Դեսոցիալիզացիա
Դեսոցիալիզացիա (լատին․՝ de (բացակայություն, ոչնչացում) + ֆր.՝ socialisation (սոցիալիզացիա)), անհատի կորուստ սոցիալական փորձի ցանկացած պատճառով, որն արտացոլվում է նրա կյանքում և սոցիալական միջավայրում ինքնադրսևորման հնարավորության վրա[1]։
Ապասոցիալականացման աստիճաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապասոցիալականացումը, նույնն է, որ դեսոցիալիզացիան կարող է հասնել տարբեր մակարդակների։ Սոցիալական իրավիճակներում մեղմ ապակողմնորոշումից մինչև սոցիալական միջավայրի հետ կապի ամբողջական կորուստ։ Հզոր ապասոցիալականացման դեպքում մարդը հաճախ այլևս չի կարող ամբողջությամբ վերականգնել կորցրած արժեքները, նորմերն ու դերերը։ Ուժեղ ապասոցիալականացումը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ անհատը հայտնվում է ծայրահեղ պայմաններում։ Սրանք են այն պայմանները, որոնց բախվում է նրանց, ովքեր հայտնվում են համակենտրոնացման ճամբարներում, բանտերում և գաղութներում, հոգեբուժարաններում, հոգենյարդաբանական գիշերօթիկ դպրոցներում, իսկ որոշ դեպքերում, ծառայում են զինված ուժերում[2]։
Պատճառներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատճառները կարող են տարբեր լինել` երկարատև հիվանդություն, արձակուրդ, հոգեկան խանգարում, մեկուսացում և այլն։ Հոգեբանական գիտությունների դոկտոր Ա. Շ. Թհոստովի և հոգեբանական գիտությունների թեկնածու Կ. Գ. Սուրնովի հետազոտությունների համաձայն` դեսոցիալիզացիայի կարող են հանգեցնել ժամանակակից տեխնոլոգիաների չափազանց օգտագործումը, ժամանակակից մշակույթը (ժամանցային հեռահաղորդակցային տեխնոլոգիաներ, օրինակ` ռեալիթի-շոուներ, վեբ-ֆորումներ, համակարգչային խաղեր, «փայլուն» ամսագրեր)[3]։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Десоциализация» (ռուսերեն). Образовательный портал obrazon.ru. Արխիվացված է օրիգինալից (html) 2011 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ «Десоциализация и ресоциализация» (html) (ռուսերեն). Библиотека по культурологии. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ Тхостов, Александр Шамилиевич, Сурнов К. Б. Влияние современных технологий на развитие личности и формирование патологических форм адаптации: обратная сторона социализации(ռուս.) // Психологический журнал. — М.: Издательство Института психологии, 2005. — Т. 26. — № 6 (ноябрь—декабрь).
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ковалева А. И. Десоциализация // Знание. Понимание. Умение. — 2006. — № 1. — С. 184 (архивировано в WebCite).
- Кравченко А. И. Культурология: Учебное пособие для вузов. - 3-е изд. — М.: Академический проект, 2001.