Jump to content

Թիմային աշխատանք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
6 people pushing a van
U.S. Navy sailors hauling in a mooring line
A U.S. Navy rowing team
A group of people forming a strategy
A group of people collaborating

Թիմային աշխատանքը խմբի համատեղ ջանքերն են՝ ընդհանուր նպատակին հասնելու կամ առաջադրանքը արդյունավետորեն կատարելու համար[1][2]։ Թիմային աշխատանքը դիտարկվում է թիմի շրջանակներում, որը փոխկապակցված մարդկանց խումբ է և որտեղ թիմակիցները միասին աշխատում են ընդհանուր նպատակին հասնելու համար[3][1]

Թիմի հիմնական բնութագրերը ներառում են ընդհանուր նպատակը, փոխկախվածությունը, սահմանափակությունը, կայունությունը, սեփական աշխատանքը և ներքին գործընթացները ինքնուրույն կառավարելու և ավելի մեծ սոցիալական համակարգում գործելու ունակությունը[4]։

Թիմերը պետք է կարողանան արդյունավետ օգտագործել ռեսուրսները (օրինակ ՝ խաղային կամ հանդիպումների տարածքներ, պլանավորման համար նախատեսված ժամեր, մարզիչների կամ ղեկավարների առաջարկություններ, կազմակերպության աջակցություն և այլն), ինչպես նաև թիմում հստակ սահմանված դերերը, որպեսզի յուրաքանչյուրն ունենա հստակ նպատակ[5]։ Թիմային աշխատանքը առկա է այնպիսի համատեքստերում, ինչպիսիք են արդյունաբերական կազմակերպությունը (պաշտոնական աշխատանքային խմբերը), աթլետիկան (մարզական թիմերը), դպրոցը (դասընկերներն աշխատում են նախագծի վրա) և առողջապահական համակարգը (թիմերը վիրահատարաններում): Այս իրավիճակներից յուրաքանչյուրում թիմային աշխատանքի և փոխկախվածության մակարդակը կարող է տարբեր լինել՝ ցածր(օրինակ, գոլֆ, աթլետիկա), միջին (օրինակ ՝ բեյսբոլ, ֆուտբոլ) բարձր (օրինակ ՝ բասկետբոլ, ֆուտբոլ) ՝ կախված թիմի անդամների միջև հաղորդակցության, փոխգործակցության և համագործակցության մակարդակից:

Արդյունավետ թիմային աշխատանքի պահանջներից մեկը թիմի բավարար չափն է։ Թիմի չափերը կարող են տարբեր լինել ՝ կախված նպատակից: Թիմը պետք է բաղկացած լինի առնվազն երկու հոգուց, իսկ թիմերի մեծ մասը տատանվում է երկուսից մինչև 100 հոգու միջև: Սպորտային թիմերը սովորաբար ունեն ֆիքսված չափ ՝ հիմնված սահմանված կանոնների վրա, իսկ աշխատանքային թիմերի չափը կարող է փոխվել ՝ կախված առաջադրանքի փուլից և բարդությունից:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օքսֆորդի անգլերեն բառարանը գրանցել է «թիմային աշխատանք» տերմինի օգտագործումը կենդանիների քաշող սահնակի համատեքստում դեռևս 1800 թվականին[6]։

Թիմային աշխատանքի մուտ է գործել հիմնականում Հոթորնի ուսումնասիրությունների շնորհիվ, 1920-ականներին և 1930-ականներին կատարված մի շարք ուսումնասիրություններ, որոնք բացահայտեցին թիմային աշխատանքի դրական կողմերը կազմակերպչական միջավայրում: Այն բանից հետո, երբ կազմակերպությունները գիտակցել են թիմային աշխատանքի արժեքը և այն դրական ազդեցությունը, որը այն ունենում է ընկերությունների վրա, գործունեության ամբողջ ոլորտները սովորական հավաքման գծից անցել են ժամանակակից, բարձր արդյունավետ կազմակերպչական մոդելի[7]։

Արդյունավետ թիմային աշխատանքի առանձնահատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունավետ աշխատանքի համար թիմը պետք է ունենա որոշակի փոխկապակցված բնութագրեր:

Դրանց թվում է ուժեղ թիմային համախմբվածությունը։ Դրական կապ կա թիմի համախմբվածության և աշխատանքի արդյունավետության միջև:

Հաղորդակցությունը արդյունավետ թիմային աշխատանքի ևս մեկ կարևոր բնութագիր է: Մասնակիցները պետք է կարողանան արդյունավետ շփվել միմյանց հետ ՝ խոչընդոտները հաղթահարելու, հակամարտությունները լուծելու և շփոթությունից խուսափելու համար: Հաղորդակցությունը մեծացնում է համախմբվածությունը:

Հաղորդակցությունը օգնում է հստակ սահմանել թիմի նպատակը, որպեսզի այն ունենա ընդհանուր նպատակ: Ընդհանուր նպատակ ունենալը մեծացնում է համախմբվածությունը, քանի որ բոլոր մասնակիցները ձգտում են հասնել նույն նպատակին և օգնում են միմյանց հասնել իրենց նպատակներին:

Պարտավորություն է ձևավորվում այն ժամանակ, երբ մասնակիցները կենտրոնանում են թիմի ընդհանուր նպատակին հասնելու վրա:

Հաշվետվողականությունն անհրաժեշտ է հենանիշների կատարումն ու բոլոր աշխատակիցների մասնակցությունն ապահովելու համար: Աշխատակիցներին պատասխանատվության ենթարկելը մեծացնում է նվիրվածության մակարդակը թիմային հարաբերությունների շրջանակներում:

Թիմի հիմնական դինամիկան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թիմի հիմնական դինամիկան ներառում է[8]

  • Բաց հաղորդակցություն ՝ կոնֆլիկտներից խուսափելու համար:
  • Արդյունավետ համակարգում՝ շփոթությունից և սահմանները անցնելուց խուսափելու համար:
  • Արդյունավետ համագործակցություն՝ առաջադրանքները ժամանակին կատարելու և պահանջվող արդյունքների հասնելու համար, հատկապես ծանրաբեռնվածության բաշխման տեսքով[9]։
  • Փոխկախվածության բարձր մակարդակ՝ վստահությունը, ռիսկի դիմելը և կատարողականությունը պահպանելու համար:

Թիմային աշխատանքի նման պայմանները հանգեցնում են թիմի կողմից պատրաստի արտադրանքի ստեղծմանը: Որոշելու համար, թե արդյոք թիմային աշխատանքը արդյունավետ է եղել, կազմակերպությունը պետք է վերլուծի արդյունքների որակը, գործընթացը և աշխատողների փորձը: Թիմային աշխատանքը կարելի է արդյունավետ համարել, եթե արդյունքը համապատասխանում է կամ գերազանցում է կազմակերպության չափանիշներին, թիմի կողմից ընտրված գործընթացն օգնել է նրան հասնել իր նպատակներին, և թիմի անդամները հայտնում են թիմի բավարարվածության բարձր մակարդակի, ինչպես նաև այն գործընթացների մասին, որոնց թիմը հետևել է:

Գործընթացներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թիմային աշխատանքի գործընթացները բաժանվում են երեք կատեգորիայի[10][11]

Անցումային գործընթացներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս գործընթացները տեղի են ունենում գործողության ժամանակաշրջանների միջև: Թիմի անդամները կարող են գնահատել իրենց ընդհանուր կատարողականը թիմային և անհատական ​​մակարդակով, արձագանքել միմյանց, պարզաբանումներ տալ առաջիկա անելիքների վերաբերյալ և կատարել ցանկացած փոփոխություն, որը կարող է բարելավել համագործակցային գործընթացը։

  • Առաջադրանքների վերլուծություն
  • Նպատակների սպեցիֆիկացիա
  • Ռազմավարության ձևակերպում
  • Արդյունքներին ուղղված խումբ

Ընթացող գործընթացներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս գործընթացները տեղի են ունենում այն ժամանակ, երբ թիմը քայլեր է ձեռնարկում իր նպատակներին հասնելու համար: Թիմի անդամները միմյանց տեղեկացնում են իրենց առաջընթացի և իրենց պարտականությունների մասին ՝ միմյանց օգնելով առաջադրանքների կատարման հարցում: Հետադարձ կապն ու համատեղ աշխատանքը շարունակվում են բարձր մակարդակով ողջ գործընթացի ընթացքում:

  • Առաջընթացի մոնիտորինգ
  • Համակարգերի մոնիտորինգ
  • Թիմի մոնիտորինգ և տվյալների պահուստավորում
  • Կոորդինացում

Ներանձնական գործընթացներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս գործընթացները առկա են ինչպես գործողությունների, այնպես էլ անցումային ժամանակահատվածներում և տեղի են ունենում թիմի անդամների միջև: Այն շարունակական գործընթաց է, որի ընթացքում թիմի անդամները մտքեր և (կամ) զգացմունքներ են փոխանակում թիմի մեկ այլ անդամի կամ առաջադրանքի կատարման եղանակի վերաբերյալ: Բացի այդ, թիմի անդամները խրախուսում և աջակցում են միմյանց իրենց անհատական առաջադրանքները կատարելիս:

  • Կոնֆլիկտի կառավարում
  • Մոտիվացիայի և վստահության կառուցում
  • Ազդեցության կառավարում

Թիմային աշխատանքի արդյունավետությունը սովորաբար բարելավվում է, երբ թիմն անցնում է այս գործընթացներով, քանի որ նման գործընթացները ուժեղացնում են թիմի անդամների միջև համակարգումը և հաղորդակցությունը և, հետևաբար, ուժեղացնում են թիմային աշխատանքը և բարձրացնում համագործակցության մակարդակը թիմում[12]։

Թիմային աշխատանքի բարելավման դասընթաց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թիմային աշխատանքը և արտադրողականությունը կարող են բարելավվել հատուկ դասընթացների միջոցով, որոնք ուղղված են թիմի առանձին անդամներին և ընդհանուր առմամբ թիմին[2]։ Բրյուս Թաքմանը առաջարկեց թիմի զարգացման մոդել, որը յուրաքանչյուր կարողանում էր առանձնացնել թիմի կյանքի ցիկլի փուլերը և թիմային աշխատանքի մակարդակը[13]։

  1. Ձևավորում
    • Այս փուլը բնութագրվում է մոտեցման խնդիրներով, ինչպես նաև անկախության և թիմի մաս կազմելու ցանկության հետ կապված ներքին բախումներով:
    • Թիմի անդամները սովորաբար փորձում են «ապահով խաղալ» և նվազագույնի հասցնել ռիսկը, եթե ինչ-որ բան սխալ լինի:
    • Թիմային աշխատանքն այս փուլում գտնվում է ամենացածր մակարդակում ։
  2. Գրոհում
    • Երկրորդ փուլը բնութագրվում է իշխանության և հեղինակության համար պայքարով, որը հանդիսանում է կոնֆլիկտների և կասկածների մեծ մասի աղբյուրը:
    • Եթե թիմային աշխատանքն այս փուլում ցածր մակարդակի վրա է, շատ քիչ հավանական է, որ թիմը հաղթահարի թիմի ներսում հակամարտությունները: Թիմային աշխատանքի բարձր աստիճանի և համագործակցության մակարդակի դեպքում թիմը կարող է ունենալ ավելի լավ հեռանկարներ:
  3. Նորմավորում
    • Երրորդ փուլը բնութագրվում է համերաշխության, փոխկախվածության և համախմբվածության մակարդակի բարձրացմամբ, միաժամանակ թիմի անդամները ձգտում է հարմարվել թիմային միջավայրին:
    • Այս փուլում նկատվում է թիմային աշխատանքի շատ ավելի բարձր մակարդակ, ինչը հեշտացնում է վերը նշված բնութագրերի իրականացումը:
  4. Կատարում
    • Թիմի զարգացման այս վերջին փուլը ներառում է հարմարավետ միջավայրի ստեղծում, որտեղ թիմի անդամները արդյունավետորեն կատարում են առաջադրանքները փոխկապակցված և համախմբված ձևով:
    • Այս փուլը բնութագրվում է հարմարավետության, հաջողության, փոխկախվածության և հասունության ամենաբարձր մակարդակով և, հետևաբար, ենթադրում է թիմային աշխատանքի ամենաբարձր մակարդակը:

Թիմային աշխատանքի ամրապնդում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կառավարման հոգեբանների թիմային աշխատանքը գնահատելու եղանակներից մեկը գիտելիքների, հմտությունների և մտավոր կարողությունների (KSA) թեստն է:[14]։ Կառավարման հոգեբանների թիմային աշխատանքը գնահատելու եղանակներից մեկը գիտելիքների, հմտությունների և մտավոր կարողությունների (ԳՀԿ) թեստն է: Այս թեստը մշակվել է Մայքլ Սթիվենսի և Մայքլ Չամպիոնի կողմից 1994 թվականին: Այն գնահատում է մարդկանց, ովքեր ցանկանում են միանալ թիմին ՝ գնահատելով ԳՀԿ-ի 14 պահանջները թիմային աշխատանքի համար, հատկապես պաշտոնական թիմերում: Թեստը բաղկացած է երկու հիմնական կատեգորիաներից ՝ ԳՀԿ միջանձնային հարաբերությունների համար, որոնք պարունակում են այնպիսի տարրեր, ինչպիսիք են հակամարտությունների լուծումը և հաղորդակցությունը, և ԳՀԿ ինքնակառավարման համար, որոնք ներառում են այնպիսի տարրեր, ինչպիսիք են նպատակների սահմանումը և առաջադրանքների համակարգումը:

Թերություններ և օգուտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թիմային աշխատանքի օգտագործումը երբեմն անհրաժեշտ չէ և կարող է հանգեցնել նրան, որ թիմերը չկարողանան հասնել իրենց արտադրողականության գագաթնակետին: Նման թերություններից են[15][16]

  • Սոցիալական անգործություն. այս երևույթն ի հայտ է գալիս, երբ խմբում աշխատող անձը ավելի քիչ ջանք է գործադրում, քան կարող է առաջադրանքի համար: Եթե ​​թիմի մյուս անդամները համեմատաբար ավելի շատ ջանք են գործադրում, դա կարող է կոնֆլիկտ առաջացնել և հանգեցնել արդյունավետության ցածր մակարդակի:
  • Վարքագծային կոնֆլիկտներ կամ արմատացած անհատականություն. ավելի բարձր կառավարման մակարդակների աշխատակիցները հարմարվել են այն պաշտոններին, որոնք պահանջում են ավելի անհատական ​​նախաձեռնություն, և, հետևաբար, դժվարանում են ներգրավվել համատեղ աշխատանքում: Սա ստեղծում է ավելի մրցակցային միջավայր՝ ավելի քիչ հաղորդակցությամբ և ավելի շատ կոնֆլիկտներով: Այս թերությունը հիմնականում նկատվում է այն կազմակերպություններում, որոնք օգտագործում են թիմային աշխատանք ծայրահեղ հիերարխիկ միջավայրում:
  • Անհատական ​​առաջադրանքներ. որոշ առաջադրանքներ չեն պահանջում թիմային աշխատանք և ավելի հարմար են անհատական ​​աշխատանքի համար: Թիմին հանձնարարելով կատարել «անհատական ​​առաջադրանք», կարող է առաջացնել կոնֆլիկտ անդամների միջև, ինչը կարող է վնասել թիմի դինամիկային և թուլացնել նրանց ընդհանուր կատարողականը:
  • Խմբային մտածողություն. սա հոգեբանական երևույթ է, որը տեղի է ունենում մի խումբ մարդկանց մեջ, երբ կոնֆլիկտներից խուսափելու ցանկությունից ելնելով, համախմբվածության ցանկությունն ավելի է մեծանում, քան լավագույն որոշումներ կայացնելու ցանկությունն է: Երբ թիմում տիրում է խմբային մտածողություն, այլընտրանքային լուծումներ չեն առաջարկվում՝ խմբի ներսում մերժվելու կամ անհամաձայնության վախի պատճառով: Խմբի անդամները կարող են չափել հաջողությունը՝ հիմնվելով խմբի ներդաշնակության վրա, այլ ոչ թե կայացրած որոշումների արդյունքի վրա: Խմբային մտածողությանը հակազդելու միջոցներից մեկն այն է, որ խմբի անդամներ տարբեր ծագում բնորոշ հատկանիշներ (սեռ, տարիք, ազգություն) ունեն: Խմբային մտածելակերպից խուսափելու մեկ այլ միջոց է յուրաքանչյուր անդամից պահանջել առաջարկել տարբեր գաղափարներ:

Մյուս կողմից թիմերում աշխատելը շատ ձեռնտու է: Թիմային աշխատանքի որոշ առավելություններ ներառում են[15][16]

  • Խնդիրների լուծում. մի խումբ մարդիկ կարող են միավորել տարբեր տեսակետներ ՝ խնդիրը արագ և արդյունավետ լուծելու համար: Թիմի մշակույթին համապատասխան ՝ թիմի յուրաքանչյուր անդամ պարտավոր է հավասար ներդրում ունենալ և առաջարկել խնդրի վերաբերյալ իր ուրույն տեսակետը ՝ հնարավոր լավագույն լուծումը գտնելու համար[17]։Միասին աշխատելը կարող է հանգեցնել ավելի արդյունավետ որոշումների կայացման, ապրանքների կամ ծառայությունների ստեղծմանը: Թիմային աշխատանքի արդյունավետությունը կախված է թիմի անդամների միջև համագործակցության հետևյալ վեց բաղադրիչներից ՝ հաղորդակցություն, համակարգում, մասնակիցների ներդրումների հավասարակշռություն, փոխադարձ աջակցություն, ջանք և համախմբվածություն[18]։
  • Հարաբերությունների զարգացում․Թիմը, որը շարունակում է աշխատել միասնական, ժամանակի ընթացքում զարգացնում է համախմբվածության ավելի բարձր մակարդակ: Սա կարող է օգնել թիմի անդամներին խուսափել ավելորդ կոնֆլիկտներից, քանի որ նրանք սկսում են միմյանց ավելի լավ ճանաչել թիմային աշխատանքի միջոցով[17]։ Թիմի անդամների միջև ամուր հարաբերություններ հաստատելով ՝ նրանց գոհունակությունը մեծանում է իրենց թիմից, ինչը բարելավում է ինչպես թիմային աշխատանքը, այնպես էլ արտադրողականությունը[11]։
  • Անհատական որակներ․ թիմի յուրաքանչյուր անդամ կարող է առաջարկել իր ուրույն գիտելիքներն ու հմտությունները, որոնք կարող են օգնել բարելավել թիմի մյուս անդամների հմտությունները: Թիմային աշխատանքի միջոցով այս որակների փոխանակումը թիմի անդամներին հնարավորություն է տալիս ապագայում ավելի արդյունավետ աշխատել[9]
  • Մոտիվացիա:Համատեղ աշխատելը կարող է հանգեցնել թիմում մոտիվացիայի մակարդակի բարձրացման՝ հաշվի առնելով անհատական ​​կատարողականի նկատմամբ պատասխանատվության բարձրացումը: Երբ խմբերը համեմատվում են, անդամները ավելի հավակնոտ են դառնում ավելի լավ հանդես գալու համար:

Պաուլուսը նկարագրում է թիմային աշխատանքի լրացուցիչ առավելությունները[19]

  • համատեղ ծանրաբեռնվածություն
  • առաջնորդության և սոցիալական բավարարվածության հասնելու հնարավորություն
  • հաջող թիմում լինելու զգացում
  • ավելիին հասնելու ունակություն, քան եթե թիմի անդամները անհատապես աշխատեին

Ծանոոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Montebello, Anthony R.; Buzzotta, Victor R. (March 1993). «Work Teams That Work». Training & Development. 47 (3). Արխիվացված է օրիգինալից 2018-02-26-ին.
  2. 2,0 2,1 Salas, Eduardo; Cooke, Nancy J.; Rosen, Michael A. (2008). «On Teams, Teamwork, as well as Team Performance: Discoveries and Developments». Human Factors: The Journal of the Human Factors and Ergonomics Society. 50 (3): 540–547. doi:10.1518/001872008X288457. PMID 18689065. S2CID 17017793.
  3. Parker, Glenn (2008). Team Players and Teamwork: New Strategies for Developing Successful Collaboration. San Francisco: Jossey-Bass. էջեր 1–68. ISBN 978-0-787-99811-0.
  4. Thompson, Leigh (2011). Making the Team: A Guide for Managers (4th ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-014363-1.
    • Chang, Artemis; Bordia, Prashanti; Duck, Julie (2003). «Punctuated Equilibrium and Linear Progression: Toward a New Understanding of Group Development». Academy of Management Journal. 46 (1): 106–117. doi:10.2307/30040680. JSTOR 30040680.
    • Gersick, Connie (1991). «Revolutionary Change Theories: A Multilevel Exploration of the Punctuated Equilibrium Paradigm». Academy of Management Review. 16: 10–16. doi:10.5465/amr.1991.4278988. S2CID 13960681.
    • West, Michael (2012). Effective Teamwork: Practical Lessons from Organizational Research. Wiley-Blackwell. ISBN 978-0-470-97498-8.
    • Woods, Stephen; West, Michael (2014). The Psychology of Work and Organizations. Andover: Cengage Learning EMEA. ISBN 9781408072455.
  5. Կաղապար:Oed – "How is the ploughing, the drawing, and all kind of team-work to be performed without horses?"
  6. Hoegl, Martin; Gemuenden, Hans Georg (2001). «Teamwork Quality and the Success of Innovative Projects: a Theoretical Concept and Empirical Evidence». Organization Science. 12 (4): 435–449. doi:10.1287/orsc.12.4.435.10635. JSTOR 3085981.
  7. Hackman, Richard (1990). Groups That Work (and Those That Don't): Creating Conditions for Effective Teamwork. Jossey-Bass. էջեր 1–13, 479–504]. ISBN 978-1555421878.
  8. 9,0 9,1 Ilgen, Daniel; Hollenbeck, John (October 5, 2004). «Teams in Organizations: From Input-Process-Output Models to IMOI Models». Annual Review of Psychology. 56: 517–543. doi:10.1146/annurev.psych.56.091103.070250. PMID 15709945. S2CID 15290229.
  9. Marks, Michelle A.; Mathieu, John E.; Zaccaro, Stephen J. (2001). «A Temporally Based Framework and Taxonomy of Team Processes». Academy of Management Review. 26 (3): 356–376. doi:10.2307/259182. JSTOR 259182.
  10. 11,0 11,1 LePine, Jeffery A.; Piccolo, Ronald F.; Jackson, Christine L.; Mathieu, John E.; Saul, Jessica R. (2008). «A Meta-Analysis of Teamwork Processes: Tests of a Multidimensional Model and Relationships with Team Effectiveness Criteria». Personnel Psychology. 61 (2): 273–307. CiteSeerX 10.1.1.468.6198. doi:10.1111/j.1744-6570.2008.00114.x. ISSN 0031-5826.
  11. Cattani, G.; Ferriani, S.; Mariani, M.; Mengoli, S. (2013). «Tackling the 'Galácticos' Effect: Team Familiarity and the Performance of Star-Studded Projects». Industrial and Corporate Change. 22 (6): 1629–62. doi:10.1093/icc/dtt001.
  12. Stevens, Michael; Campion, Michael (1994). «The Knowledge, Skill, and Ability Requirements for Teamwork: Implications of Human Resource Management». Journal of Management. 20 (2): 503–530. doi:10.1177/014920639402000210. S2CID 220584820.
  13. 15,0 15,1 Osbrun, Jack; Moran, Linda; Musselwhite, Ed (1990). Self-Directed Work Teams: The New American Challenge. Homewood, IL: McGraw-Hill. էջեր 1–26. ISBN 978-1556233418.
  14. 16,0 16,1 Katzenbach, Jon; Smith, Douglas (2015). The Wisdom of Teams: Creating the High-Performance Organization. Harvard Business School Press. էջեր 1–26.
  15. 17,0 17,1 Chin, Roger (2015). «Examining teamwork and leadership in the fields of public administration, leadership, and management». Team Performance Management. 21 (3/4): 199–216. doi:10.1108/TPM-07-2014-0037.
  16. Hoegl, Martin; Gemuenden, Hans Georg (2001). «Teamwork Quality and the Success of Innovative Projects: a Theoretical Concept and Empirical Evidence». Organization Science. 12 (4): 435–449. doi:10.1287/orsc.12.4.435.10635. JSTOR 3085981.
  17. Paulus, P. (2000). «Groups, teams, and creativity: the creative potential of idea-generating groups». Applied Psychology. 49 (2): 237–262. doi:10.1111/1464-0597.00013.

Հետագա ընթերցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

* Baker, David P.; Day, Rachel; Salas, Eduardo (2006). «Teamwork as an Essential Component of High-Reliability Organizations». Health Services Research. 41 (4p2): 1576–1598. doi:10.1111/j.1475-6773.2006.00566.x. PMC 1955345. PMID 16898980.