Jump to content

Ենթաէթնոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ենթաէթնոս (կամ ենթաէթնիկ խումբ), խտաբար բնակվող և մեծ էթնոսին պատկանող մարդկանց մի խումբ, որը ունի մի շարք մշակութային յուրահատկություններ և գիտակցում է այդ տարբերությունը։ Ենթաէթնոսը ունի իր ինքնավանումը, իսկ նրա անդամները ընդունում են իրենց երկակի պատկանելիությունը՝ միաժամանակ էթնոսին և ենթաէթնոսին (օրինակ՝ չերքեզահայերը հայ ժողովրդի կազմում, նագայբակները թաթար ժողովրդի կազմում, դիգորները օս ժողովրդի մեջ, կազակները ռուս ժողովրդի կազմում և այլն)։

Եզրի առաջացումը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ենթաէթնիկ խումբ» (ֆր.՝ sous-groupe ethnique, անգլ.՝ sub-ethnic group) եզրը օգտագործվում է ֆրանսալեզու գրականության մեջ սկսած 19-րդ դարից[1], անգլալեզու՝ 20-րդ դարի սկզբից[2], երբեմն մատնանշելով ռասայի մեջ մտնող էթնիկ խմբերը։

«Ենթաէթնոս» եզրը մտցրել է Լև Գումիլյովը էթնոգենեզի պասիոնար տեսության շրջանակներում, էթնոսի կառուցվածքի տարր հանդիսացող՝ էթնիկ համակարգը նշելու համար։ Ենթաէթնոսի մեջ Գումիլյովը առանձնացնում է կոնսորցիան և կոնվիքսիան։

Համաձայն Գումիլյովի, էթնոսի կայունության հատկանիշն է տարբեր էնթաէթնոսների գոյությունը, որոնք լինելով սիմբիոզի հարաբերության շրջանակներում բաժանում են իրար մեջ ֆունկցիաները։ Ոչ անտագոնիստական մրցակցության եղանակով ենթաէթնոսները չխախտելով էթնոսի ներքին միասնականությունը ավելի ճկուն են դարձնում նրա ներքին կառուցվածքը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Adhémard Leclère. Le buddhisme au Cambodge. E. Leroux, 1899. էջ 1.
  2. Jacob Robert Kantor. An outline of social psychology. Follett, 1929. էջ 23.