Բուրթել իշխանի խաչքար (Նորավանք)

Բուրթել իշխանի խաչքար
	Բուրթել իշխանի խաչքար
Երկիր	Հայաստան
Տարածաշրջան	Վայոց Ձորի մարզի Ամաղու գյուղից 3 կմ հարավարևելք՝ Նորավանք վանական համալիրում։
Սկզբնական տեղադրություն	Նորավանք վանական համալիրի գավթի արևելյան պատի մոտ՝ ներքուստ, պատվանդանին։
Ներկա տեղադրություն	Նորավանք վանական համալիրի գավթի արևելյան պատի մոտ՝ ներքուստ, պատվանդանին։
Ներկա վիճակ	կանգուն
Ժառանգության կարգավիճակ	Պատմաճարտարապետական հուշարձան
Նվիրված	Սմբատ իշխանի որդի Բուրթելին։
Խաչագործ	անհայտ է։
Պատվիրող	անհայտ է։
Ճարտարապետական ոճ	Հայկական ճարտարապետություն
Ստեղծման տարեթիվ	1261 թվական
Զարդաքանդակի նկարագրություն	Խաչքարը քանդակներ չունի։
Նյութ	բազալտ
Արձանագրություն	Խաչքարը ունի արձանագրություններ։
	Khatchkars in Noravank Վիքիպահեստում

Բուրթել իշխանի խաչքար, գտնվում է Հայաստանի Վայոց Ձորի մարզի Ամաղու գյուղից 3 կմ հարավարևելք՝ Նորավանք վանական համալիրի գավթի արևելյան պատի մոտ՝ ներքուստ։ Հաշվառված է Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցանկում (11.8.1/1.3.16)^[1]։

Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նորավանք վանական համալիրի գավթի արևելյան պատի մոտ՝ ներքուստ, պատվանդանին^[2]։

Վիմական արձանագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խաչքարի ստորին մասում առկա է 4 տող վիմական արձանագրություն^[2].

ԱՅՍ ԳԱԻՍՈՆ ՄԽԵԱԼ ԱՐԵԱՄԲ ԱՒ
ԾԵԼՈՅՆ Յ(ԻՍՈՒՍ)Ի, ՈՐՈՎ ՀԱՐԵԱԼ ԽՈՑԱՒ ԳՈ
Ռ(Ո)ԶՆ ԻՄԱՆԱԼԻ և ԿԱՆԳՆԵՑԱՒ ՀՐԱՄԱՆԱՒ Ա(ՍՏՈՒԱ)ԾԱՊԱՀ
ԻՇԽԱՆԱՑ ԻՇԽԱՆԻ ՍՄՊԱՏԱ Ի ՓՐԿՈՒԹԻՒՆ ՈՐԴՈ ԻՒՐՈ ԲՈՒՐԹԷԼԻՆ. Յ(Ի)ՇԵՑ(ԷՔ)։

Համաձայն արձանագրության՝ խաչքարը կանգնեցրվել է ի հիշատակ Սմբատ իշխանի որդի Բուրթելին։

Այլ տեղեկատվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օրբելյան տոհմում շատ Բուրթելներ կան, բայց ոչ մեկը Սմբատի որդին չէ։ Կարելի է ենթադրել, որ Սմբատը մեծ իշխանն է, Էլիկումի որդին, մահացած 1273 թվականին, իսկ Բուրթելը նրա եղբորորդին, որը զոհվեց ղփչաղների պատերազմում՝ 1261 թվականին^[3]։