Ալկմեոն (Ամֆիարայի որդին)

Ալկմեոն;
Տեսակ	Հին հունական դիցաբանության կերպար
Սեռ	արական
Հայր	Amphiaraus?
Մայր	Eriphyle?
Քույր/Եղբայր	Amphilochus?
Ամուսին	Callirhoe?, Arsinoë?, Մանթո և Alphesiboea?
Զավակներ	Acarnan?, Amphoterus?, Amphilochus?, Clytius? և Tisiphone?
	Alcmaeon (mythology) Վիքիպահեստում

Ալկմեոն (հին հունարեն՝ Ἀλκμαίων) հին հունական դիցաբանության մեջ^[2] Ամֆիարայի և Էրիֆիլեի որդին՝ Ամֆիլոխի եղբայրը։ Ամֆիարաուսը ճակատագրի բերումով սպանվեց Թեբեի դեմ արշավում։

Ալկմեոնը Թեբեի դեմ Էպիգոնների արշավի առաջնորդն է եղել (ընտրվել է որպես Ապոլլոնի հրեշտակ)^[3]։ Կռվի ժամանակ սպանեց Թեբեի թագավոր Լաոդամանտին^[4], ով Ելենայի ամուսինն էր^[5]։

Ալկմեոնը, համաձայն իր հորը տված խոստման, վրեժխնդիր եղավ նրա մահվան համար՝ սպանելով մորը Ապոլլոնի պատգամի հրամանով^[6], այնուհետև խելագարվեց և հետապնդվեց Էրինիաների կողմից^[7], որոնցից նա կարող էր ազատվել միայն այն դեպքում, եթե բնակություն հաստատեր նրա սպանությունից հետո ձևավորված երկրում, քանի որ մայրը անիծել է այն երկիրը, որը կընդուներ իրեն։ Նա ընկավ խելագարության մեջ և փախավ Արկադիա, այնուհետև Փսոֆիդայի մոտ, ով ամուսնացրեց իր դստեր՝ Արսինոեի (կամ Ալփեսիբեայի^[8]) հետ, որին Ալկմեոնը տվեց մի պեպլո և վզնոց։

Հետո նա օգնեց Դիոմեդեսին սպանել Ագրիայի որդիներին Կալիդոնում^[9]։ Ըստ Էֆորի՝ Դիոմեդեսի հետ նա պատժել է Էնեուսի թշնամիներին, ապա գրավել Ակարնանիան^[10]։ Ըստ Էֆորի՝ նա հիմնել է Ամփիլոքյան Արգոսը, այն անվանելով իր եղբոր պատվին^[11]։ Բնակվել է Աենիադների շրջանի մոտ, Ահելոյի գետաբերանում, ըստ պատգամի^[12]։

Ալկմեոնը վերջապես խաղաղություն գտավ Ախելոս գետի վրա գտնվող նորաստեղծ կղզում և, իրենից հեռացնելով իր առաջին կնոջը՝ Արսինոյին, ամուսնացավ այս գետի աստծո Ահելոս Կալիրհոյի հետ։ Նա քաղաք է հիմնել Աքելոսի կողմից վերադարձված հողի վրա և բնակություն հաստատել այնտեղ։ Հետագայում, կնոջ ցանկությունը կատարելու համար, նա խորամանկորեն խլում է Էրիֆիլայի վզնոցն ու պեպլոսն իր սկեսրայր Ֆեգեոսից և տալիս Կալիրհոյին։

Նրան սպանել են վերջինիս հետապնդման ուղարկված որդիները։ Արկադիայում Փեգեոսի որդիները դարանակալել են Ալկմեոնին՝ մեղադրելով Արսինոեսին սպանության մեջ^[13]։ Նրա ճակատագիրը նկարագրված է մեկ հնագույն էպոսում (հուն․՝ Ἀλκμαίονις) և մի քանի ողբերգություններում։ Բայց այս գործերից ոչ մեկը չի պահպանվել։

Ալկմեոնի և Կալիրհոյի որդիներն են Ակարնանն ու Ամֆոտերեն։

Հետագա ավանդույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արձան Արգոսում՝ այլ էպիգոնների հետ միասին^[14],ինչպես նաև արձան Դելֆիում^[15]։ Նրան թաղել են Պսոֆիդայում, գերեզմանի կողքին կան հերոսին նվիրված նոճիի ծառեր^[16]։ Հիշատակված է Ոդիսականում (XV 248)^[17], Ստեսիխորի կողմից^[18]։ Աստիդամասում մոր սպանությունը կատարվել է անտեղյակության մեջ^[19]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Любкер Ф. Alcmaeo (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 59—60.
↑ Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.60
↑ Пиндар. Пифийские песни VIII 45, 57
↑ Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 7, 2
↑ Гесиод. Перечень женщин, фр.197 М.-У.
↑ Софокл. Эпигоны, фр.187 Радт; Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 66, 3
↑ Энний. Алкмеон, фр.30 Уормингтон; Овидий. Метаморфозы IX 410
↑ Павсаний. Описание Эллады VIII 24, 8
↑ Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 8, 6
↑ Страбон. География X 2, 25 (стр.462)
↑ Страбон. География VII 7, 7 (стр.326)
↑ Фукидид. История II 102, 4-5
↑ Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 7, 5
↑ Павсаний. Описание Эллады II 20, 5
↑ Павсаний. Описание Эллады X 10, 4
↑ Павсаний. Описание Эллады VIII 24, 7
↑ Аристотель. Риторика II 23
↑ Вестник древней истории. 1996. № 2. С.251-252
↑ Аристотель. Поэтика 14

[_e014570bca9c9e2b-1] 1,0 ^1,1 Любкер Ф. Alcmaeo (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 59—60.

[2] Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.60

[3] Пиндар. Пифийские песни VIII 45, 57

[4] Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 7, 2

[5] Гесиод. Перечень женщин, фр.197 М.-У.

[6] Софокл. Эпигоны, фр.187 Радт; Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 66, 3

[7] Энний. Алкмеон, фр.30 Уормингтон; Овидий. Метаморфозы IX 410

[8] Павсаний. Описание Эллады VIII 24, 8

[9] Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 8, 6

[10] Страбон. География X 2, 25 (стр.462)

[11] Страбон. География VII 7, 7 (стр.326)

[12] Фукидид. История II 102, 4-5

[13] Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 7, 5

[14] Павсаний. Описание Эллады II 20, 5

[15] Павсаний. Описание Эллады X 10, 4

[16] Павсаний. Описание Эллады VIII 24, 7

[17] Аристотель. Риторика II 23

[18] Вестник древней истории. 1996. № 2. С.251-252

[19] Аристотель. Поэтика 14

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]