Ռոբերտ Քենեդու սպանություն

Ռոբերտ Քենեդու սպանություն;
Տեսակ	քաղաքական սպանություն և քաղաքական սպանություն
Երկիր	ԱՄՆ
Տեղադրանք	Ամբասադոր հյուրանոց
Գրոհի նպատակ	RFK
Տարեթիվ	հունիսի 5, 1968
Զոհվածներ	1 մարդ
Վիրավորներ	5
Ահաբեկիչների քանակ	1
	Assassination of Robert F. Kennedy Վիքիպահեստում

Ռոբերտ Ֆրենսիս «Բոբի» Քենեդու սպանությունը, ԱՄՆ-ի սպանված նախագահ Ջոն Քենեդու եղբայրը և ԱՄՆ-ի սենատոր։ Սպանությունը տեղի է ունեցել 1968 թվականի հունիսի 5-ին, Լոս Անջելեսում, Կալիֆոռնիա նահանգ, 1968 թվականի նախագահական ընտրություններից առաջ։

Իրադարձությունների հաջորդականությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1968 թվականի մարտի կեսերից Ռոբերտ Քենեդին նախընտրական արշավ էր իրականացնում։ Նա ԱՄՆ-ի նախագահի թեկնածուներից ամենահավանականն ու ամենահայտնին էր։ Ներքին քաղաքականության մեջ սենատոր Քենեդին կոչ էր անում սևամորթների և սպիտակամորթների հավասարության, արհմիությունների և բնակչության աղքատ շերտի աջակցության, իսկ արտաքին քաղաքականության մեջ նա հանդես էր գալիս Վիետնամի պատերազմի խաղաղ կարգավորման, խորհրդա-ամերիկյան հարաբերությունների բարելավման՝ միջուկային զենքի մասին բանակցությունների շնորհիվ, ինչպես նաև Մերձավոր Արևելքում Իսրայելին աջակցելու շուրջ։

1968 թվականին իրադրությունը լարված էր։ Ապրիլի 4-ին Մեմֆիսում սպանվել էր ԱՄՆ-ի սևամորթ քաղաքացիների քաղաքացիական իրավունքների համար պայքարող շարժման առաջնորդ՝ Մարտին Լյութեր Քինգը, ով սատարում էր Ռոբերտ Քենեդուն։ Այս սպանությունը մասսայական անկարգությունների պատճառ դարձավ ԱՄՆ-ի շատ քաղաքերում, ինչպես նաև լրատվամիջոցներին Բոբի Քենեդու սպանության հավանականության քննարկաման առիթ դարձավ։

1968 թվականի գարնանը Քեենեդին հաղթել էր Դեմոկրատական կուսակցության բաց նախնական ընտրության ժամանակ։ Նա հաղթել էր Ինդիանա նահանգում, և Կոլումբիայի մայրաքաղաային շրջանում։ Հունիսի սկզբին նա ադեն ձեռք էր բերել Կալիֆոռնիայի և Հարավային Դակոտայի հիմնական քաղաքերի աջակցությունը, որտեղ հաղթելը ուղիղ ճանապարհ էր բացում դեպի դեմոկրատների համագումար, որտեղ Ռոբերտին պետք է ընտրեին Դեմոկրատական կուսակցության միակ թեկնածու։

1968 թվականի հունիսի 4-ին Կալիֆոռնիայում և Հարավային Դակոտայում կայացել էր բաց նախնական ընտրություն, որտեղ Ռոբերտ Քենեդին հաղթանակել էր։ Հունիսի 4-ի լույս 5-ի գիշերը սենատոր Ռոբերտ Քենեդին գտնվում էր Լոս Անջելեսի ամենաշքեղ «Ամբասադոր» հյուրանոցում, որը հիմնադրվել է 1921 թվականին, և աշխարհահռչակ էր դարձել այստեղ «Օսկար» կինոմրցանակի մրցանակաբաշխության անցկացման շնորհիվ։ Բաց նախնական ընտրության արդյունքների հայտնելուց անմիջապես հետո, Քենեդին հյուրերի դահլիճում ելույթ ունեցավ սենատորների առաջ։ Դրանից հետո նա հարցազրույց պետք է տար մյուս սրահում։ Որպեսզի կրճատի ճանապարհը, Քենեդին որոշել էր անցնել խոհանոցով, որը միավորում էր երկու սրահները։ Երբ նա անցնում էր խոհանոցով, նրան գնդակահարել են, մահացել է Բարի Սամարացու հիվանդանոցում՝ 26 ժամ անց։ 24 ամյա պաղեստնա-հորդանանցի ներգաղթյալ Սերխան Սերխանը մեղադրվել է Քենեդու սպանության մեջ, և ցմահ բանտարկություն է կրում հանցագործության համար։ Սերխանի փաստաբանները հայտարարություն են տարածել՝ պնդելով, որ ապացույցներ կան, որ նրան անհիմն են մեղադրել^[1]։ Գոյություն ունի մահափորձի ձայնագրությունը։ Մահափորձի ժամանակ տարածքում էր գտնվում թերթերից մեկի անկախ թղթակիցը՝ Ստանիսլավ Օրուշինսկին, և նրա ձայներիզը միացրած էր։ Պնդվում է, որ այդ ձայնագրության մեջ կարելի է լսել 30 կրակոց։ Սերհանը կրակել էր 8-հարվածային ատրճանակից, այստեղից վարկած է ձագել, որ կար երկրորդ հրաձիգը^[2]։

Քենեդու մարմինը հանգչել է Նյու Յորքի Սուրբ Պատրիկ տաճարում, երկու օր։ Հուղարկավորության պատարագը տեղի է ունեցել հունիսի 8-ին։ Մարմինը հողին է հանձնվել Արլինգթոնի ազգային գերեզմանատանը՝ եղբոր Ջոն Քենեդու կողքին։ Նրա մահը նախաձեռնել է նախագահի թեկնածուների պաշտպանության իրականացումը՝ ԱՄՆ-ի գաղտնի գործակալությունների միջոցով։ Դեմոկրատկան կուսակցության անդամ Հյուբերթ Համփրին շարունակել է պայքարել նախագահի պաշտոնի համար և սկզբում հաղթել, իսկ վերջում պարտվել Ռիչարդ Նիքսոնին։

Ինչպես եղբոր՝ Ջոնի սպանությունը, Ռոբերտ Քենեդու սպանությունն ու հանգամանքները ծնել են դավադրության բազմաթիվ վարկածներ։ 2017 թվականի դրությամբ Քենեդին հանդիսանում է ԱՄՆ-ի երկու սենատորներից մեկը, որը սպանվել էր պաշտոավարման ժամանակ (մյուս սենատորը Հյուի Լոնգն է)։

Ռոբերտ Քենեդու սպանությունը մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Թղթակիցը Վաշինգտոնից» (1972) խորհրդային հեռուստաֆիլմում Ռոբերտ Քենեդու սպանությունը ցուցադրվել է համաձայն ԱՄՆ-ում աշխատող խորհրդային լրագրողի տեսակետի։
«Պարալաքսի դավադրություն»» (1974) ֆիլմը անորոշ կերպով հիշեցնում է ԱՄՆ-ի նախագահի թեկնածու Ռոբերտ Քենեդու սպանությունը։
«Բոբի» (2006) գեղարվեստական ֆիլմի սյուժեն ձևավորվում է 1968 թվականի հունիսի 4-ի իրադարձությունների շուրջ, որոնք տեղի են ունեցել «Ամբասադոր» հյուրանոցում։
«Քենեդիները» մինի սերիալի 8-րդ սերիայում տեղի է ունենում Ռոբերտ Քենեդու սպանությունը, իսկ «Քենեդիները։ Կամելոտից հոտո» (2017) մինի սերիալի 1-ին սերիայում ցուցադրվում է Ռոբերտ Քենեդու հուղարկավորությունը։