Կաղապար:Օրվա հոդված/Ապրիլի 18, 2014 թ.

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
< Նախագիծ:Օրվա հոդված
Սայքս–Պիկոյի համաձայնագրին կից քարտեզը
Սայքս–Պիկոյի համաձայնագրին կից քարտեզը

Սայքս-Պիկոյի համաձայնագիր (1916), գաղտնի համաձայնագիր Մեծ Բրիտանիայի և Ֆրանսիայի միջև՝ Օսմանյան կայսրության ասիական տիրույթների բաժանման մասին։ Գաղտնի տորագրել են Անգլիայի արտգործնախարար է. Գրեյն ու Ֆրանսիայի դեսպան Պ. Կամբոնը Լոնդոնում, 1916-ի մայիսին: Կոչվել է համաձայնագրի նախագիծը պատրաստած դիվանագետներ Մարկ Սայքսի (Մեծ Բրիտանիա) և ժորժ Պիկոյի (Ֆրանսիա) անունով:

Դեռևս 1915-ի անգլո-ֆրանս-ռուսական գաղտնի համաձայնագրին նախորդած բանակցությունների ժամանակ Անգլիան և Ֆրանսիան Ռուսաստանից որպես փոխհատուցում՝ Կ․ Պոլիսի և նեղուցների դիմաց պահանջում են ճանաչել իրենց հավակնություններն արաբական երկրների նկատմամբ։

1916-ի սկզբին Կովկասյան ճակատում ռուսական զորքերի հաջողությունները աշխուժացման նոր ազդակ են դառնում Թուրքիայի տարածքի բաժանման անգլո-ֆրանսիական մեկընդմեջ ընթացող այդ բանակցությունների համար: Արդյունքում՝ 1916-ի փետրվարին կազմվում է համաձայնագրի նախագիծը, ըստ որի նախատեսվում էր արաբական երկրները բաժանել հինգ գոտիների (որոնց մեջ էին մտնում նաև Արևմտյան Հայաստանի մի մասը և Քուրդիստանը) շարունակել...