Մասնակից:Irina2003/Ավազարկղ2
Ռիչարդ Սեմլեր Բարթելմեսս (անգլ.՝ Richard Semler Barthelmess, ), ամերիկացի դերասան և պրոդյուսեր, 1929 թվականի «Օսկար» մրցանակի հավակնորդ։ Կինոարվեստի և գիտության ակադեմիայի ստեղծողներից մեկը[1]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռիչարդ Սեմլեր Բարթելմեսսը ծնվել է 1895 թվականի մայիսի 9–ին դերասանուհի Քերոլայն Հարրիսի ընտանիքում։ 1909–1917 թվականներին նրա մայրը նկարահանվել է Դեյվիդ Ուորկ Գրիֆիթի մոտ, երկրորդական դերեր է խաղացել այն ֆիլմերում, որտեղ փայլել են Թեդա Բարան և Մերի Փիքֆորդը։ Եվ միևնույն ժամանակ ուսուցանել է անգլերեն Ալլա Նազիմովային, որը նոր էր տեղափոխվել ԱՄՆ։
1913 թվականին Ռիչարդը ընդունվել է «Trinity» քոլեջը։ Երկու տարի անց նա մասնակցել է «Հարթֆորդ կինոընկերության» ֆիլմի նկարահանմանը։ Ստուդիան սննկացավ, բայց շուտով նրա և Ալլա Նազիմովայի հանդիպումը դարձավ նրա կինոգործունեության սկիզբը։ 1916 թվականին նրանք միասին դեբյուտ են ունեցել «Պատերազմի հարսնացուները» ֆիլմում։
«Պատերազմի հարսնացուներ» կարճամետրաժ ֆիլմը դարձել է Ռիչարդ Բարտելմեսի առաջին ֆիլմը։ Բարտելմեսի խաղը համարել են հաջողված և նա դարձել է պրոֆեսիոնալ դերասան՝ ստանալով շաբաթական 50 դոլար։ Ընդհանուր առմամբ 1916 թվականին Բարտելմեսը նկարահանվել է 3 ֆիլմերում։ Նրանցից մեկում նա նույնիսկ ստացել է գլխավոր դերը։ 1917 թվականին Ռիչարդ Բարտելմեսը նկարահանվեց 11 ֆիլմերում։ Նրանցից մի քանիսում գլխավոր դերը խաղացել է Մարգարիտ Քլարկը։ 1919 թվականը դերասանի համար դարձավ նշանավոր։ 8 ֆիլմերից 5–ում Բարտելմեսի գործընկերներն էին Գիշ քույրերը։ Հատկապես հաջողված դարձավ նրա դերը Լիլի Գիշի հետ նկարահանված «Կոտորված փախուստներ» ֆիլմում։ Նա ստեղծեց հիասքանչ, ազնիվ և հանգիստ երիտասարդ հերոսի կերպար։ Նա չէր կարող հանդիսատեսին դուր չգալ։ Ռիչարդ Բարտելմեսը սկսեց համարվել Հոլիվուդի ամենագեղեցիկ տղամարդկանցից մեկը։ Նրա համբավը աճում էր։ 1921 թվականին նա որոշեց հիմնել սեփական կինոընկերությունը։ Միանալով հանրահայտ ռեժիսոր Հենրի Կինգոմի և Չարլզ Խ. Դյուելի հետ Բարտելմեսը հիմնադրեց Inspirational Pictures–ը։ Ընկերությունը թողարկել է 11 կինոնկար, որոնցից գնվել են միայն երկուսը։ Վեց տարի անց ստիպված եղան փակել այն։ Չնայած դրան Բարտելմեսը ստացավ շահավետ պայմանագիր, որով նախատեսվում էր նկարահանել 3 ֆիլմ 1 տարում։ 1920–ականների երկրորդ կեսում հանդիսատեսների մոտ հիշվեց նրա դերերը որպես հարևան տղա։ Նիկկի Էլկինսի դերը «Կախաղան»–ում, Ջերրի Լարրաբիի «Հոգնած գետը»–ում և Դեվիդ Քերրոլայի դերը «Բեռ» ֆիլմում։ 1927 թվականին Բարտելմեսը դարձավ Ամերիկյան կինոռեժիսորական արվեստի և գիտության ակադեմիայի 36 հիմնադիրներից մեկը, իսկ 1929 թվականին դարձավ առաջին երկու Օսկարի հավակնորդներից մեկը, «Կախաղան» և «Լաքապատ տղան» ֆիլմերում լավագույն տղամարդու դերի համար։ Սակայն հաղթողը Էմիլ Յանինգն էր։
Появление звука в кино лишило работы многих актёров. Однако Ричард Бартелмесс в их число не попал, хотя это новшество отразилось и на его творчестве. В начале 1930-х годов ещё не было молодых звёзд, способных составить конкуренцию Бартелмессу. А звук давал новые технические возможности. Актёр получил возможность создавать более сложные психологические роли.
Фильм «Тени к югу» рассказывает историю Марвина Блейка (Бартелмесс), юноши, которого ребёнком взял к себе в дом богатый плантатор. Выросший молодой человек становится объектом внимания дочери богача — Мадж. Партнёршей Ричарда стала недавно приехавшая в Голливуд Бетт Дейвис.
В «Последнем полёте» Бартелмесс сыграл представителя потерянного поколения, а в «Современном герое» впервые для себя создал образ отрицательного героя. Но уже в середине 1930-х годов студия отказалась продолжить с ним контракт. Ещё несколько лет его приглашали на роли второго плана. Одной из них стал Бат МакФерсон, лётчик из картины «Только у ангелов есть крылья». Бартелмесс играл пилота, попавшего в ситуацию, которая стоила жизни его товарищу. Чувствуя себя виноватым, МакФерсон сменил имя и уехал в другую страну. Но там встретил родного брата погибшего. Он не смог загладить вину, но хотя бы примирил себя с самим собой. Его жену сыграла Рита Хейуорт, для которой это был дебют в фильмах категории А.
Последним фильмом для актёра стал «Майор 44-й улицы» режиссёра Альфреда Грина. Бартелмесс ещё раз появился на экране в эпизоде фильма ужасов «Звоночек» Уильяма Кастла, но это был эпизод хроники и в титрах Ричард не значится.
Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
В 1920 году Бартелмесс женился на танцовщице и актрисе Мэри Хэй. Она тоже снималась у Гриффита, и фильм «Путь на Восток» свёл её с Бартелмессом на одну съёмочную площадку. После свадьбы она снялась только в одном фильме — «Новые игрушки». Вместе с Бартелмессом они стали его продюсерами и сыграли главные роли. У Ричарда и Мэри родилась дочь, которую они назвали в честь матери. Но брак это не спасло. В 1927 году супруги расстались.
В 1928 году Ричард Бартелмесс вновь женился. Его женой стала Джессика Стюарт Сарджент. Этот брак оказался удачным и продолжался до самой смерти Бартелмесса.
В 1942 году Бартелмесс, не имея контракта и новых предложений на съёмки, завербовался в Военно-морские силы США, где и прослужил до конца Второй мировой войны. В отставку вышел в звании капитан-лейтенанта. Благодаря мудрому вложению инвестиций в недвижимость, обеспечил себе безбедную жизнь.
Умер в Саутгемптоне 17 августа 1963 года от рака горла. Похоронен на кладбище Фернклифф, в 25 милях севернее Манхэттена. За вклад в развитие кинематографа удостоен звезды № 6755 на голливудской «Аллее славы».
Ընտրված ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարի | Անվանումը հայերենով | Բնօրինակ | Դեր |
---|---|---|---|
1916 | Պատերազմի հարսնացուները | War Brides | Արնո |
1917 | Կամիլլա | Camille | |
1919 | Աղջիկ, ով մնաց տանը | The Girl Who Stayed at Home | Ռալֆ Գրեյ |
1919 | Երեք տղամարդ և մի աղջիկ | Three Men and a Girl | Կրիստոֆեր Կենտ |
1919 | Կոտրված ծաղիկները | Broken Blossoms | Չենգ Հուան |
1919 | Կարմիր օրեր | Scarlet Days | Ալվարեզ |
1920 | Կուռքի պարուհին | The Idol Dancer | Դեն ՄակԳուայր |
1920 | Սիրո ծաղիկը | The Love Flower | Բրյուս Սանդերս |
1920 | Ճանապարհ դեպի արևելք | Way Down East | Բրյուս Սանդերս |
1926 | Կամիլլա | Camille | Գաստոն |
1928 | Քիթը | The Noose | Նիկի Էլկինս |
1928 | Լաքապատված տղան | The Patent Leather Kid | Արտաքին փայլ ունեցող տղա |
1929 | Հոգնած գետը | Weary River | Ջերրի Լարաբի |
1929 | Բեռ | Drag | Դեվիդ Քերոլլ |
1930 | Աստվածների որդին | The Dawn Patrol | Սեմ Լի |
1930 | Առավոտյա պարեկություն | The Dawn Patrol | Դիկ Քորտնի |
1931 | Գողացված զարդեր | The Stolen Jools | կամեո |
1932 | «Բժիշկ» կեղծանվամբ | Alias the Doctor | Կառլ Բրեններ |
1932 | Ստվերները դեպի հարավ | Մարվին Բլեյք | |
1939 | Միայն հրեշտակները թևեր ունեն | Only Angels Have Wings | Բատ Կիլգալլեն (ՄակՖերսոն) |
1942 | Սրիկաները | The Spoilers | Բրոնկո Քիդ Ֆերոու |
1959 | Զանգը | Դեյվիդ |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «History of the Academy» (անգլերեն). Академия кинематографических искусств и наук. Վերցված է 2017-02-26-ին.