Երկնագույն գետերի մարդիկ
 | |
|---|---|
| Երկիր |  ԽՍՀՄ |
| Ռեժիսոր | Անդրեյ Ապսոլոն |
| Սցենարի հեղինակ | Օլեգ Սագան-օօլ, Ստեփան Սարիգ-օօլ և Լեոնիդ Սոլովյով |
| Օպերատոր | Մուզակիր Շուրուկով |
| Երաժշտություն | Նադեժդա Սիմոնյան և Ալեքսեյ Չիրգալ-օօլլ |
| Կինոընկերություն | Լենֆիլմ |
| Տևողություն | 86 րոպե |
«Երկնագույն գետերի մարդիկ» (ռուս.՝ «Люди голубых рек»), 1959 թվականի խորհրդային ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր Անդրեյ Ապսոլոնը «Լենֆիլմ» կինոստուդիայում։
Համարվում է Տուվայի առաջին ֆիլմը[1][2]։ Նկարահանումներն անցկացվել են Ձուն-Խեմչիկի շրջանում՝ Բաժին-Ալաակ գյուղում (այն ժամանակ՝ «Искра» սովխոզի կենտրոն) և Տանդինսկի շրջանում՝ Էլեգեստ գետի ափին։ Դերերի մեծ մասում, ինչպես նաև դրվագներում և զանգվածային տեսարաններում նկարահանվել են Տուվայի թատրոնի գրեթե բոլոր դերասանները[3]։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայրենի Տուվա է վերադառնում Լենինգրադում ինժեների մասնագիտություն սովորած Մերգենը։ Կոլտնտեսությունում փոփոխություններ են կատարվում. տներ են կառուցվում, էլեկտրականություն է անցկացվում։ Բայց ծերերը չեն պատրաստվում լքել յուրդերը, չնայած կոլտնտեսության նախագահ Էլբեկի բոլոր հորդորներին և նույնիսկ սպառնալիքներին։ Բայց նույնիսկ նա չի հասկանում՝ Մերգենի նոր կամուրջի կառուցման գաղափարը։ Մեծ քաղաքից գյուղ չի ուզում վերադառնալ Մերգենի ընկեր Ադարը, թեև նրան այստեղ սպասում է իր հարսնացու Օյունմաան, ով մերժում է Դաժի սերը։ Ջրային տարերքի կողմից հին կամրջի քանդումը հանգեցնում է գյուղացիների կողմից իրենց հայացքների վերանայմանը։ Ադարը, իմանալով, որ իր կարիքը կա շինարարության ժամանակ, ի ուրախություն հարազատների, հարսնացուի և ընկերոջ, գալիս է հայրենիքում նոր կյանք սկսելու։
Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Պյոտր Նիկոլաև – Էլբեկ Ալբանովիչ, կոլտնտեսության նախագահ
- Նիկոլայ Օլզեյ-Օոլ – Կավայ-օոլ, ծեր մարդ
- Նայդան Գենդունովա – պառավ
- Մաքսիմ Մունզուկ – Դելգեր
- Վալենտինա Դագբաևա – Օյունմաա
- Ժուսպեկ Տուրսունով – Դաժի
- Չիլբակ Մարտայ-օոլ – Մերգեն, ինժեներ
- Վերա Կարպովա – Կատյա, բժիշկ
- Լակպա Սին-օոլ – Ադար
- Օլեգ Նամդարաա – Դովուկկայ
- Ելուբայ Ումուրզակով – Կուսկելդեյ
- Գեորգի Չեռնովոլենկո – Պավել Կուզմիչ
- Վիկտոր Կոկ-օոլ – Բաշկե
- Ալեքսեյ Չիրգալ-օոլ – բժիշկ հիվանդանոցում
- Լիմ Սու – տուվացի բաղնեպան
- Կարա-կըս Մունզուկ – էպիզոդ
- Նիկոլայ Կուզմին – էպիզոդ
- Տատյանա Լեննիկովա – էպիզոդ
- Դոլորես Ստոլբովա – էպիզոդ
Նկարահանող խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ռեժիսոր՝ Անդրեյ Ապսոլոն
- Սցենարիստներ՝ Օ. Սագան-Օոլ, Ս. Սարիգ-Օոլ, Լեոնիդ Սոլովյով
- Օպերատոր՝ Մուզակիր Շուրուկով
- Կոմպոզիտորներ՝ Նադեժդա Սիմոնյան, Ալեքսեյ Չիրգալ-օոլ
- Նկարիչ՝ Ալեքսեյ Ֆեդոտով[4]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ История возникновения тувинского театра / Клара Чамыяновна Сагды. — Кызыл: Тувинское книжное издательство, 1973. — 109 с. — стр. 107
- ↑ Фильму «Люди голубых рек» — 50 лет! Արխիվացված 2021-04-20 Wayback Machine // Вести. Тыва.ру, 26 мая 2010
- ↑ Всему своё время Արխիվացված 2021-04-20 Wayback Machine // Центр Азии, № 37 (23 — 29 сентября 2011)
- ↑ «Երկնագույն գետերի մարդիկ» ֆիլմը kino-teatr.ru կայքում
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Люди голубых рек Արխիվացված 2023-03-28 Wayback Machine // Министерство культуры России
- Люди голубых рек // «Ленфильм»: аннотированный каталог фильмов. 1918—2003 / сост. Дмитрий Иванеев и др. — СПб.: Киностудия «Ленфильм»: ООО «Аникушин», 2003. — 222 с.
- Фильму «Люди голубых рек» — 50 лет! // Вести. Тыва.ру, 26 мая 2010