Jump to content

Գարդայա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Գարդայա
ԵրկիրԱլժիր Ալժիր
ՀամայնքGhardaïa District? և Ghardaïa Province?
Ներքին բաժանումKsar Melika? և Ksar Ghardaia?
Հիմնադրված է1048 թ.
Մակերես590 կմ²
ԲԾՄ572 մետր
Բնակչություն120 000 մարդ (2005)
Ժամային գոտիUTC+1
Փոստային դասիչ47000
Գարդայա (Ալժիր)##
Գարդայա (Ալժիր)

Գարդայա (արաբ․՝ غرداية‎‎), քաղաք Ալժիրի կենտրոնական մասի հյուսիսում, վիլայեթի վարչական կենտրոնը և համանուն շրջանը։ Բնակչությունը կազմում է 120,000 մարդ (2005 թվականի գնահատական)[1]։

Աշխարհագրություն և կլիմա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքը գտնվում է Սահարա անապատի հյուսիսային եզրին՝ Մզաբի օազիսում։ Կտրուկ մայրցամաքային կլիմայի պատճառով Գարդային բնորոշ է ջերմաստիճանի անկումը գիշերը 0 ° С- ից մինչև +46 ° С ցերեկը։ Ավազային փոթորիկներ են դիտվում մարտից մինչև մայիս։ Այնուամենայնիվ, երբեմն ջրհեղեղներ են լինում երկարատև անձրևների պատճառով, օրինակ՝ 2008 թվականի հոկտեմբերին[2]։

Գարդայան, որը գտնվում է Մզաբի օազիսում, հիմնադրվել է 1048 թվականին՝ Ուարգլայից Իբադի փախստականների կողմից, որոնք փախել էին սուննիների կրոնական հալածանքներից։ Միջին դարերից ի վեր մեզ են հասել սպիտակ և կարմիր գույնի ծածկի շինություններ[1], որոնցից շատերը մինչ օրս օգտագործվում են որպես բնակելի շենքեր։

16-րդ դարից մինչև 1830-ական թվականները քաղաքը եղել է Օսմանյան կայսրության կազմում, այնուհետև անցել է Ֆրանսիայի տիրապետության տակ։ 1871 թվականին Օուարգլայում բռնկվեց հակաֆրանսիական ապստամբություն Բուշիի գլխավորությամբ[3], որը նույնպես ազդեց Գարդայայի վրա։ 1962 թվականից՝ անկախ Ալժիրի մի մասն է։

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքային մզկիթ:

Գարդայայի տնտեսությունը հիմնված է գյուղատնտեսության վրա[1], հիմնականում խուրմա աճեցվում է (օազիսում), քաղաքը նաև գորգերի և գործվածքների արտադրության վայր է[4]։ Քաղաքն ունի իր սեփական օդանավակայանը։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մոզաբիտ ժողովրդի կանայք

Քաղաքի բնակչության զգալի մասը կազմված է Բերբեր ժողովրդի ներկայացուցիչներից։ Բնակչությունը 1998 թվականին կազմել է մոտ 111 հազար մարդ, 2005 թվականին՝ 120 հազար մարդ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 «Ghardaïa» (անգլերեն). LookLex Encyclopaedia. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 24-ին.
  2. «Deadly floods hit Algerian oasis» (անգլերեն). BBC News. 2008 թ․ հոկտեմբերի 2. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 24-ին.
  3. Benjamin Claude Brower. A desert named peace: the violence of France's empire in the Algerian Sahara, 1844–1902. — New York: Columbia University Press, 2009. — P. 143. — ISBN 0231154925 (անգլ.)
  4. Harris, Nathanuel. Atlas of the world's deserts. — New York: Taylor & Francis, 2003. — С. 33. — ISBN 1579583105 (անգլ.)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]