Կեմարի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կեմարի
Կեմարի Մացուրին Տանզանի տաճարում
Տեսակգնդակով խաղ
 Kemari Վիքիպահեստում
Կեմարի Մացուրին Տանզանի տաճարում

Կեմարի (ճապ.՝ 蹴鞠), ֆուտբոլի տարատեսակ, խաղ, որը տարածված էր Ճապոնիայում Հեյանի ժամանակաշրջանում։ Այժմ Կեմարին կրկին մասսայական է դարձել։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խաղի մասին առաջին հիշատաակումը հանդիպում է մ․թ․ա․ 644 թվականին։ Խաղի կանոնները հաստատվել են 13-րդ դարում։ Կեմարին դարձավ լայնորեն զարգացած սպորտաձև Ճապոնիայում[1]։

Հնարավոր է, խաղի վրա ազդեցություն է ունեցել չինական Քուջու սպորտաձևը[2]։ Չինարեն հիերոգլիֆները, որոնք նշանակում են «Կեմարի» նույնն են ինչ «Քուջու»-ն։ Չինական խաղը Ճապոնիա է եկել մոտ 600 թվականին, Ասուկայի ժամանակաշրջանում։

Մեր օրերում կեմարի խաղում են փառատոնների ժամանակ սինտոնյան սրբավայրերում[2]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կեմարին լավ ֆիզիկական վարժություն է ցանկացած տարիքի մարդու մարմնի համար։ Խաղում չկան հաղթողներ և պարտվողներ, այդ պատճառով այն խաղում են հաճույքի և խաղացողներին դիտելու համար[1]։

Խաղի նպատակն է գնդակը պահել օդում մի քանի խաղացողների թիմային գործողությունների օգնությամբ[2]։ Խաղացողները կարող են օգտագործել գլուխը, ոտնաթաթերը, ծնկները, մեջքը, երբեմն թույլատրվում է խաղալ ուսերով։ Գնդակը, որն անվանում են Մարի, եղջերուի կաշվից է՝ ներսը մորթին, դրսի մասը կաշին։ Գնդակին ձև տալու համար ներսում լցնում են գարու հատիկներ։ Երբ կաշին կոպտանում է և գնդակը իր ձևն է ստանում, գնդակի միջից հանում են հատիկները և ձիու կաշվի շերտերով կարում գնդակը։ Գնդակին հարվածողին անվանում են մարիյասի։ Լավ մարիյասին պետք է կարղոանա թեթև հարվածներով վերահստկել մարին և թույլ չտա, որ այն գետնին դիպչի։

Կեմարին խաղում են մոտ 6-7 մ² զբաղեցնող հարթ հողատարածքի վրա[1]։ Խաղացողները հագնում են Հեյանի ժամանակաշրջանի պատմական զգեստներ, նաև ագռավի գլխի տեսքով գլխարկ։ Այդ զգեստները անվանում են կարիգինու, որոնք այլևս նորաձև չեն։

Կեմարին մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ինույաշայի կերպարը «Պատվավար տիրակալի սրերը» երրորդ լիամետրաժ ֆլմում «Ինույաշա» անիմեն նշում է, որ խաղացել է Կեմարի, երբ փոքր էր։
  • «Koei» հրատարակչի ստեղծած «Samurai Warriors» խաղերի շարքում Իմագավա Յոսիմիտոն օգտագործում է կեմարին որպես զենք իր թրի հետ միասին։
  • Ցուբակի կերպարը Soul Eater անիմեում և մանգայում, հիշում է Կեմարի խաղի մասին, որ փոքր ժամական խաղացել է մեծ եղբոր հետ։
  • «Բլիչ» անիմեում կերպարները 205 էպիզոդում խաղում են Կեմարի։
  • «Գենջիի մասին հեքիաթը» անիմեում կերպարները խաղում են Կեմարի։
  • Ջորջ Բուշ կրտսերը խաղացել է կեմարի Ճապոնիայում նախագահական այցերից մեկի ժամանակ[3][4][5]։
  • Sekiro: Shadows Die Twice համակարգչային խաղում «Ծագման պալատ» վայրում կան հակառակորդներ, ովքեր օգտագործում են Կեմարին որպես զենք։

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Allen Guttmann, Lee Austin Thompson Japanese sports: a history. — University of Hawaii Press, 2001. — С. 307. — ISBN 0824824644, 9780824824648
  2. 2,0 2,1 2,2 Witzig, Richard The Global Art of Soccer. — CusiBoy Publishing, 2006. — С. 500. — ISBN 0977668800, 9780977668809
  3. Lewis H. Lapham Hotel America: scenes in the lobby of the fin-de-siècle. — Verso, 1995. — С. 69. — ISBN 9781859840627
  4. Wines, Michael (1992 թ․ հունվարի 7). «On Japan Leg of Journey, Bush's Stakes Are High». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  5. Wines, Michael (1992 թ․ հունվարի 8). «Japanese Visit, on the Surface: Jovial Bush, Friendly Crowds». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կեմարի» հոդվածին։