Jump to content

Բռնաբարությունը Չինաստանում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Չինաստանում բռնաբարության 31,833 դեպքի մասին են հաղորդել ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը 2007 թվականին, սակայն նմանատիպ զեկույց Չինաստանի կառավարության կողմից չի տրամադրվել[1]։ Տղամարդկանց միջև նույնասեռական սեռական բռնությունն արգելվել է 2015 թվականի վերջին։ Չինաստանում սեռական շահագործման զոհ դարձած տեղացի և օտարերկրյա զոհերը բռնաբարվում են[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցին դինաստիայի ժամանակ (1644-1912), շատ դժվար էր ապացուցել բռնաբարությունը։ Սեռական բռնությունից տուժած կինը պետք է ապացուցեր, որ նա ցուցաբերել է առավելագույն դիմադրություն և ամբողջ ընթացքում պայքարել է։ Դա չանելը կնոջը կարող էր ենթարկել քրեական պատասխանատվության «համաձայնեցված անօրինական սեռական հարաբերությունների» համար[3]։

Հաղորդվել են համակարգված բռնաբարությունների և սեռական բռնության դեպքերի մասին, որոնք իրականացվել են էթնիկ ույղուր կանանց նկատմամբ Չինաստանի իշխանությունների կողմից Սինձյանի համակենտրոնացման ճամբարներում, որպես ույղուրների նկատմամբ Չինաստանի կառավարության հալածանքի մաս[4][5]։

Տարածվածություն, վերլուծություն և վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարեկան բռնաբարություն և սեռական հանցագործությունների բոլոր ձևերը 100,000 մարդու հաշվով

Չինաստանում բռնաբարության մասին լայնորեն չի քննարկվում լրատվամիջոցներում։ Թայվանի Շիհ Հսին համալսարանի սոցիալական հոգեբան Լուո Ցուն-յինը պնդում է, որ Չինաստանում բռնաբարության դեպքերի մեկ տասներորդից քիչն են հաղորդվում[6][7]։

2013 թվականի տղամարդկանց և ընտանեկան բռնության վերաբերյալ բազմակողմանի ուսումնասիրության ժամանակ Չինաստանի տղամարդկանց հարցրել են, թե արդյոք նրանք երբևէ ստիպել են իրենց կին գործընկերոջը սեռական հարաբերություն ունենալ (ներառյալ ալկոհոլի ազդեցությամբ բռնաբարությունը), 22.2%-ը պատասխանել է՝ այո։ 9.3%-ը դա արել է նախորդ տարի։ 19.4%-ը բռնաբարել է իր գործընկերոջը։ Բռնաբարած տղամարդկանց 55%-ը դա արել է մեկից ավելի անգամ, իսկ 9%-ը՝ չորս կամ ավելի գործընկերների նկատմամբ։ 86%-ը որպես դրդապատճառ նշել է սեռական իրավունքը (հարցման մեջ ամենաբարձր տոկոսը), իսկ 57%-ը պատասխանել է, որ բռնաբարել է ձանձրույթի պատճառով։ 72.4%-ը չի կրել որևէ իրավական հետևանք։ 1.7%-ը բռնաբարել է այլ տղամարդու։ 25.1%-ը, ովքեր բռնաբարել են, հայտնել են, որ առաջին անգամ դա արել են դեռահաս տարիքում։ 2.2%-ը խոստովանել է, որ մասնակցել է խմբակային բռնաբարությանը[8]։ Չինաստանի Կանանց Համաչինական Ֆեդերացիայի անցկացրած զեկույցը գնահատել է, որ մոտ տասը տոկոսը չինացի կանայք, ովքեր ներգրավված են հարաբերությունների մեջ կամ ամուսնացած են, ենթարկվում են ֆիզիկական կամ սեռական բռնության[9]։

Վերջերս կատարված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ Չինաստանում բռնաբարության նկատմամբ վերաբերմունքը գնահատող հոգեմետրիկ ցուցանիշ գոյություն չունի։ Օրինակ՝ հետազոտողները պարզել են, որ տղամարդիկ կիսում են այն կարծիքը, որ բաց հագուստը ցույց է տալիս սեքսի համաձայնությունը[10]։

Բռնաբարության զոհերի սոցիալական խարան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չինաստանում բռնաբարության զոհերը հաճախ լռում են և չեն հայտնում հանցագործության մասին, քանի որ ավանդական մշակույթը կարծում է, որ բռնաբարվելը ամոթալի է, և դա պետք է գաղտնի մնա[11]։ Հանրաճանաչ ակտիվիստ Գուո Ջիանմեյը պատմել է գյուղի մի բնակչի մասին, որը բռնաբարել է ավելի քան 100 կանանց և պնդել, որ «նրանցից ոչ մեկը չի բարձրաձայնել»։ Մեկ այլ դեպքում աղջիկը և նրա մայրը փորձել են բողոք ներկայացնել բռնաբարողի դեմ, սակայն ոստիկանության աշխատակից Չժուն Սյանցոնգը դա չի արել և հուշել է զոհին՝ «Ձեր հեղինակությունը պաշտպանելու համար դուք պետք է մոռանաք այս ամենի մասին»[12]։

Չինական մշակույթում բռնաբարությունը համարվում է տաբու, և զոհը հաճախ մերժվում է հասարակության կողմից, քանի որ այս մշակույթում կանայք համարվում են բռնաբարության միակ մեղավորները։ Չինաստանում բռնաբարության զոհ դարձած ամերիկուհիներից մեկը հայտարարել է, որ կարծում է, որ պետությունն իրեն պատասխանատվության կենթարկեր, եթե փորձեր հանդես գալ բռնաբարության դեմ[7]։

Օրենք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չինաստանում բռնաբարության դեմ օրենքները քննադատության են ենթարկվել որոշ անհատների, այդ թվում ՝ Գուո Ջիանմեիի կողմից, ով նշել է, որ իրավական համակարգի թերությունները թույլ են տալիս որոշ բռնաբարողների խուսափել արդարադատությունից[12]։ Բացի այդ, իրավական բացերը նախկինում թույլ էին տալիս երեխաներին բռնաբարողներին ազատվել պատժի մեղմ ժամկետներից[13]։

2011 թվականին մի տղամարդ, ով բռնաբարել է մեկ այլ տղամարդու, դատապարտվել է «առողջությանը դիտավորյալ վնաս պատճառելու», այլ ոչ թե բռնաբարության համար, քանի որ անհամաձայնությամբ միասեռական սեռական վարքը չի սահմանվել որպես սեռական հանցագործություն[14][15]։

2015 թվականի նոյեմբերին ChinaDaily-ն հաղորդել է նույնասեռ հարաբերությունների հետ կապված մեկ այլ դեպքի մասին, որը տեղի էր ունեցել Սիչուան նահանգի Լուչժոու քաղաքում։ Այս դեպքում տղամարդը կողոպտել և բռնաբարել է մեկ այլ տղամարդու, սակայն սեռական ոտնձգության հանցագործության համար պատժամիջոցի չի ենթարկվել[16]։

2015 թվականի նոյեմբերին Սինհուան հայտնել էր, որ քրեական օրենսգիրքը փոփոխվել է՝ ներառելով տղամարդկանց սեռական ոտնձգությունները և բռնաբարությունները՝ վկայակոչելով վերը նշված դեպքը։ Բացի այդ, անչափահաս (սահմանված է 14 տարեկանից ցածր) մարմնավաճառների հետ սեքսը վերաորակվել է որպես բռնաբարություն[17][18]։

Վերջին տարիներին ընդունվել են մի քանի լրացուցիչ օրենսդրական ակտեր։ Այս օրինագիծը առաջինն էր, որը սահմանում էր Չինաստանում ընտանեկան բռնությունը, և դրա առավելությունները ներառում են այն, թե ինչպես կարելի է ստանալ արգելող կարգադրություններ, ինչպես նաև ուղեցույցներ տրամադրել պաշտոնատար անձանց, ինչպիսիք են դատավորները և ոստիկանության աշխատակիցները, թե ինչպես օրենքով սահմանված կարգով վարվել ընտանեկան բռնության դեպքերում։ Այնուամենայնիվ, այս օրենքն ունի թույլ կողմեր, քանի որ այն վերաբերում է միայն ընտանիքի անդամներին և բացառում է չամուսնացածների, ամուսնալուծվածների, հարաբերությունների մեջ գտնվող և ԼԳԲՏՔ անձանց պաշտպանությունը։ Նա նաև չի փորձում պայքարել տնտեսական չարաշահումների դեմ, որոնք չափազանց հեշտությամբ անօրինական կերպով իրականացվում են Չինաստանի ամուսնության օրենսդրության համաձայն։ Օրինագիծը զգալիորեն չի համապատասխանում միջազգային, այդ թվում՝ հարևան ասիական երկրների չափանիշներին[9]։

Ասիական տարածաշրջանի մեծամասնությունը առաջադիմել է դեպի «օրենսդրության երկրորդ սերունդ»՝ ընդունելով բռնության ավելի համապարփակ սահմանում, որը համահունչ է Կանանց նկատմամբ բռնության վերացման հռչակագրի (DEVAW) սահմանմանը։ Չինաստանի գործող օրենքները զգալիորեն ավելի սահմանափակ են, ըստ երևույթին, համաձայն այն քաղաքականության, որն իրականացվել է մինչ Պեկինի հռչակագրի ընդունումը[9]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Cowburn, Ashley (2015 թ․ նոյեմբերի 4). «'Male rape' now a crime in China». Independent. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  2. «China, The Trafficking Situation». United Nations Action for Cooperation Against Trafficking in Persons (UN-ACT). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 22-ին.
  3. Ng, V. W. (1987). «Ideology and sexuality: rape laws in Qing China» (PDF). The Journal of Asian Studies. 46 (1): 57–70. doi:10.2307/2056666. JSTOR 2056666. S2CID 159752487.
  4. Brunnstrom, David (2021 թ․ փետրվարի 3). «U.S. 'deeply disturbed' by reports of systematic rape of Muslims in China camps». Reuters. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 5-ին.
  5. Hill, Matthew (2021 թ․ փետրվարի 3). «'Their goal is to destroy everyone': Uighur camp detainees allege systematic rape». BBC News. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 5-ին.
  6. Marquez, Paxcely (2009 թ․ մայիսի 7). «Rape in China». US-China Today. University of Southern California. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 26-ին.
  7. 7,0 7,1 «I was Raped in China (An American's Perspective)». Yahoo Voices. 2013 թ․ հուլիսի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 26-ին.
  8. Fulu, E., Warner, X., Miedema, S., Jewkes, R., Roselli, T., & Lang, J. (2013). Why do some men use violence against women and how can we prevent it. Quantitative Findings from the United Nations Multi-Country Study on Men and Violence in Asia and the Pacific (PDF). Bangkok: United Nations. էջեր 40, 43–45. ISBN 978-974-680-360-1. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 6-ին.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  9. 9,0 9,1 9,2 de Silva de Alwis, Rangita; Klugman, Jeni (2015 թ․ հունվարի 1). «Freedom from Violence and the Law: A Global Perspective in Light of Chinese Domestic Violence Law, 2015». University of Pennsylvania Journal of International Law. 37 (1): 1. ISSN 1086-7872. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 8-ին.
  10. Xue, Jia; Fang, Gang; Huang, Hui; Cui, Naixue; Rhodes, Karin V.; Gelles, Richard (2016 թ․ հունիսի 5). «Rape Myths and the Cross-Cultural Adaptation of the Illinois Rape Myth Acceptance Scale in China». Journal of Interpersonal Violence (անգլերեն). 34 (7): 1428–1460. doi:10.1177/0886260516651315. ISSN 0886-2605. PMID 27271981. S2CID 28391226. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 8-ին.
  11. Uking (2011 թ․ ապրիլի 18). «Rape victims choose silence over losing face». China Daily USA. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 26-ին.
  12. 12,0 12,1 LaFraniere, Sharon (2011 թ․ սեպտեմբերի 22). «Rape Case Is a Rarity in Chinese Justice System». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 26-ին.
  13. Tatlow, Didi Kirsten (2013 թ․ դեկտեմբերի 9). «China to End Loophole in Child Rape Law, Experts Say». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 7-ին.
  14. «Male rape case may be China's first». UPI. 2011 թ․ հունվարի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 28-ին.
  15. «Man rapes man in China; escapes conviction». Rediff.com News. 2011 թ․ հունվարի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 28-ին.
  16. 刘小卓. «Male rape now a crime after law revision». China Daily. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
  17. «Male rape now a crime after law revision». Xinhua. 2015 թ․ նոյեմբերի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  18. «China has only just made male rape a crime». Independent.co.uk. 2015 թ․ նոյեմբերի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.