Խաթուն Արխ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խաթուն Արխ

Խաթուն Արխ, ջրանցք նախկին Երևանի խանությունում։ Սիմեոն Երևանցու վկայությամբ՝ 1655-1680 թվականներին Երևանի Սեֆի խանը Մեծամոր գետից անց է կացնում ջրանցք (Ֆարշի ջրանցք)՝ իր կառուցած Սեֆիապատ գյուղի հողերը ոռոգելու համար։ Խանի կին Խաթունը այդ ջրանցքից հանում է նոր ջրանցք, որի անունով կոչում է Խաթունարխ (Խաթունի առու), ապա ջրանցքի վրա կառուցել է տալիս երկու գյուղ, որոնք կոչվել են Վերին և Ներքին Խաթունարխ։

Ավանդույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջներում Խաթունարխ գյուղի տեղում անապատ է եղել, ուր ապրել են միայն օձեր ու կարիճներ։ Ժամանակին այստեղով անցնում է մի ձիավոր երիտասարդ՝ Խաթուն անունով սիրած աղջիկը գավակին։ Աղջիկը սաստիկ ծարավում է։ Երիտասարդը ջուր է փնտրում, բայց ոչ մի տեղ չի կարողանում գտնել, և Խաթունը ծարավից նվազում է սիրածի գրկում։ Երիտասարդը որոշում է նրա հիշատակին ջրանցք կառուցել։ Ծախսում է ամբողջ կարողությունը, կառուցում է ջրանցքը և Խաթունի անունով կոչում Խաթուն-արխ[1][2][3][4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Արամ Ղանալանյան (1969). Ավանդապատում. Երևան: Հայկական ՍՍՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտ.
  2. Մովսես Խորենացի. Պատմութիւն Հայոց. էջեր Գիրք Ա, Գլուխ Ի.
  3. Մանուկ Աբեղյան (1899). Հայ ժողովրդական առասպելները Մովսես Խորենացու Հայոց պատմության մեջ. Վաղարշապատ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  4. Г. Халатьянц (1896). Армянский эпос в Истории Армении Моисея Хоренского. Москва.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)