Ես կատու եմ
Ես կատու եմ ճապ.՝ 吾輩は猫である | |
|---|---|
 | |
| Հեղինակ | Նացումե Սոսեկի |
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | Երգիծական վեպ |
| Կազմված է | Q124607150?, Q124607151? և Q124607152? |
| Բնօրինակ լեզու | ճապոներեն |
| Լեզու | ճապոներեն |
| Նկարագրում է | Տոկիո |
| Հրատարակումներ կամ թարգմանություններ | Աիկո Իտո և Գրեմ Ուիլսոն |
| Երկիր |  Ճապոնիա |
| OCLC | 37019762 |
 I Am a Cat Վիքիպահեստում | |
Ես կատու եմ (ճապոներեն` 吾輩は猫である, Wagahai wa Neko de Aru) երգիծական վեպ, որը գրվել է 1905–1906 թվականներին Նացումե Սոսեկիի կողմից Մեիջի ժամանակաշրջանի ճապոնական հասարակության, հատկապես արևմտյան մշակույթի և ճապոնական ավանդույթների խառնուրդի մասին։
Սոսեկիի վերնագիրը՝ Wagahai wa Neko de Aru, օգտագործում է բարձր կարգի արտահայտություն, որն ավելի շատ է համապատասխանում ազնվականին, որը փոխանցում է պերճախոսություն և ինքնասիրություն։ Սա ինչ-որ չափով հեգնական է, քանի որ խոսողը, մարդակերպ տնային կատուն, ուսուցչի սովորական տնային կատու է, այլ ոչ թե բարձրաստիճան ազնվական, ինչպես հուշում է խոսքի ձևը, որը և արտահայտում է Սոսեկիի սերը դրոլլ ոճով գրելու նկատմամբ։
Գիրքն առաջին անգամ տպագրվել է տասը մասով Hototogisu գրական ամսագրում։ Սկզբում Սոսեկին մտադիր էր գրել միայն այն կարճ պատմությունը, որը կազմում է «Ես կատու եմ» գրքի առաջին գլուխը։ Այնուամենայնիվ, Տակահամա Կյոշին, Hototogisu-ի խմբագիրներից մեկը, համոզեց Սոսեկիին լ աշխատանքը վերափոխել ժողովածուի։ Գրեթե բոլոր գլուխները կարող են համարվել առանձին ստեղծագործություններ[1]։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Ես կատու եմ» ստեղծագործության գլխավոր հերոսը խելամիտ կատու է, որը նկարագրում է մի շարք միջին դասի ճապոնացիների կյանքը. Պարոն Սնեզը[2](«սնիզ»-ը (անգլ.՝ sneeze) դիտմամբ սխալ է գրված, բայց բառացի թարգմանված է (ճապ.՝ 珍野苦沙彌 Chinno Kushami)-ից, բնօրինակ ճապոներեն) և ընտանիքը (կատվի տերերը), Սնիզի կռվարար և նյարդայնացնող ընկեր Մեյտեիը (ճապ.՝ 迷亭 Meitei), երիտասարդ գիտնական {{nihongo|Ավալոն Քոլդմունը|水島寒月|Mizushima Kangetsu) և գործարարի դուստրը՝ Օպուլա Գոլդֆիդը (ճապ.՝ 金田富子 Կանեդա Տոմիկո)։
Մշակութային ազդեցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Ես կատու եմ» աշխատությունը հաճախակի հանդես է գալիս որպես հանձնարարություն ճապոնացի դպրոցականների համար, և արդյունքում սյուժեն հայտնի է մնում հրապարակումից երկար ժամանակ անց։ Պատմողի խոսքի ձևը, որը նույնիսկ գրելու պահին արդեն հնացած էր, արդյունքում ասոցացվում է կատուների և գրքի հետ։ Պատմողի նախընտրած անձնական դերանունը՝ wagahai, հազվադեպ է օգտագործվում Ճապոնիայում առօրյա կյանքում, բայց հաճախ է հանդիպում գեղարվեստական գրականության մեջ։ Օրինակ՝ Բոուզերը, կրիա-արքան որը պարբերաբար հանդես է գալիս թշնամու դերում Mario տեսախաղերում, օգտագործում է wagahai, ինչպես և Morgana-ն՝ կատվի կերպարը Persona 5-ում[3]։
Ադապտացիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վեպն առաջին անգամ ադապտացվել է 1936 թվականին թողարկված ֆիլմում։ Ավելի ուշ, ցենարիստ Տոշիո Յասումին վեպը վերածել է սցենարի, իսկ երկրորդ ֆիլմի ռեժիսորը Կոն Իչիկավան է։ Դրա պրեմիերան կայացել է ճապոնական կինոթատրոններում 1975 թվականին։ Անիմե հեռուստատեսային ադապտացիան ցուցադրվել է 1982 թվականի։ Այն նաև մանգայի է վերածվել Չիրորու Կոբատոյի կողմից 2010 թվականին և անգլերեն թարգմանվել Զաք Դևիսոնի կողմից։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Nathan, Richard (2021 թ․ սեպտեմբերի 10). «Soseki's Cat: A Quantum Leap for Japanese Literature». Red Circle.
- ↑ This is the spelling used in the abridged translation by Aiko Itō and Graeme Wilson.
- ↑ Mandelin, Clyde (2019 թ․ հունիսի 1). «Tricky Translations #4: 'I' & 'Me' in Japanese». Legends of Localization. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 22-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ամբողջ տեքստը Aozora Bunko-ում
- (Անգլերենով, թարգմանվել է Կանիչի Անդոյի կողմից, 1906) (pdf) I Am a Cat, Chapter I & Chapter II (English, 1906)
- Soseki Project (resources for reading Sōseki's works in their original Japanese form)