Հեմյունունու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հեմյունունու
Ծնվել էմ.թ.ա. 3 հազարամյակ
Մահացել էմ.թ.ա. 26-րդ դար
 Hemiunu Վիքիպահեստում

Հեմյունունու (եգիպ.՝ Ḥm Jwnw) Հին Եգիպտոսի 4-րդ դինաստիայի շրջանի ճարտարապետ։ Գիզայում գտնվող Փարավոն Խուֆուի Բուրգի ենթադրյալ ճարտարապետն է[1][2]։ Որպես վեզիր՝ դատարանի ամենակարևոր անդամներից մեկն էր և պատասխանատու էր արքայական բոլոր գործերի համար։ Նրա դամբարանը գտնվում է Խուֆուի բուրգի մոտ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեմյունուի ծագումը անհայտ է։ Նա համարվում է Մեդումից եկած արքայազն Նեֆերմատի և նրա կնոջ՝ Իտեթի որդին[3], Խուֆուի եղբորորդին և Սնեֆերուի թոռը։ Ուներ երեք քույր և եղբայրներ։ Կնոջ և երեխաների մասին տեղեկություն չկա։

Վեզիրի պաշտոնը ժառանգել էր հորեղբայր Քանեֆերից, իսկ վերջինը՝ Նեֆերմատից[4]։

Կոչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դամբարանում անվանել են թագաժառանգ, փարավոնի որսորդ՝ Ստորին Եգիպտոսում։ Հիլդեսհայմում գտնվող արձանի վրա գրված են տիտղոսներ՝ «Գերագույն դատավոր և մեծ տիրակալ», «Թոթի հինգ տան մեծը»[5]։

Մահացել է հիվանդությունից՝ Մեծ Բուրգի կառուցումից առաջ։

Դամբարան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դամբարանը գտնվում է Խուֆուի բուրգի մոտ։ Քարերի վրա կան Խուֆուի թագավորության օրոք արված նշումներ[6] ։ Արձանը[7] գտնվում է Գերմանիայի Պելիզեուս թանգարանում։ Այդ ժամանակվա համար անսովոր է դամբարանում երկու թաղման պալատների առկայությունը, որոնցից մեկը հավանաբար նրա կանանցից մեկին է[8]։ 1912 թվականի մարտին հյուսիսային Սերդաբում գերմանացի եգիպտագետ Հերման Յունկերը գտավ Հեմյունունու ամբողջ երկարությամբ կրաքարային արձանը, որն այսօր ցուցադրված է Հիլդեսհայմի Ռոմեր և Պիլիզաուս թանգարանում (Գերմանիա)։ Արձանի եզակիությունը արտաքին տեսքի իրական պատկերման մեջ է։ Քեոփսի դարաշրջանից պահպանվել են քիչ թվով ճարտարապետական և գեղարվեստական հուշարձաններ[9]։ Դամբարանում կան գողության արձանագրություններ, որի ժամանակ կոտրել են աջ թևը և գլուխը։ Արձանի դեմքը վերականգնվել է ըստ նրա կրաքարային պրոֆիլի դիմանկարի[10]։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. De Camp, p. 35
  2. Shaw, p. 89
  3. Dieter Arnold The Encyclopaedia of Ancient Egyptian Architecture. — I.B.Tauris, 2002.
  4. Cambridge Ancient History. — Cambridge University Press, 2000.
  5. «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link) page about G 4000, the tomb of Hemiunu
  6. Strudwick, p. 157
  7. Tiradritti, p. 13
  8. Jánosi, Peter Гиза при IV династии. История строительства и размещения некрополя в Древнем царстве. = Giza in der 4. Dynastie. Die Baugeschichte und Belegung einer Nekropole des Alten Reiches. — Вена: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 2005. — Т. 1: Die Mastabas der Kernfriedhöfe und die Felsgräber. — С. 125. — ISBN 3-7001-3244-1
  9. Wolfgang Helck Hemiunu (нем.) // Lexikon der Ägyptologie. —Harrassowitz, Wiesbaden, 1977. — Т. 2: Erntefest – Hordjedef. — ISBN 3-447-01901-8.
  10. Metropolitan Museum of Art (New York N.Y.) Egyptian Art in the Age of the Pyramids. — Metropolitan Museum of Art, 1999. — 562 с. — ISBN 9780870999079

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Dieter Arnold, The Encyclopaedia of Ancient Egyptian Architecture, I.B.Tauris, 2002
  • Nigel C. Strudwick, Texts from the Pyramid, SBL, 2005
  • Cambridge Ancient History by Cambridge University Press, 2000
  • Francesco Tiradritti, Arte egizia, Giunti, 2002
  • Lyon Sprague De Camp, Catherine Crook De Camp, Ancient Ruins and Archaeology, Doubleday, 1964
  • Ian Shaw, The Oxford History of Ancient Egypt, Oxford University Press, 2003
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեմյունունու» հոդվածին։