Հյուսիսարևմտյան Չինաստան
| Հյուսիսարևմտյան Չինաստան | |
|---|---|
| Տեսակ | Չինաստանի մարզերի ցանկ |
| Երկիր |  Չինաստան |
| Մասն է | Western China? |
 | |
 | |
 | |
Հյուսիսարևմտյան Չինաստան (չինարեն՝ 西北), Չինաստանի աշխարհագրական շրջան, որը բաղկացած է երեք նահանգից (Շաանխիից, Գանսուից և Քինղաից) և երկու ինքնավար շրջաններից (Սինծիանից և Նինգսիայից):
Կլիման կիսաչոր մայրցամաքային է: Այն ունի բազմազան բնակչություն և շատ փոքրամասնություններ, օրինակ՝ հույները, ույղուրները և տիբեթցիները [1][2]։ Մշակութային առումով տարածաշրջանը պատմականորեն գտնվել է մետաքսի ճանապարհին[3]։
Պատմական անվտանգության նկատառումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չինական Ցին դինաստիաից (Մ. թ. ա. 221-207 թթ.) մինչև Ցինգ դինաստիայի կառավարման ժամանակաշրջանը (Մ. թ. 1644-1911 թթ.), առաջնային նշանակություն էր տարածաշրջանում կայունության և անվտանգության պահպանումը, պատճառաբանելով հյուսիս-արևմուտքից հնարավոր սպառնալիքների վերաբերյալ մտավախություններով [4]։
Անվտանգության խնդիրները մինչ օրս շարունակվում են [4]։ Չինաստանի Հանրապետության գոյության ընթացքում կառավարությունը կարող էր թույլ վերահսկողություն իրականացնել միայն երկրի հյուսիս-արևմուտքում [4]։ 1933 թվականին պանիսլամական և պանթուրքիստական անջատողականները, շարիաթի սահմանադրորեն ամրագրված օրենքների վրա հիմնված, հռչակեցին Արևելյան Թուրքեստանի իսլամական հանրապետությունը [4]: Ոչ երկար գոյություն ունեցող Իսլամական Հանրապետությունը չի ճանաչվել ոչ մի երկրի կողմից և ճնշվել է իր գոյության երեք ամիսներից հետո [4]։
Խորհրդային Միության աջակցությամբ 1944 թվականին հռչակեցին երկրորդ կարճատև Արևելա-Թուրքեստանյան Հանրապետությունը, որի կենտրոնը Ինինն էր [4] Խորհրդային Միությունը դադարեցրեց իր աջակցությունը 1946 թվականի հունիսին[4]։ Այդ անջատողական շարժումը, շարունակվում է մինչ օրս [4]։
Հյուսիսարևմտյան Չինաստանը հողային բարեփոխումների շարժման ժամանակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չինաստանում հողային բարեփոխումների շարժման ընթացքում (որը սկսվեց Երկրորդ չին-ճապոնական պատերազմում ճապոնացիների պարտությունից հետո և շարունակվեց Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության առաջին տարիներին), Կոմունիստական կուսակցությունը խրախուսեց գյուղացի կանանց հասնել «կրկնակի ֆենշենի», հեղափոխական վերափոխման ինչպես գյուղացի կնոջ, այնպես էլ տնային տնտեսուհու [5]։ Չինաստանի հյուսիս-արևմուտքում Հուի ցեղի կանանց քարոզում էին կուսակցությունը որպես հաջողության օրինակ[6]։ Ասում էին, որ գյուղական շարժման շնորհիվ Հուի ցեղի կանայք ոչ միայն հող են ստացել, այլև «իրենց մարմինը տնօրինելու Ազատություն» [6]։ Հուի ցեղի կանայք մասնակցել են քաղաքական կյանքին և գյուղական հեղափոխությանը[6]։ Հողային բարեփոխումների շարժումը հաջողություն ունեցավ, քանի որ ակտիվիստները շահեցին ավագ սերունդների բարեհաճությունը [6]։
Ավելի քան մեկ միլիոն բնակչություն ունեցող քաղաքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| # | Քաղաք | Ուրբանիզացիա | Շրջան | Քաղաքի բնակչություն | Մարդահամարի տվյալներ | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Սիյան | 11,904,805 | 12,283,922 | 12,952,907 | SN | 2020 |
| 2 | Ուրումքի | 3,575,000 | 4,054,369 | XJ | 2020 | |
| 3 | Լանչժոու | 3,474,858 | 3,042,863 | 4,359,446 | GS | 2020 |
| 4 | Ինչուան | 1,901,793 | 1,901,793 | 2,859,074 | NX | 2020 |
| 5 | Սինին | 1,954,795 | 1,954,795 | 2,467,965 | QH | 2020 |
| 6 | Բաացզի | 1,862,118 | 1,475,962 | 3,321,853 | SN | 2020 |
| 7 | Տյանշույ | 1,212,791 | 1,212,791 | 1,212,791 | GS | 2020 |
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Chen, Yaning (2014-03-23). Water Resources Research in Northwest China (անգլերեն). Springer Science & Business Media. ISBN 978-94-017-8017-9.
- ↑ Dillon, Michael (2013-12-16). China's Muslim Hui Community: Migration, Settlement and Sects (անգլերեն). Routledge. ISBN 978-1-136-80940-8.
- ↑ «Chinese Section of the Silk Road: Land routes in Henan Province, Shaanxi Province, Gansu Province, Qinghai Province, Ningxia Hui Autonomous Region, and Xinjiang Uygur Autonomous Region; Sea Routes in Ningbo City, Zhejiang Province and Quanzhou City, Fujian Province - from Western-Han Dynasty to Qing Dynasty». UNESCO World Heritage Centre (անգլերեն). Վերցված է 2021-08-23-ին.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Zhao, Huasheng (2016). «Central Asia in Chinese Strategic Thinking». The new great game : China and South and Central Asia in the era of reform. Thomas Fingar. Stanford, California: Stanford University Press. էջ 175. ISBN 978-0-8047-9764-1. OCLC 939553543.
- ↑ DeMare, Brian James (2019). Land wars : the story of China's agrarian revolution. Stanford, California: Stanford University Press. էջեր 140–141. ISBN 978-1-5036-0849-8. OCLC 1048940018.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 DeMare, Brian James (2019). Land wars : the story of China's agrarian revolution. Stanford, California: Stanford University Press. էջեր 141. ISBN 978-1-5036-0849-8. OCLC 1048940018.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հյուսիսարևմտյան Չինաստան» հոդվածին։ |
