Լացող տղան
 | |
|---|---|
| տեսակ | գեղանկար և Էստամպ |
| նկարիչ | Ջովաննի Բրագոլին |
| տարի | 1950 |
| ժանր | դիմապատկեր |
| հավաքածու | անհայտ |
պատկերված են
| |
Ծանոթագրություններ | |
«Լացող տղան», իտալացի նկարիչ Ջովաննի Բրագոլինի (հայտնի է նաև Բրունո Ամադիո անունով) նկարի զանգվածային վերարտադրությունը[1]։ Այն չափազանց տարածված էր 1950-ական թվականներին։ Այն ունի բազմաթիվ տարբերակներ, բոլոր դիմանկարներում արցունքով փոքրիկ տղաներ կամ աղջիկներ են։ Սնահավատ մարդիկ նկարի այդ վերարտադրումը համարում են անիծյալ և ըստ քաղաքային լեգենդի՝ դրան հրդեհ են առաջացնում այն վայրերում, որտեղ գտնվում են։
Հաղորդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1985 թվականի սեպտեմբերի 4-ին բրիտանական «The Sun» թերթը հրատարակեց «Blazing Curse of the Crying Boy» վերնագրով հոդված[1]։ Հոդվածում Ռոթերեմից (Սաութ Յորքշիր) Ռոն և Մեյ Հալոուների ընտանեկան զույգը հաստատում էին, որ իրենց տան հրդեհից հետո ավերածությունների կողքին պատվի վրա անվնաս մնացել էր լացող տղայով նկարի էժանագին ռեպրոդուկցիան։
Լրացուցիչ հաղորդվում էր, որ Ռոնի եղբայր Պիտեր Հալլը աշխատում է Ռոթերեմի հրշեջային բաժնում, իսկ նրա գործընկերներից մեկը՝ Ալան Ուիլկինսոնը պնդում էր, որ շատ հաճախ հրդեհավայրում հրշեջները գտել են «Լացող տղայի» անխաթար մնացած վերարտադրությունը։
Հոդվածն ուղեկցում էին վերարտադրության լուսանկարները «Tears for fears… the portrait that firemen claim is cursed» (Արցունքներ վախից… դիմանկար, որը հրշեջները համարում են անիծված) գրությամբ։ Թեպետ հրշեջն իր պատմության մեջ չէր օգտագործել «անեծք» բառը, հոդվածը գրված էր այնպիսի ոճով, որ ընթերցողների մոտ կասկած չէր մնում, որ դա հենց այդպես է։ Ինչպես նաև հոդվածին կցված էր կարճ տեղեկություն այն մասին, որ Մեծ Բրիտանիայի խանութներում վաճառվել է նկարի ավելի քան 50 000 կրկնօրինակ, որոնք հասել են հիմնականում Հյուսիսային Անգլիայի աշխատանքային շրջաններ։
Արձագանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1980-ական թվականների կեսերին «The Sun» թերթը ակտիվ պայքար էր մղում ընթերցողներ ձեռք բերելու համար։ Թերթի խմբագիր Քելվին Մաքքենզին հոդվածում նշմարում էր այն ամենը, ինչը կարող էր հասարակության վրա շշմեցուցիչ տպավորություն թողնել։ Իր աշխատակիցներին նա հայտնեց, որ այդ պատմությունը շատ մեծ ներուժ ունի և կարող է երկար ձգվել։
Արդեն 1985 թվականի սեպտեմբերի 5-ին «The Sun» թերթում հայտնվեց հոդված այն մասին, որ հրատարակչությանը նախորդ հաղորդումից հետո ընթերցողները դիմել են նման հանգամանքներով բավականին շատ տեղեկություններով։ Հոդվածում ակտիվորեն կիրառված էին այնպիսի բառեր, ինչպիսիք են՝ «անեծք», «դժբախտություն բերող», «վախ», «սարսափ»։ Հոդվածում առաջ էին քաշված այսպիսի հաղորդագրություններ. «Հրդեհի ժամանակ իմ բոլոր նկարները ոչնչացան՝ բացառությամբ «Լացող տղայի» և «Իմ այն բոլոր հարազատները ծանոթները, որոնք ձեռք են բերել նկարի վերարտադրությունը, տուժել են հրդեհից»։
Հոդվածում նաև եզրահանգում է արվում, որ ռեպրոդուկցիանների քանակը լրջորեն ավելացնում է հրդեհների առաջացման կամ լուրջ վնասվածքներ ստանալու հավանականությունը։ Այսպես, Ռոուզ Ֆառինգթոն Փրեսթոնը թերթին ուղղված նամակում գրել էր. «Ես գնել եմ դիմանկարը 1959 թվականին։ Դրանից հետո մահացան իմ ամուսինը և երեք որդիներս։ Ես հաճախ եմ ինքս ինձ հարցնում, միգուցե նրանք անիծվա՞ծ էին»։ Մեկ այլ նամակում հաղորդվում էր, որ երբ ընթերցողներից մեկը փորձել էր այրել նկարը, այն չէր վառվել՝ թեպետ գտնվում էր կրակի մեջ ավելի քան մեկ ժամ։
Նկարի չայրվելու նման հաստատումները կրկին հասարակությանը հիշեցրին հրշեջների հետ հարցազրույցը։ Չնայած Ալան Ուիլկինսոնը հայտարարեց, որ հրդեհների մեծ մասը, որտեղ ի հայտ էր եկել «Լացող տղան» նկարը, ունեին բավականին բանական պատճառներ՝ կապված անվտանգության կանոնները խախտելու հետ, նա չկարողացավ բացատրել, թե ինչպես էր նկարը մնացել հարաբերականորեն անվնաս, երբ ամբողջ շրջակայքը այրված էր։ «The Sun» թերթն ընդհանրապես հետաքրքրված չէր բանական բացատրություններով, դրա համար էլ մերժեց նրա մեկնաբանությունները՝ հայտարարելով, որ «հրշեջները չգիտեն տրամաբանական բացատրություն՝ կապված ոչ անցյալում եղած դեպքերի հետ»։
Շուտով պարզվեց, որ նկարները, որոնք մասնակից էին եղել տարբեր պատահարների, նույն նկարի կրկնօրինակները չէին։ Նկարների մի մասը կապված էր իտալացի նկարիչ Ջովաննի Բրագոլինի հետ, մի մասը՝ շոտլանդացի նկարիչ Աննա Զինկայզենի հետ (անգլ.՝ Anna Zinkeisen)։ Ի վերջո հայտնաբերվեց նկարի մոտ 5 առանձին տարբերակ, որոնց միավորում էր միայն երկու բան. այնտեղ պատկերված էին երեխաներ և դրանց մեծաքանակ վաճառվել էին անգլիական հանրախանութներում 1960-1970-ական թվականներին։
Լրագրողները, հղում կատարելով օկուլտիզմի (ոգեհարցություն) մասնագետներին, կարծիք հայտնեցին, որ հավանաբար բնօրինակ նկարի հեղինակը դաժան է վերաբերվել բնորդ երեխային և հրդեհները կարող են լինել երեխայի անեծքի, նրա վրեժի արդյունք։
Ռոթերեմում շուտով տեղի է ունենում ևս մեկ հրդեհ, տանը կրկին առկա էր Աննա Զինկայզենի նկարի ռեպրոդուկցիան։ Բազմաթիվ խոսակցությունները և անհիմն ենթադրություններից դրդված՝ Սաութ Յորքշիրի հրշեջային բաժանմունքը հայտարարություն արեց։ Այնտեղ վերջին հրդեհը բացատրվեց անվտանգության կանոնների խախտումով, իսկ այն, որ նկարը չէր վնասվել, նրանով, որ դրանք տպված են շատ պինդ թղթի վրա, որը դժվար է այրել։ Կատարվածի ամբողջ պատկերը բացատրվում էր պարզ համընկնումով. վաճառվել էին նկարի բավականին շատ օրինակներ, այդ իսկ պատճառով տարօրինակ չէր, որ դրանք ժամանակ առ ժամանակ լինում էին հրդեհված տներում։
Սակայն այդ հայտարարությունը չկարողացավ մեծ ազդեցություն ունենալ հասարակական կարծիքի վրա, որը բորբոքել էր «The Sun» թերթը։ Հերթական հրդեհից հետո, որից տուժել էր իտալական ռեստորանը, թերթը հանդես եկավ հայտարարությամբ. «Վերջ, բավական է։ Եթե դուք անհանգստանում եք, որ «Լացող տղան» նկարը գտնվում է ձեր տանը, արագ եկեք մեզ մոտ։ Մենք կոչնչացնենք այն և կազատենք ձեզ անեծքից»[2]։
Տեղի հրատարակչությունում մի ամբողջ սենյակ լցվեց նկարի կրկնօրինակներով։ Հայտնի դարձավ, որ խմբագիր Քելվին Մաքքենզին ևս հակված է սնահավատության։ Երբ աշխատակիցներից մեկը նկարը կախեց պատից, Մաքքենզին, տեսնելով դա, կանգ առավ և գունատվեց, որից հետո կարգադրեց հանել նկարը և հեռացնել. «Այն հաջողություն չի բերի»։
Նման կերպ արձագանքեց նաև հրշեջ Ալան Ուիլկինսոնը։ Թեպետ նա ևս ասում էր, որ ինքը սնոտիապաշտ չէ, սակայն չի վերցնում իրեն նվիրված կրկնօրինակը։ Եվս մեկ հրշեջ Միք Ռայլին, որը հանդես էր եկել «անեծքի պսակազերծման» վերաբերյալ հայտարարությամբ, չէր ընդունել նկարը՝ պնդելով, որ կինը կարծում է, թե կրկնօրինակը չի սազում տան ձևավորմանը։ Իրեն նվիրված մեկ ուրիշ նկար Ուիլկինսոնը կախեց հրշեջ տեղամասում, սակայն միա քանի օր անց հրաման ստացավ այն հանելու։ Սակայն այս պատմությունը ևս ունեցավ շարունակություն. օրեր հետո սալօջախի վրա այրվեցին բոլոր հրշեջների ուտելիքները։
Սեպտեմբերի վերջին «The Sun»-ը որոշեց կազմակերպել կրկնօրինակների խոստացված ոչնչացումը՝ կազմակերպելով զանգվածային այրում։ Սկզբնական նախագիծն այն էր, որ խարույկ անեն թերթի գրասենյակի տանիքին, սակայն հրշեջները արգելեցին դա՝ հրաժարվելով համագործակցել հասարակության համար կազմակերպված այդ էժանագին շոուին։ Արդյունքում նկարները տարվեցին քաղաքից դուրս և այնտեղ այրվեցին, իսկ թերթում հայտնվեցին համապատասխան հոդվածներ դրա մասին։
Մինչ այժմ ԶԼՄ-ում, համացանցում հին պատմությունը ժամանակ առ ժամանակ վերակենդանանում է, ընդ որում՝ ամենատարբեր եղանակներով. օրինակ՝ պնդում են, որ եթե կրկնօրինակի հետ լավ վարվես, ապա տղան, ընդհակառակը, հաջողություն կբերի տիրոջը, կամ այն մասին, որ նման հրդեհներ տեղի են ունենում նաև աշխարհի այլ վայրերում։
Բրիտանացի գրող և կոմիկ Սթիվ Փունտը հետաքննել է լացող տղայի անեծքը «BBC Radio 4»-ի շրջանակներում՝ կոչելով այն «Punt PI»[3]։ Թեպետ հաղորդման բնույթը հումորային էր, Փունտը ուսումնասիրել էր «Լացող տղան» նկարի պատմությունը։ Հաղորդման եզրակացությունը, համաձայն Կառուցողական ուսումնասիրությունների հաստատության, այն էր, որ տպագրությունը մշակվում էր հրակայուն լաքով, ինչ էլ պատճառ էր, որ այն չվնասվեր։ Նկարը նաև հիշատակվում է անեծքների մասին 2012 թվականի հեռուստատեսային «Գերբնական, կամ ի՞նչ» սերիալում[4]։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Polidoro, Massimo (November/December 2012), "Curse That Painting!", Skeptical Inquirer 36 (6): 17–19
- ↑ Steve Punt, "Solved: Curse of the Crying Boy; Comic’s Obsession with Painting", The Sun, 9 October 2010, p.8.
- ↑ Punt PI, Crying Boy episode (programme broadcast Sat 9 Oct 2010, BBC Radio 4)
- ↑ Curses in Weird or What?(չաշխատող հղում) on SyFy
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
David Clarke The Curse of the Crying Boy(անգլ.) // ForteanTimes. — 2008-07. Архивировано из первоисточника 23 Մայիսի 2010.