Լահաինա նուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Լահաինա նուն (անգլ.՝ Lahaina Noon), մերձարևադարձային արևային երևույթ, երբ արևը կեսօրին ուղիղ գլխավերևում է[1]։ «Լահաինա նուն» եզրը հնարել են Հավայան կղզիների Եպիսկոպոսյան թանգարանում և օգտագործվում է միայն տեղում։

Մանրամասներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քանի որ, մերձարեգակնային կետը անցնում է արևադարձով, Հավայան կղզիները ԱՄՆ միակ նահնգն է, որտեղ «Լահաինա նուն» երևույթը տեղի է ունենում[2]։ Այլ երկրներում և ԱՄՆ նահանգներում ամառային արեևադարձի օրը նշվում է, որ ստվերները առավել մոտ են ուղղահայացին։

Հավայան կղզիներում և այլ վայրերում, որոնք գտնվում են Խեցգետնի և Այծեղջուրի արևադարձերի միջև տարին երկու անգամ ստացվում են արևի ուղղահայաց ճառագայթներ։

Հավայան կղզիների տարբեր հատվածներում Հավայան կղզիների Ալեուտյան ժամագոտու 12:16 - 12:43 ժամանակահատվածում նկատվում է Լահաինա նունը՝ ուղղահայաց իրերը (հեռագրասյուներ, դրոշակաձողեր և այլն) ստվեր չեն գցում։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990-ական թվականներին Եպիսկոպոսի թանգարանը մրցույթով ընտրել է «Լահաինա նուն» անունը քանի որ հավայերեն lā hainā բառը նշանակում էր «դաժան արև»[3]։ Նախկին հավայերեն անունը՝ kau ka lā i ka lolo, թարգմանվում է՝ «արևը հանգչում է ուղեղին»[2][4]։

Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամեն տարի այս երևույթը լուսաբանվում է Հավայան մեդիա դաշտում[2][5][6][7]։

Հոնոլուլուում հուշարձան կա, որն անորոշ ստվեր է գցում։ Միայն Լահաինա նունի օրերին նրա ստվերը իդեալական կլոր է[8]։ Քանդակագործն ամերիկացի Իսամու Նոգուչին է (անգլ.՝ Isamu Noguchi)[9]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Clock, sun rarely match at noon(չաշխատող հղում) Explanation of Lahaina Noon
  2. 2,0 2,1 2,2 Nancy Alima Ali (2010 թ․ մայիսի 11). «Noon sun not directly overhead everywhere». Honolulu Star-Bulletin. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  3. Hawaiian Dictionaries |Lā-hainā |D48691 |q=Lahaina |dic=pp |accessdate= November 12, 2010
  4. Mary Kawena Pukui. «lolo». Hawaiian Dictionaries. wehewehe.org. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  5. http://archives.starbulletin.com/2006/05/27/news/briefs.html 2006 notice
  6. http://the.honoluluadvertiser.com/article/2007/Apr/29/ln/FP704290342.html Արխիվացված 2018-07-03 Wayback Machine 2007 notice
  7. http://the.honoluluadvertiser.com/article/2008/Jul/11/ln/hawaii807110348.html Արխիվացված 2018-07-03 Wayback Machine 2008 notice
  8. «Sky Gate». Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  9. «This is Skygate». imgur.com. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]