Ռոսիա ապահովագրական ընկերության շենքերի համալիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռոսիա ապահովագրական ընկերության շենքերի համալիր
Տեսակշինությունների համալիր և ճարտարապետական հուշարձան
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունԿրասնոսելսկի շրջան
Ճարտարապետական ոճէկլեկտիկ ճարտարապետություն
Հիմնադրված է1902
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1]
Քարտեզ
Քարտեզ

«Ռոսիա ապահովագրական ընկերության շենքերի համալիր», երկու շենք, բազմաբնակարան տներ, կառուցվել է Մոսկվայում 1899-1902 թվականներին։ «Ռոսիա» ապահովագրական ընկերության նախագծի ճարտարապետն է Ն. Մ. Պրոսկուրինան[2]։ Գտնվում են Սրետենսկի բուլվարում, 6/1, շենք 1 և 2 հասցեում, որոնք զբաղեցնում են ամբողջ թաղամասը Ֆրոլով, Բոբրով և Միլյուտինսկիի միջև եղած կողմնակի փողոցները։ Ունեն դաշնային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտի կարգավիճակ[3]։ Շենքերի համալիրը՝ «Ռոսիա» ապահովագրական ընկերության շենքը, կառուցվել է Սրետենսկի բուլվարում 1899-1902 թվականներին ընկերության աշխատակազմի ճարտարապետի՝ Ն. Մ. Պրոսկուրնինի կողմից և մոսկովյան ճարտարապետի Վ. Վելիչկինայի մասնակցությամբ[4] Օ.Վ. ֆոն Դեսինի մրցությին նախագծի հիման վրա[5]։ Բաղկացած է տարբեր չափերի երկու բազմաբնակարան շենքերից։ Ճակատները զարդարված են ուշ իտալական վերածննդի դարաշրջանի ոգով։ Շենքերի միջև ցանկապատը նույնպես պատրաստվել է ֆոն Դեսինի նախագծով[2]։

Տունն ուներ 148 բնակարան` 200-400 մ² մակերեսով։ Միայն հարուստ մարդիկ կարող էին վարձակալել դրանք[6]։ Այնտեղ 1909 թվականին ապրել է Իլյա Էֆիմովիչ Ռեպինը, որտեղ նա նկարել է այնտեղ բնակվող բժիշկ Պ.Ա.Լեզինի և[2], բուսաբան Դմիտրի Պետրովիչ Սիրեյշչիկովի դիմանկարները[7]։ Մինչ հեղափոխությունը թիվ 85 բնակարանում տեղակայված էր Ֆուտբոլային լիգայի խորհուրդը[2].

Խորհրդային իշխանության ժամանակ 1920-1925 թվականներին առաջին շենքում տեղակայված էին Կրթության ժողովրդական կոմիսարիատը, Լունաչարսկու կաբինետը երկրորդ հարկում էր։ Բացի այդ, խորհրդային կառավարության՝ Մոսկվա տեղափոխվելուց հետո շենքում տեղակայված էր Կարմիր բանակի գլխավոր հրետանային վարչությունը[2]։

Նախկին «Ռոսիա» ապահովագրական ընկերության նարնջագույն աղյուսով հսկայական շենքերը, որտեղ տեղավորված էին ժամանակի լիտո, թեո, մուսա կինոյի բոլոր տեսակի կազմակերպությունները, որոնք Մայակովսկին պատկերել է բանաստեղծության մեջ և որը շատ է դուր եկել Լենինին, Գլավպոլիտպրոսվետի նույն տանը աշխատել է Նադեժդա Կրուպսկայան, խաչմերուկի այն կողմում՝ Չիստյե Պռուդու առանձնատանը, ապրել է Լունաչարսկին »

Տան ընդարձակ բնակարանների 80%-ը լրացուցիչ բաժանվել և բնակեցվել է խորհրդային մտավորականության ներկայացուցիչների կողմից[6]։

Բնակարաններից մեկում պահպանված բուխարի, էջ 2 (նկարահանվել է 2013 թվականին)
Բնակարաններից մեկում պահպանված բուխարի, էջ 2 (նկարահանվել է 2013 թվականին)

Այստեղ ապրում էին երկրաքիմիկոս և հանքաբան Ալեքսանդր Ֆերսմանը, քիմիկոսներ Նիկոլայ Կուռնակով, Գ. Գ. Ուրազով, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ Նիկոլայ Խմելյով, Նատալյա Իգորևնա Բեսսմերտնովան և Յուրի Գրիգորովիչը, ակնաբույժ Մ. Ի. Ավերբախը, մաթեմատիկոս Ն. Ն. Լուզինը, երկրաբան Ի. Ֆ. Գրիգորիևը, ֆիզիկոս-քիմիկոս Ռեբինդերը, էլեկտրատեխնիկ Վ. Ֆ. Միտկևիչը, հոգեբույժ Ն. Ն. Բաժենովը, գիտնական՝ մեխանիկայի ոլորտում Վ. Վ. Սոկոլովսկի, ռադիոֆիզիկոս Նիկոլայ Դմիտրևիչ Պապալեկսի, ֆիզիկոս Իգոր Տամմ[2], ճարտարապետ Վ. Է. Դուբովսկոյ[8]։ Նատալյա Վենեդիկտովնա Կովշովան ապրում էր բնակարաններից մեկում։ 1941 թվականին նա որպես դիպուկահար մեկնում է ռազմաճակատ և Մարիա Պոլիվանովա Սեմյոնովնայի հետ միասին հերոսաբար զոհվում է 1942 թվականի օգոստոսի 14-ին[2]։

1960-ականներին տան ձեղնահարկում տեղավորվում են նկարիչների (Յուլո Իլմար Սուստերը և Իլյա Իոսիֆովիչ Կաբակով) սեմինարները։ Այս արհեստանոցները մոսկովյան ընդհատակյա կենտրոններից էին, որոնք ստացել են «Սրետենսկի բուլվարային խումբ» անվանումը։ Ներկայումս տները մնում են բնակելի, որոշ տարածքներ վարձակալված են գրասենյակների համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Указ Президента Российской Федерации № 176 от 20.02.1995
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Федосюк Ю. А. Москва в кольце Садовых. — М.: Московский рабочий, 1983. — С. 321—322.
  3. «Комплекс домов страхового общества «Россия», 1899 г.» (ռուսերեն). reestr.answerpro.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 9-ին.
  4. Зодчие Москвы времени эклектики, модерна и неоклассицизма (1830-е — 1917 годы): ил. биогр. словарь / Гос. науч.-исслед. музей архитектуры им. А. В. Щусева и др. — М.: КРАБиК, 1998. — С. 56—57. — 320 с. — ISBN 5-900395-17-0
  5. Зодчие Москвы времени эклектики, модерна и неоклассицизма (1830-е — 1917 годы): ил. биогр. словарь / Гос. науч.-исслед. музей архитектуры им. А. В. Щусева и др. — М.: КРАБиК, 1998. — С. 90—91. — 320 с. — ISBN 5-900395-17-0
  6. 6,0 6,1 Селихов Сергей Тайна дома страхового общества «Россия» на Сретенском бульваре // Женщина Москва : электронный журнал. — 2009.
  7. https://pp.userapi.com/c824200/v824200769/122bdf/pn4QpMXVZBA.jpg
  8. Московская энциклопедия / С. О. Шмидт. — М.: Издательский центр «Москвоведение», 2007. — Т. I, Книга 1. — С. 534. — 639 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-903633-01-2

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]