Մասնակից:Անի83/Ավազարկղ112
Ջեյմս Գալլը (27 սեպտեմբերի, 1808 - 7 փետրվար, 1895) - շոտլանդացի հոգևորական էր, որը հիմնադրեց Քարուբերի փակ առաքելությունը[1]: Նա նաև քարտեզագրիչ, հրատարակիչ, քանդակագործ, աստղագետ էր:Նա կրթություն է ստացել ավագ դպրոցում` իր տան մոտ և հոգաբարձուների ակադեմիայում: Այնուհետև սովորել է որպես տպիչ հայրական ընկերությունում 1822 թվականից՝ նախքան Էդինբուրգի համալսարանում սովորելը: 1838 թվականից նա դառնում է գործընկեր իր հայրենի հրատարակչական ընկերությունում, որը մասնագիտանում էր քարտեզներում: Քարտեզագրության մեջ նա իր անունը տալիս է քարտեզի երեք տարբեր կանխատեսումների՝ Գալլ սթերոգրաֆիկ, Գալլ իզոգրաֆիկ և Գալի ուղղագրական (Gall – Peter նախագծումը)[2]
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գալլը ծնվել է 1808 թվակնի սեպտեմբերի 27-ին,ծնողներն են Էն Քոլին և Ջեյմս Գալլը: Հայրը Էդինբուրգում հիմնել է «Gall & Inglis» տպագրական ընկերությունը, որը մասնագիտացած էր աստղագիտության մեջ: Նրա հորեղբայրը՝ Ջոն Գալլը, վարում էր մարզաշինության բիզնես: Գալլը մկրտվեց 1808 թվականի հոկտեմբերի 15-ին, Էդինբուրգում գտնվող Սենտ Կուտբերտ եկեղեցում: Նա իր ընտանիքի հետ բնակվում էր Էդինբուրգի հարավային կողմում գտնվող Փոթերրոի մոտ [3] : Նա կրթություն է ստացել ավագ դպրոցում և հոգաբարձուների ակադեմիայում: Այնուհետև սովորորել է որպես տպիչ հայրական ընկերությունում 1822 թվականից՝ նախքան Էդինբուրգի համալսարանում սովորելը: 1838 թվականից նա դառնում է գործընկեր իր հայրենի հրատարակչական ընկերությունում, որը մասնագիտանում էր քարտեզներում: 1849 թվականին, 41 տարեկան հասակում, նա որոշեց վերապատրաստվել որպես «Ազատ Եկեղեցու նախարար» և սովորեց Նյու Քոլեջում՝ Էդինբուրգի համալսարանը ավարտելով 1855 թվականին: Նրա առաջին դերը եղել է հաստատվելը Թագավորական մղոնի վրա գտնվող Քարուբբերում [4]: Այդ ժամանակ նա դեռ գործընկեր էր «Gall & Inglis»-ում: Նա ապրում էր Էդինբուրգում գտնվող Տրինիտի Միրթլ բանկում [5]: Նա ապրում էր եկեղեցու հարևանությամբ՝ Սուրբ Ջոն 10 փողոցում:[6] Նա հրաժարվեց եկեղեցուց 1872 թվականին` կենտրոնանալու առաքելության վրա: Մորայի եկեղեցում նրա տեղը զբաղեցրել է Սբ. Վալտեր Գլենդինինգը: Այս որոշման արդյունքում նա կորցրեց իր պատնեշը Ջոն Սթրիթում և որոշ ժամանակ ապրեց Ֆորեսթ ճանապարհի 47 հասցեում գտնվող բնակարանում: Նա մահացավ տանը՝ Նյուինգտոնի փողոցում, Էդինբուրգում, 1895 թվականի փետրվարի 7-ին:[7]Նա թաղված է Էդինբուրգի «Գրանջ գերեզմանատան» հյուսիսարևելյան հատվածում՝ հոր մոտակայքում: Նրա հուղարկավորությունը տեղի է ունեցել 1895 թվականի փետրվարի 11-ին, որին մասնակցել են նրա երկրպագուներից մոտ 600-ը: Կրոնական հայացքներ
Կրոնական հայացքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գալլի տեսակետները կրոնի մասին մանրամասն ներկայացված են «Աստղերն ու հրեշտակները» գրքում, որում նա ոչ միայն հիմնավորում է այլ բնակեցված մոլորակների գոյությունը, այլ նաև նկարագրում է այն, ինչ կարող էր տեսնել Գաբրիել հրեշտակապետը դրախտի ճանապարհին Երկրի վրա, որը նա արեց Մարիամին Մեսիայի մոտալուտ ծննդյան մասին տեղեկացնելու համար: Գալլի մեկ այլ կարևոր գիրք՝ «Սինագոգը ոչ թե տաճար,այլ քրիստոնեական եկեղեցու սաղմ և մանրակերտ» (անգլերենից՝ «Սինագոգը քրիստոնեական եկեղեցու տաճար, սաղմ կամ մոդել չէ») վերնագրով, լույս է տեսել 1890 թվականին և վաղուց դարձել է «մատենագիտական հազվադեպություն»: Այն քննարկում է քրիստոնեական կրոնի հիմունքները:
Աստղագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գալլ աստղագետի հիմնական աշխատանքը համաստեղությունների հետ էր: Որպես այս աշխատանքների մի մաս նա մշակեց Գալլի ուղղագրական պրոյեկցիան,որը Լամբերտի գլանաձև հավասար տարածքի պրոյեկցիայի ածանցյալն է, երկնային ոլորտը հարթ թղթի վրա նախագծելու այնպիսի եղանակով, որը խուսափեց համաստեղությունների ձևերը խեղաթյուրելուց: Նա նաև այս տեխնիկան կիրառեց երկրային քարտեզագրման համար՝ որպես կլոր Երկրի հարթ քարտեզ կազմելու միջոց: Գալլ Օրթոգրաֆիկը Առնո Պետերսը վերստեղծեց 1967 թվականին և ընդունվեց այնպիսի կազմակերպությունների կողմից, ինչպիսիք են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն: Ի պատիվ այս երկու տղամարդկանց, այն այժմ կոչվում է «Gall-Peter» նախագիծ: Գալլն ինքն էլ կույր մարդկանց համար մատչելի քարտեզագրման ջատագով էր: Նրա առաջարկած ձևաչափերից մեկն այն էր, որ գծերը նշելու համար Բրայլի տպագրությունը զույգով համատեղելը: 1851 թվականին գրքում ներառված էր Գալլի և նրա գործընկեր Ինգլիսի այդպիսի քարտեզը [8] : Այն օգտագործում էր բարձրացված սահմանները՝ շրջանի սահմանները և այլ առանձնահատկությունները նշելու համար[1]:
Հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Հեշտ ուղեցույց համաստեղությունների համար» (1870)
- «Աստղերի ժողովրդական ատլաս»
- «Աստղագիտության ձեռնարկ»
- «Գլանաձև կանխատեսումների օգտագործումը աշխարհագրական, աստղագիտական և գիտական նպատակների համար» (1885)
- «Աստվածշնչյան մարդաբանություն»
- «Առաքելությունների գիտություն»
- «Սինագոգը՝ որպես քրիստոնեական եկեղեցու օրինակ»
- «Քրիստոնեական մկրտության կատեչիզմը»
- «Չխորանալով ոչ Մկրտությանը»
- «Ավետարանական մկրտություն»
- «Բարի ուրբաթ՝ Ժամանակագրական սխալ»
- «Տնային առաքելություններ՝ մարդկամց աշխատանքը»
- «Հոգեգալստյան քրիստոնեության վերածնունդ»
- «Որտեղ մորիսոնացիները սխալ են»
Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գալի հայրը՝ Ջեյմս Գալլը (1784–1874), նախագծեց «եռանկյունաձև այբուբենը», որն օգտագործվում էր կույր մարդկանց համար,որը դաջված գրքեր են: Էդինբուրգում հիմնադրել է Թագավորական կույր դպրոցը: Նա նաև շոտլանդական կիրակնօրյա դպրոցի համակարգի ստեղծողն էր: 1833 թվականին Գալը ամուսնացել է Մերի Քեմփբելի հետ Բելֆաստից (1810-1866)[9]: [11] Նրանց ավագ որդին՝ Ջեյմս Գալլը (ծն. 1834), գործարար է դարձել Ջամայկայում: Նրանց դուստրը՝ Էլիզաբեթ («Էլիզա») Ուոլինգշոու Գալլը (1835-1912), ամուսնացել է Ջեյմս Գալլի բիզնես գործընկերոջ որդու՝ Ռոբերտ Ինգլիսի հետ, ով այդ ժամանակ ժառանգել է Ջեյմսի «Gall & Inglis» տպագրական ընկերությունը: Ռոբերտի որդին ՝ Ջեյմս Գալլ Ինգլիսը (1865–1939) նույնպես մեծ աստղագետ էր և եկավ ձեռնարկություն 1880 թվականին: Նա թաղված է Ջեյմս Գալլի հետ [10] : Աննա Գալլը (1838-1929) մահացավ առանց ամուսնանալու:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Fleet, Christopher; Wilkes, Margaret; Withers, Charles. Scotland: Mapping The Nation (1st ed.). էջեր 240–242. ISBN 978-1-84158-969-5.
- ↑ «Rev. James Gall from The Gazetteer for Scotland». www.scottish-places.info (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2019-05-17-ին.
- ↑ Edinburgh Post Office Directory 1810
- ↑ «Rev. James Gall from The Gazetteer for Scotland». www.scottish-places.info (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2019-05-17-ին.
- ↑ Edinburgh Post Office Directory 1855
- ↑ Edinburgh Post Office Directory 1855
- ↑ Edinburgh Post Office directory 1895
- ↑ Haig, Thomas (1851). Geography of Scotland for the Use of the Blind.
- ↑ «Family Group Sheet for Rev James Gall / Mary Campbell (F210) m. 3 Jun 1833 : Dalrymple Crescent Families». www.dcedin.co.uk. Վերցված է 2019-05-17-ին.
- ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 14 April 2012-ին. Վերցված է 23 June 2007-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)