Ալ-Սահլիի աստրոլաբ

Ալ-Սահլիի աստրոլաբ
	[[Պատկեր:\|280px\|]] '
նյութ	հալած արույր
բարձրություն	33.50 սմ
քաշ	1996 գրամ
ստեղծվել է	1066
	կայք

Ալ-Սահլիի աստրոլաբ (իսպ.՝ Astrolabio de al-Sahlî), Տոլեդո իսլամական պետության արվեստի նմուշ, որը գտնվում է Մադրիդի ազգային հնագիտական թանգարանում` 50762 համարի ներքո։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալ-Սահլիի աստրոլաբը մի գործիք է, որը թույլ է տալիս չափել աստղերի հեռավորությունը երկնքում։ Ստեղծվել է Տալայտուլահում (այժմ` Տոլեդո, Իսպանիա) 1066 թվականին Իբրահիմ Սաիդ ալ-Սահլիի կողմից^[2]։ Ի տարբերություն իր ժամանակի մյուս աստրոլաբերի՝ բնութագրվում է գործածության առանձնահատկությամբ։

Աստրոլաբ բառացի նշանակում է «աստղեր փնտրող», ունի հունական ծագում (կազմված է "ἄστρον"` աստղ և "λάβιον", ( "λαμβάνω" վերցնել, բռնել բայից)։ Ալ-Սահլիի աստրոլաբի վրա կա մակագրություն, որտեղ նշված է ստեղծման ամսաթիվը և վայրը։

Տվյալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ձև՝ կլորավուն
Նյութ՝ հալած արույր
Տրամագիծը՝ 24.2 սմ
Խորություն՝ 1.9 սմ
Քաշ՝ 1996 գրամ

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

El legado científico Andalusí. Ministerio de Cultura y Ministerio de Asuntos Exteriores. 1992. ISBN 84-7483-819-3.
Balmaseda Muncharaz, L. ; Zozaya Stabel-Hansen, J. ; Franco Mata, Á., Museo Arqueológico Nacional. Edad Media: Salas XXIV-XXXV, Madrid : Ministerio de Cultura, 1991, p. 45-111, en particulier p. 68.
Jacquart, D., « L’ouverture aux sciences », in Les Andalousies. De Damas à Cordoue, (cat. exp., Paris, Institut du monde arabe, 2000-2001), Paris : Hazan/Institut du monde arabe, 2000, p. 196-198.
Samsó, J., « Instrumentos astronómicos », in Historia de la ciencia árabe, Madrid: Real
Academia de las Ciencias Exactas, Físicas y Naturales, 1981, p. 127-162.
Vernet, J. ; Samsó, J., « La ciencia », in Los reinos de taifas. Al-Andalus en el siglo XI, Madrid : Espasa Calpe, « Historia de España de Menéndez Pidal », Jover Zamora, J. M. (dir.), t. VIII, 1999, p. 565-584, en particulier p. 569 et 575.
Viladrich, M., « Astrolabios andalusíes », in Vernet, J. ; Samsó, J., (éd.), El legado científico andalusí. Madrid : Ministerio de Cultura, 1992, p. 53-65, en particulier p. 64.
El trabajo en la Antigüedad: útiles y herramientas, Madrid : Museo Arqueológico Nacional, « Guías didácticas», n°6, 1999, p. 38-42, en particulier p. 42.
Répertoire chronologique d’épigraphies arabes, t. VII, Le Caire : Institut français d’archéologie orientale, 1936, n° 2658, p. 162-163.