Կռիլովի արձան (Սանկտ Պետերբուրգ)
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | մոնումենտալ հուշարձան |
| քանդակագործ | Պյոտր Կլոդտ |
| տարի | 1855 |
| նյութ | բրոնզ և գրանիտ |
| քաղաք | Սանկտ Պետերբուրգ |
պատկերված են
| |
 Krylov's monument in the Summer Garden Վիքիպահեստում | |
Կռիլովի արձան (ռուս.՝ Памятник Крылову), 1855 թվականին Ռուսաստանի Դաշնության Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքում՝ Ամառային այգու գլխավոր ծառուղու մոտ կանգնեցված արձան։ Նվիրված է մեծ առակագիր Իվան Կռիլովին, պատրաստված է բրոնզից։ Ռուս գրականագետներին նվիրված առաջին արձաններից մեկն է[1] և առաջինը, որ դրվել է Պետերբուրգում[2]։
1848 թվականին հավաքվում է ավելի քան 30 հազար ռուբլի՝ ամբողջ Ռուսական կայսրության տարածքից։ Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայում հայտարարվում է մրցույթ, որին մասնակցում են ժամանակի աչքի ընկնող քանդակագործները։
Մրցույթը հաղթում է հայտնի քանդակագործ Պյոտր Կլոդտը։
Նախնական էսքիզը[3] կատարվում է անտիկ շրջանի ճարտարապետության ոճով՝ հզոր բանաստեղծ՝ մերկացած կրծքով։
Պահպանվում է նաև Ամառային այգում գտնվող արձանի տարբերակը՝ նույն թղթի վրա՝ գծանկարով։
Կլոդտը ստեղծում է առակագիր Կռիլովի բրոնզաձույլ արձանը՝ գրանիտե պատվանդանի վրա, զարդարում նրա առակների հերոսների՝ մարդկանց ու կենդանիների քանդակներով։
Ժամանակակիցների արձագանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իվան Կռիլովը նստած է քարի վրա՝ ձեռքում պահած փետուր և տետր։ Նրա կերպարը կենսալից է ու իրական[4]։ Բանաստեղծ Իվան Մայկովը ոտանավոր է գրել՝ նվիրված արձանին[5]։ Նրա ռուսերեն, օրիգինալ տարբերակը հնչում է այսպես՝
С улыбкой доброю, с приветливостью взгляда,
Он, точно с старческой неспешностью речей,
Рассказывает нам, с своих высоких кресел,
Про нравы странные и глупости зверей,
И все смеются вкруг и сам он тихо-весел.
Սակայն արձանի հանդեպ բացասական կարծիք է հայտնել սատիրայի ժանրի բանաստեղծ Պյոտր Շումախերը, ով գրել է հետևյալ բանաստեղծությունը՝
Лукавый дедушка с гранитной высоты
Глядит, как резвятся вокруг него ребята,
И думает себе: «О милые ребята,
Какие ж, выросши, вы будете скоты!»[6]
Տարաս Շևչենկոն գտնում է, որ արձանը ստեղծելիս բավարար ռոմանտիզմ չի կիրառվել[7][8]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ После памятников Ломоносову в Архангельске и Державину в Казани.
- ↑ История Летнего сада Արխիվացված 2009-08-02 Wayback Machine на сайте Русского музея
- ↑ Էսքիզը պահպանվում է Ռուսական պետական թանգարանի արխիվում
- ↑ Путеводителе по С.-Петербургу
- ↑ Путеводитель по С.-Петербургу СП «ИКАР», 1991 Репринтное воспроизведение издания 1903 года. ISBN 5-85902-065-1, стр. 76
- ↑ Полное собрание сочинений И.А. Крылова. Ред., вступ. ст. и прим. В.В. Каллаша. Т. 1-4., Санкт-Петербург, 1904
- ↑ «Монумент Крылова, прославленный „Пчелой“ и прочими газетами, ничем не лучше алеутских болванчиков. Бессовестные газетчики! Жалкий барон Клодт! Вместо величественного старца он посадил лакея в нанковом сюртуке с азбучкой и указкою в руках. Барон без умысла достиг цели, вылепивши эту жалкую статую и барельефы именно для детей, но никак не для взрослых. Бедный барон! Оскорбил ты великого поэта, и тоже без умысла»
- ↑ Шевченко Т. Г. Дневник. Запись от 30 апреля 1858 года.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Путеводитель по С.-Петербургу СП «ИКАР», 1991 Репринтное воспроизведение издания 1903 года. ISBN 5-85902-065-1