Jump to content

Զիմբաբվեի ազգային թանգարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զիմբաբվեի ազգային թանգարան
Տեսակպատկերասրահ
Երկիր Զիմբաբվե
ՏեղագրությունՀարարե
Հիմնադրվել էհուլիսի 16, 1957
Այցելուներ1030 մարդ
Կայքnationalgallery.co.zw
Քարտեզ
Քարտեզ

Զիմբաբվեի ազգային թանգարան (NGZ), պատկերասրահ Հարարեում, ստեղծվել է ժամանակակից արվեստի հավաքածուների ցուցադրության և Զիմբաբվեի տեսողական մշակութային ժառանգության համար։ Թանգարանի պատմությունն սկսվել է Ռոդեզիայի Ազգային պատկերասրահից, որը ստեղծել է անգլիացի Ֆրանկ Մաքքեյնը[1]. (անգլ.՝ Frank McEwen):

Պաշտոնական բացումը տեղի է ունեցել 1957 թվականի հուլիսի 16-ին՝ Ելիզավետա Բոյուզ Լայոնի օրոք։ 1991 թվականին Ելիզավետա II թագուհին 1991 թվականին այցելելում է Զիմբաբվեի ժառանգության վեցերորդ ցուցահանդեսին։

Մինչև թոշակի անցնելը՝ 1973 թվականը, Մաքքեյնը մնում է պատկերասրահի հոգաբարձու։ Նրա տեղը զբաղեցնում է Ռոի Գաթրին (Roy Guthrie): Նա հայտնի էր դարձել 1970 թվականին՝ Չապունգի քանդակագործության զբոսայգի կառուցելով։ 2007 թվականին պատկերասրահը շքեղ նշում է իր հիսնամյակը։ 2014 թվականին գործադրի տնօրենն էր Դորին Սիբանդան (Doreen Sibanda), իսկ հոգաբարձուն՝ Ռաֆայել Չիկուկվան (Raphael Chikukwa): Խնամակալների կազմում էր նաև քանդակագործ Դոմինիկ Բենգուրան։

Մասնաճյուղեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զիմբաբվեի՝ մեծությամբ երկրորդ քաղաքում՝ Բուլավայոյում բացվել է Ազգային թանգարանի մասնաճյուղ՝ « Ազգային պատկերասրահ Բուլավայոյում» անունով։ Մի քանի տարի պատկերասրահը գտնվում էր հին շուկայի տարածքում՝ քաղաքապետարանի շենքի մոտ, սակայն 1993 թվականին տեղափոխվել է քաղաքի ավելի կենտրոնական փողոց, 1901 թվականին կառուցված երկհարկանի կառույցի տարածք (Douslin House, Main Street): Մասնաճյուղի տնօրեններն էին Ստեփան Ուիլյամսը (Stephen Williams), Իվոնն Վերան և Ադդելիս Սիբուտան (Addelis Sibutha)[2]:

«Զիմբաբվեի Ազգային պատկերասրահը Մութարեում» բացվել է 1999 թվականին՝ Մութարեյի առաջին հիվանդանոցում։ Հիվանդանոցը կառուցվել էր 1987 թվականին և հայտնի էր որպես «Նիզակի տուն» անունով (Kopje House): 1970 թվականի վերջում ստացել է պետական հուշարձանի կարգավիճակ և անցել է ազգային թանգարանների և հուշարձանների կառավարման ձեռքը[3]։ Այս մասնաճյուղն ունի 5 աշխատող, որոնց ղեկավարն է Ելիզաբեթ Մուուշան (Elizabeth Muusha): Ցուցահանդեսը թարմացվում է տարին մեկ անգամ` ինչպես Հարարեում գտնվող հիմնական պատկերասրահի խանութների, այնպես էլ տեղացի նկարիչների օգնությամբ։

Զիմբաբվեի ազգային պատկերասրահը գոյություն ունի 1957 թվականից և հայտնաբերել է գաղութատիրությունից դեպի անկախություն անցման ժամանակ՝ վճռական դեր խաղալով զիմբաբվեյան արվեստագետների հաջող մուտքին համաշխարհային արվեստի շուկա։ Դեռևս 30տարի առաջ պլանավորվել էր թանգարանի բացումը, սակայն Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը կաթվածահար է անում գաղութային իշխանության գործողությունները։

Այնուամենայնիվ, կարևոր քայլը 1943 թվականին Սեսիլյա Ռոդսի գործընկեր պարոն Ջեյմս Մաքդոնալդի մահն էր։ Վերջինս 30 հազար ֆունտ ստերլինգ է կտակում «գաղութի ժողովրդին»՝ Հարավային Ռոդեզիայում արվեստի պատկերասրահ և արվեստի թանգարան ստեղծելու համար։ 10 տարի անց ստեղծվում է պատկերասրահի հիմնադիրների խորհուրդը, որը գլխավորում էր Հարավային Ռոդեզայի մարզպետը։ Ազգային պատկերասրահի մասին օրենքը հաստատելուց հետո հիմնադիր խորհուրդը փոխարինվում է խնամակալական խորհդով, որը գլխավորում էր մայոր (այնուհետեւ սըր) Ստեփան Քուրթալդը (Stephen Courtauld): 1962 թվականին նա թողնում է պաշտոնը, բայց չի դադարեցնում կապը պատկերասրահի հետ։ Նա և իր կինը պատկերասրահի առաջին հովանավորներն էին։

Պատկերասրահը ստեղծվել է որպես ազգային ինստիտուտ՝ ներկայացնելով Հարավային Ռոդեզիան, Հյուսիսային Ռոդեզիան և Նայասլենդը։ 1953-1963 թվականներին այն պաշտոնապես ենթարկվել է Ռոդեզիային և Նայասլենդին։ Սոլսբերիի քաղաքային խորհուրդը համաձայնել է ստանձնել շինարարության պատասխանատվությունը, պատկերասրահի զարգացումն ու կառավարումը, հոգաբարձուների խորհրդի անդամներից մեկը Սոլսբերիի քաղաքապետն էր։ Խորհուրդը ֆինանսական միջոցներ է գտնում շենքի կառուցման հարմար տարածք գտնելու համար, նշանակում է տնօրեն և իրականացնում է բաշխումը՝ առկա ռեսուրսները մշտական լիարժեք հավաքածուի համար։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «About the Gallery». National Gallery of Zimbabwe. 2006 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հուլիսի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  2. Knight, John (1993). «Douslin House: A new home for the region's art». Southern African Art. Zimbabwe: sponsored by Anglo American Corporation Zimbabwe. 2 (1): 20–21.
  3. «The Regional Galleries». National Gallery of Zimbabwe. 2006 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հուլիսի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զիմբաբվեի ազգային թանգարան» հոդվածին։