեն մեղավոր է ճանաչել Մագազիների սպանության և կողոպտման մեջ։ Դատախազները պահանջում էին նրան մահապատժի ենթարկել նաև այդ գործի համար[3]: Այդ գործով նա ցմահ ազատազրկման է դատապարտվել[2]։ 2000 թվականին նրա մահապատիժը չեղարկվել է, իսկ Սփայսերի սպանության համար դատավճիռը կրճատվել է ցմահ՝ առանց վաղաժամկետ ազատման։ Մահապատժի հիմնավորումն այն էր, որ սպանությունը կատարվել է գողություն կատարելով, սակայն ապացույցները ցույց էին տալիս, որ կողոպուտը նրա դրդապատճառը չի եղելref name=WaPoKunkle/>։
Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2017 թվականի օգոստոսի 5-ին՝ 64 տարեկանում, Մեթենիին մահացած են գտել Մերիլենդ նահանգի Քամբերլենդ քաղաքի Արևմտյան ուղղիչ հաստատության իր բանտախցում։ Նա չափից շատ ալկոհոլ և թմրամիջոցներ էր օգտագործել։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 James, Michael (January 13, 1997). «As police sift claims, families seek solace; Serial killings suspect might have slain 10». The Baltimore Sun. Վերցված է April 16, 2019-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Prudente, Tim (August 7, 2017). «Convicted Baltimore killer Joseph Metheny found dead in prison cell». The Baltimore Sun (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019-02-02-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Jacobson, Joan (November 10, 1998). «Metheny sentencing testimony begins; Jurors hear man confess to strangling prostitute». The Baltimore Sun. Վերցված է April 17, 2019-ին.
- ↑ 4,0 4,1 Pekkanen, Sarah (December 10, 1998). «Suspect's confession to killing played in court; Detective testifies Metheny was alert, cooperative». The Baltimore Sun. Վերցված է April 16, 2019-ին.
- ↑ 5,0 5,1 Hermann, Peter (December 18, 1996). «Suspect in slaying says he killed 2 others; Police searches yield no evidence for claims». The Baltimore Sun. Վերցված է April 17, 2019-ին.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Kunkle, Fredrick (July 25, 2000). «Md. High Court Lets Serial Killer Live». The Washington Post (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0190-8286. Վերցված է 2018-04-17-ին.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Penn, Ivan (November 6, 1997). «Slaying suspect on trial in attempted murder». The Baltimore Sun. Վերցված է April 17, 2019-ին.
- ↑ Shatzkin, Kate (March 21, 1997). «Death penalty to be sought in slayings of 2». The Baltimore Sun. Վերցված է April 17, 2019-ին.