Ամասիա (անձնանուն)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ամասիա (այլ կիրառումներ)
| Ամասիա Ամասիա | |
|---|---|
| Տեսակ | երկսեռ անձնանուն և անձնանուն |
| Ծագում | |
| Ծագման լեզու | հայերեն[1] |
| Կապված հոդվածներ | «Ամասիա» սկսվող էջեր |
Ամասիա, հայկական արական և իգական անուն։
Որպես արական անուն ադապտացվել է Խորենացու կողմից՝ բացատրելու համար Մասիս լեռան անվան ստուգաբանությունը, համեմատվում է հրեական Ամասիա թագավորի անվան հետ։ Ամասիան Յուդայի 8-րդ թագավորն էր։ Գահակալել է մ․ թ․ ա․ 838 - մ․ թ․ ա․ 809 թվականներին։ Պարտության է մատնվել Իսրայելի Յովաս թագավորից և մարդասպանների ձեռքով սպանվել։ Այս անձնանունի եբրայերեն ձևն է Amaşyāh, որ կազմված է amş` զորավոր և Yāh` Եհովա բառերից և նշանակում է «աստուածազօր կամ զօրութիւն Աստուծոյ»։ Տառադարձված է հունարեն Αμασίας բառից, որից էլ հայերեն Ամասիա[2]։
Ամասիա անձնանունն է կրել Ալեքսանդր Մակեդոնացու հորեղբայրը, որը մ.թ.ա. IV դ.-ում հիմնել է պատմական Պոնտոսի թագավորության /հետագայում Փոքր Հայքի Առաջին Հայք պրովինցիա/ կենտրոն՝ Ամասիա քաղաքը։
Որպես իգական անուն կրճատ ձևն է Ամաս։ Առաջացել է համասփյուռ ծաղկի անունից։
Գործածություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ամասիա, որդի Արմայիսի, նահապետ Հայկազանց (մ․ թ․ ա․ 1940 - մ․ թ․ ա․ 1908), նստաւ Արմավիր, ունեցավ 3 որդի՝ Գեղամ, Փառոխ և Ցոլակ։ Վերջին երկուսի համար գնաց շինեց Փառախոտ և Ցոլակերտ ավանները, լեռը կոչեց իր անունով Մասիս։ Կյանքի մնացյալ մասը անցրեց Արմաւիրում։
- Ամաս, որդի Հազրպէկի[3]։
- Ամասիա, կին Խոփեարի և մայր տէր Մեսրոպի, որի աղջիկն էլ կոչվում է Ամաս[4]։
- Ամաս, կին Փոխանի[5]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Աճառյան Հ. Հայոց անձնանունների բառարան (հայ.) — Երևանի պետական համալսարան, 1942. — հատոր 5.
- ↑ Հրաչյա Աճառյան, Հայոց Անձնանունների Բառարան, հ. Ա, Երևան, «Երևանի պետական համալսարանի հրատարակություն», 1942, էջ 114-115 — 634 էջ։
- ↑ Թորոս Աղբար, Բ, էջ 372, 1655 թ
- ↑ Ձեռագիր, Վասպուրական, էջ 925, 1666 թ
- ↑ Ձեռագիր, Վասպուրական, էջ 262, 1786 թ