Ռոբերտ Ամիրյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռոբերտ Ամիրյան
Ծնվել էսեպտեմբերի 2, 1928(1928-09-02)
ԾննդավայրՎաղարշապատ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էմարտի 9, 2008(2008-03-09) (79 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան
ԿրթությունՀԱՊՀ
Մասնագիտությունճարտարագետ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
Լենինի շքանշան և Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան

Ռոբերտ Պարգևի Ամիրյան, (սեպտեմբերի 2, 1928(1928-09-02), Վաղարշապատ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - մարտի 9, 2008(2008-03-09), Երևան, Հայաստան), խորհրդային հայ ինժեներ-մեքենաշինարար և պետական գործիչ։ ՀԽՍՀ սննդի արդյունաբերության նախարար (1985-1986)։ Հայաստանի կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախագահ (1990-1995)։ «Հայէլեկտրալույս» (1966-1969), «Հայէլեկտրամեքենա» (1965-1985) և «Հայգազ» (1986-1992) արտադրական միավորումների գլխավոր տնօրեն։ Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1971)[1]։ ՀԽՍՀ վաստակավոր ինժեներ (1965)։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1975)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1928 թվականի սեպտեմբերի 2-ին, Հայկական ԽՍՀ Վաղարշապատ քաղաքում, ծառայողի ընտանիքում[2][3]։ 1946 թվականին ոսկե մեդալով ավարտել է Երևանի 26 կոմիսարների անվան թիվ 10 միջնակարգ դպրոցը (այժմ՝ Մկրտիչ Խրիմյանի անվան)[2]։ Նույն թվականին ընդունվել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի մեքենաշինական ֆակուլտետ[4]։

1951 թվականին ինստիտուտն ավարտելով ինժեներ-մեխանիկի որակավորմամբ[4]՝ աշխատանքի է ուղարկվել Երևանի նորաստեղծ էլեկտրական լամպերի գործարան՝ որպես ինժեներ-մեխանիկ։ 1953 թվականին ընդունվել է ԽՄԿԿ շարքերը[5]։ Այնուհետև նշանակվել է մեխանիկական վերանորոգման բաժնի վարիչ, իսկ 1954 թվականին՝ 26 տարեկանում, նշանակվել է գործարանի գլխավոր ինժեներ։ 1959 թվականին նշանակվել է Երևանի լուսատեխնիկական գործարանի տնօրեն։ Այդ պաշտոնում աշխատել է մինչև 1961 թվականը, երբ նշանակվել է Երևանի էլեկտրական լամպերի գործարանի տնօրեն։ Այնտեղ 1964-1965 թվականներին նրա նախաձեռնությամբ ներդրվել են լյումինեսցենտային լամպերի արտադրության հոսքագծեր[4]։ 1965 թվականին լյումինեսցենտային լամպերի արտադրության զարգացման և դրանց արտադրության համար մասնաշենքի կառուցմանը ակտիվ մասնակցելու համար նրան շնորհվել է ՀԽՍՀ վաստակավոր ինժեների կոչում[2][4]։

Դեռևս 1965 թվականին Ամիրյանի անմիջական մասնակցությամբ սկսվել են նախապատրաստական աշխատանքները Հայկական ԽՍՀ-ում լուսավորության պրոֆիլի արտադրական միավորման ստեղծման ուղղությամբ[6]։ 1966 թվականին նրա նախաձեռնությամբ ԽՍՀՄ էլեկտրատեխնիկական արդյունաբերության նախարարությանը կից հիմնադրվել է «Հայէլեկտրալույս» արտադրական միավորումը։ Ամիրյանը դարձել է այդ արտադրական միավորման գլխավոր տնօրենը[4][7]։ Նրա ղեկավարությամբ զգալիորեն բարելավվել են տեխնիկատնտեսական ցուցանիշները, կառուցվել են շինություններ լյումինեսցենտային լամպերի, ապակու և ապակու բովախառնուրդի արտադրության մասնաշենքեր, ստեղծվել են մշակութային և կենցաղային սպասարկման ծառայությունների հաստատություններ։ 1966 թվականին յոթնամյա պլանի առաջադրանքները բարձր ցուցանիշներով կատարելու համար պարգևատրվում է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով[8]։

1968 թվականից համատեղել է իր աշխատանքը պետականի հետ՝ նշանակվելով ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պլանային և բյուջետային հանձնաժողովի նախագահ և այդ պաշտոնը զբաղեցրել է մինչև 1985 թվականը[2]։ 1969 թվականին նշանակվել է ԽՍՀՄ էլեկտրաարդյունաբերության նախարարությանը կից Լենինի անվան հայկական էլեկտրամեքենաշինական «Հայէլեկտրագործարան» գործարանի տնօրեն։ Որոշ ժամանակ անց գործարանի բազայի վրա ստեղծվել է «Հայէլեկտրամեքենա» արտադրական միավորումը, որի գլխավոր տնօրեն է նշանակվել Ամիրյանը[5]։ Նրա ղեկավարության տարիներին «Հայէլեկտրամեքենա» արտադրական միավորումը արտադրել է Խորհրդային Միությունում օգտագործվող բոլոր շարժական էլեկտրասարքավորումների ավելի քան 40%-ը[9]։ Ամիրյանի գլխավորությամբ արտադրական միավորումում ստեղծվել, ներդրվել և շահագործման է հանձնվել հատուկ ռազմական տեխնիկա, որի համար 1975 թվականին նա արժանացել է ՀԽՍՀ պետական մրցանակի[2]։ Արտադրական միավորման արտադրանքները օգտագործվել են բազմաթիվ կարևոր նախագծերում, մասնավորապես միավորման արտադրամասերում թողարկվել են Երևանի մետրոպոլիտենի համար նախատեսված ոչ ստանդարտ սարքավորումներ[10]։

ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահության 1971 թվականի ապրիլի 20-ի հրամանագրով էլեկտրաարդյունաբերության զարգացման հնգամյա պլանի առաջադրանքների կատարման գործում ձեռք բերված ակնառու հաջողությունների համար Ռոբերտ Ամիրյանին շնորհվել է Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչում՝ նրան հանձնելով Լենինի շքանշան և Մուրճ ու մանգաղ ոսկե մեդալ[11]։

Ռոբերտ Ամիրյանը մինչև 1985 թվականը մնացել է «Հայէլեկտրամեքենա» արտադրական միավորման գլխավոր տնօրենի պաշտոնում։ Նույն թվականին նշանակվել է ՀԽՍՀ սննդի արդյունաբերության նախարար։ Մեկ տարի անց նշանակվել է ՀԽՍՀ գազաֆիկացման պետական կոմիտեի նախագահ, որը հետագայում վերփոխվել է ՀԽՍՀ Նախարարների խորհրդին կից «Հայգազ» արտադրական միավորման, իսկ մինչև 1992 թվականը եղել է միավորման գլխավոր տնօրեն[7]։ 1989 թվականին Ամիրյանն ընդգրկվել է «Լեռնային Ղարաբաղի և Հայկական ԽՍՀ վերամիավորման» կազմակերպական հանձնաժողովի կազմում[12]։ 1990 թվականին Ամիրյանը նշանակվել է Հայաստանի Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախագահ և պաշտոնավարել է անկախության հռչակումից հետո՝ մինչև 1995 թվականը, 1996-1999 թվականներին եղել է ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարի տեղակալ, իսկ 2000-2007 թվականներին՝ «Հայէլեկտրամեքենա» ԲԲԸ-ի գլխավոր խորհրդատու[2]։

Ռոբերտ Պարգևի Ամիրյանն ընտրվել է ՀԿԿ Կենտկոմի անդամ, ԽՄԿԿ XXIV և ԽՍՀՄ արհմիությունների XIII համագումարների պատվիրակ[2], ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի VII-XII գումարումների պատգամավոր, Երևան քաղաքի Ներքին Զեյթունի թիվ 63, Եղբայրության թիվ 9 և Կալինինի թիվ 7 ընտրատարածքներից[13][3][7][2][14]։ Եղել է ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պլանա-բյուջետային հանձնաժողովի անդամ[13]։

Ռոբերտ Պարգևի Ամիրյանը մահացել է 2008 թվականի մարտի 9-ին Երևանում[2]։ Թաղվել է Երևանի Նուբարաշենի գերեզմանատանը[15]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Асрян А. Г. Амирян Роберт Паргевович // Герои армяне. — Ер.: Амарас, 2015. — С. 259. — 360 с.
  • Роберт Паргевович Амирян // Депутаты Верховного Совета Армянской ССР. 11-ый созыв = Հայկական ՍՍՀ գերագույն սովետի դեպուտատները։ 11-րդ գումարում. — Ер.: Айастан, 1986. — С. 11. — 196 с.
  • Бениамин Акопович Тумасян, Атаджанян М. Л. Трудовой путь ламповиков (передовой опыт, перспективы) = Լամպագործների աշխատանքային ուղին (առաջավոր փորձ, հեռանկարներ). — Ер.: Айастан, 1985. — 206 с.
  • Роберт Паргевович Амирян // Депутаты Верховного Совета Армянской ССР. 9-ый созыв = Հայկական ՍՍՀ գերագույն սովետի դեպուտատները։ 9-րդ գումարում. — Ер.: изд-во ВС Армянской ССР, 1976. — С. 13. — 182 с.
  • Роберт Паргевович Амирян // Депутаты Верховного Совета Армянской ССР. 8-ой созыв = Հայկական ՍՍՀ գերագույն սովետի դեպուտատները։ 8-րդ գումարում. — Ер.: изд-во ВС Армянской ССР, 1972. — С. 10. — 178 с.
  • Роберт Паргевович Амирян // Депутаты Верховного Совета Армянской ССР. 7-ой созыв = Հայկական ՍՍՀ գերագույն սովետի դեպուտատները։ 7-րդ գումարում. — Ер.: изд-во ВС Армянской ССР, 1968. — С. 13. — 176 с.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Лица, удостоенные почётных званий СССР. Герои Социалистического Труда // Армянская советская энциклопедия / Виктор Амазаспович Амбарцумян. — Ер., 1987. — Т. 13. Советская Армения. — С. 667. — 688 с.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Асрян, 2015, էջ 259
  3. ↑ 3,0 3,1 Депутаты Верховного Совета Армянской ССР, 1972, էջ 10
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Тумасян, Атаджанян, 1985, էջ 102
  5. ↑ 5,0 5,1 Депутаты Верховного Совета Армянской ССР, 1976, էջ 13
  6. ↑ Тумасян, Атаджанян, 1985, էջ 104
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Депутаты Верховного Совета Армянской ССР, 1986, էջ 11
  8. ↑ Тумасян, Атаджанян, 1985, էջ 103
  9. ↑ «Краткая история Ереванского метро». Метро Еревана. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 29-ին.
  10. ↑ Шкулёв А. П. Ереванский метрополитен. — Ер.: Айастан, 1983. — С. 49—50. — 88 с.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2  Ռոբերտ Ամիրյան «Երկրի հերոսներ» կայքում
  12. ↑ «Решение Верховного Совета Армянской ССР «О создании комитета по воссоединению Армянской ССР и Нагорного Карабаха»». Правовая информационная система Армении. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 28-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 Депутаты Верховного Совета Армянской ССР, 1968, էջ 13
  14. ↑ «Депутаты Верховного Совета Армянской ССР X созыва». Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 29-ին.
  15. ↑ «Роберт Паргевович Амирян». hush.am. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 28-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ռոբերտ_Ամիրյան&oldid=9511813» էջից