Ագրիզ
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Ագրիզ | |||
| Әгерҗе | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Ռուսաստան | ||
| Երկրամաս | Թաթարստան | ||
| Վարչական շրջան | Արգիզսկի | ||
| Հիմնադրված է | 1646 թ. | ||
| Առաջին հիշատակում | 1646 | ||
| Մակերես | 8,6 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 90 մետր | ||
| Բնակչություն | ▲19 794 մարդ (2019)[1] | ||
| Ազգային կազմ | թաթարներ (59%), ռուսներ, մարիներ, ուդմուրտներ | ||
| Ժամային գոտի | UTC+3 | ||
| Հեռախոսային կոդ | 85551 | ||
| Փոստային ինդեքսներ | 422230 | ||
| |||
.png)
Ագրիզ (թաթ.՝ Әгерҗе), քաղաք Թաթարստանում, Ագրիզսկի շրջանի վարչական կենտրոնը։ Ագրիզ քաղաքը կազմում է քաղաքային բնակավայր։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածքը կազմում է 8.6 կմ²։ Քաղաքը գտնվում է Թաթարստանի հյուսիս-արևելքում, Ուդմուրտիայի սահմանի վրա, Արգիզկա գետի մոտ (Իժ գետի մի փոքր վտակ, Վոլգա ավազանի վրա), Կազանից գտնվում է 304 կիլոմետր դեպի արևելք, իսկ Իժևսկից՝ 36 կիլոմետր դեպի հարավ։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքը հայտնի է 1646 թվականից։ 20-րդ դարի սկզբին Արգիզում ձևավորվել է գյուղական համայնք, դպրոց և երկու մզկիթ։ 1918 թվականի հոկտեմբերի վերջին քաղաքում և նրա շրջակայքում տեղի են ունեցել ծանր մարտեր։ 1927 թվականի փետրվարի 4-ից դարձել է Արգիզսկի շրջանի վարչական կենտրոնը, իսկ 1938 թվականի օգոստոսի 28-ին վերածվում է նահանգային ենթակայության քաղաքի։ 1964 թվականի մարտի 4-ից կրկին դարձել է շրջանային կենտրոն։
2017 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ, Ռուսաստանի Դաշնության 1112 քաղաքների շարքում, ըստ բնակչության թվաքանակի, զբաղեցրել է 681-րդ տեղը։
Ազգային կազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ըստ 2010 թվականի մարդահամարի տվյալների բնակչության 59 %-ը կազմում են թաթարները, 25 %-ը՝ ռուսները, 8 %-ը՝ մարիները, իսկ 6 %-ը՝ ուդմուրտները։
Տնտեսություն և ենթակառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զարգացած է սննդամթերքի, շինարարության, փայտամշակման արդյունաբերությունը։ Քաղաքում կա տպարան, չորս միջնակարգ դպրոց, մասնագիտական դպրոց, տեղական պատմության թանգարան, կենտրոնական հիվանդանոց, երկու մզկիթ։
Արդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքում կան սննդամթերքի արդյունաբերության ձեռնարկություններ, փայտամշակման, շինանյութերի արտադրության ձեռնարկություններ։
Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երկաթուղային գծերի կարևոր բաղադրիչները գտնվում են Կազանում, Եկատերինբուրգում, Իժևսկում, Ակբաշում՝ միևնույն կայանով։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Агрыз // Города России: энциклопедия. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1994. — С. 13. — 559 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-026-6
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Официальный сайт Агрызского района РТ Archived 2011-05-26 at the Wayback Machine.
- Агрыз в энциклопедии «Мой город»
| ||||||
