Մասնակից:AnagAnna1975/Ավազարկղ

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%B8%D1%8F

սա նկարի մեկնաբանությունն է․ (Ազգային կրոն, Աշխարհի տարբեր երկրների մանրածախ խանութներում (botánica․), ինչպես օրինակ Ջամայկա-Փլեյնը (Մասաչուսեթս նահանգ), ժողովրդական բժշկության ապրանքների կողքին վաճառվում են նաև կրոնական ապրանքներ՝ հմայիլներ, սրբերի արձանիկներ ու մոմեր, աղոթող մարդկանց նկարներ և այլն։)

Ազգային կրոն, «բնիկ (տեղական) կրոն հասկացությունը օգտագործվում է կրոնագիտության, սոցիոլոգիական կրոնի և բանահյուսության մեջ կրոնի ձևերն ու դրսևորումները ներկայացնելու համար, որոնք տարբերվում են ինստիտուցիոնալ (ձևավորված) կրոնների պաշտոնական վարդապետություններից և պրակտիկայից։ Մինչև հիմա ազգային կրոնի սահմանումը բազմաթիվ բանավեճերի առարկա է հանդիսանում գիտնականների համար։

Երբեմն «ազգային կրոն» ասելով հասկացվում է կրոնի անվան տակ քողարկված էթնիկ և կրոնական սովորույթներից բաղկացած «ազգային հավատք» (popular belief, folk belief), որը չունի պաշտոնական վարդապետություն և գործունեություն։ Սոցոլոգիայում ազգային կրոնը հաճախ նույնացվում է էլիտար կրոն հասկացության հետ։

«Ազգային կրոն» հասկացությունը երկու փոխկապակցված, բայց տարբեր իմաստ արտահայտող բառակապակցություն է։ Առաջինը ազգային կամ ժողովրդական բանահյուսության սահմանն է՝ խառնված կրոնական հավատալիքների հետ, երկրորդը՝ սինկրետիզմի ուսումնասիրության արտահայտումն է՝ երկու մշակույթների զարգացման տարբեր մակարդակներում, ինչպես է աֆրիկյան ժողովրդական համոզմունքների և հռոմեական կաթոլիկության տարօրինակ խառնուրդը, որից առաջացել են վուդու և սանտերիա կրոնները, ինչպես նաև շատ ու շատ նմանատիպ պաշտոնական կրոններ, որոնք խառնվել են ազգային մշակույթին:

Չինական ազգային կրոնը, ազգային քրիստոնեությունը, ազգային իսլամը, ազգային հինդուիզմը՝ ազգային կրոնի օրինակներ են՝ կապված խոշոր կրոնական ուղղությունների հետ։ Հասկացությունը կիրառելի է հատկապես հոգևորականների կողմից, որպեսզի ներկայացնեն այն մարդկանց, ովքեր հազվադեպ են մասնակցում կրոնական ծեսերին, չեն ընդունում պաշտոնապես ընդունված կրոնական խորհուրդները, որևէ եկեղեցու կամ կրոնական համայնքի անդամ չեն և և հավատի է եկել միայն որոշակի խորհրդապաշտական արարողություններ կատարելու համար (մկրտություն, հարսանիք, թաղման արարողություն և այլն)։ Միևնույն ժամանակ, չնայած ժողովրդական դավանանքը կրոնական առաջնորդները սխալ են համարում, այնուամենայնիվ, շատ դեպքերում հանդուրժողական վերաբերմունք կա դրա նկատմամբ:

Բնորոշում

Կրոնագետ և աստվածաբան Ջոն Բոուկերը Օքսվորդի Համաշխարհային կրոնների հակիրճ բառարանում սահմանում է ազգային կրոնը որպես մի բան, որը «հանդիպում է ոչ մեծ տեղական համայնքներում, որոնք ընդհանուր համակարգի կողմից ստեղծված նորմերին հավատարիմ չեն», կամ ինչպես «կրոնական համոզմունքների և գործելակերպի յուրացում՝ հանրային մակարդակում»։

Դոն Յոդերը հավաստում է, որ գոյություն ունի ազգային կրոնի սահմանման հինգ տարբեր ձևեր։ Առաջինը` արմատավորված մշակութային էվոլյուցիայի կառուցվածքում, որն ազգային կրոնը դիտարկում է որպես կրոնի և մշակույթի հին ձևերի մնացորդ: Այդպիսի մոտեցման դեպքում ազգային կրոնը միջնադարյան կաթոլիկական Եվրոպան դիտել է որպես նախաքրիստոնեական հավատալիքների վերապրուկ, իսկ արդեն բողոքական Եվրոպան՝ որպես միջնադարյան կաթոլիկության վերապրուկ։ Երկրորդ սահմանումը նրանում է, որ ազգային կրոնը ընդունվում է որպես էթնիկ կրոնի և պաշտոնապես ընդունված կրոնի խառնուրդ։ Այս բացատրությունը ընդունելի է եղել, որպեսզի բացատրվեր ազգային կրոնի բնույթը և նրա դերը երկու Ամերիկաների բնակչության սինկրետիկ հավատքի համակարգերում, որտեղ քրիստոնեությունը միահյուսվել էր բնիկ ամերիկացիների և սևամորթների սովորույթների հետ։ Երրորդ սահմանումը հաճախ գործածվում է բանահյուսության մեջ, որտեղ երևում է ազգային կրոնի «հավատի, արարողակարգերի, սովորույթների և դիցաբանության փոխազդեցությունն ավանդական հասարակարգերի վրա», որը տեղավորվում է, այսպես կոչված, սնոտիապաշտության եզրույթի տրամաբանության մեջ։ Չորրորդի իմաստը նրանում է, որ ազգային կրոնը իրենից ներկայացնում է «ժողովրդական մեկնաբանություն և վերաբերմունք՝ հավատին»։ Բայցևայնպես, նշենք, որ այս սահմանումը չի ներառում այնպիսի համոզմունքներ, որոնք հիմնականում կապ չունեն ինստիտուցիոնալ կրոնի հետ (օրինակ ՝ կախարդություն), և ելնելով դրանից, ուղղում է մտցրել բնորոշման մեջ, դրանում ներառելքվ «ազգային կրոնականություն» (անգլ.՝ folk religiosity) հասկացությունը, դրանով իսկ մատնանշելով ազգային կրոնը, որպես «նստվածք ժողովրդական կրոնականության մշակույթում, կրոնի նկատմամբ ժողովրդական վերաբերմունքի ողջ բազմազանություն»։ Վերջին՝ հինգերորդ բնորոշումն իրենից ներկայացնում է «կիրառական մոտեցում», որն իր մեջ ներառում է նախորդ չորս սահմանումները։ Ազգային կրոնի տակ հասկացվում է «բոլոր այն հայացքների և կրոնական գործելակերպերի ամբողջությունը, որոնք գոյություն ունեն մարդկանց շրջանում` պաշտոնական կրոնի խիստ աստվածաբանական և պատարագային ձևերի շարքում և կողքին»:

Յոդերը գտնում է, որ ազգային կրոնը գոյություն ունի «բարդ հասարակությունում` կապված այս հասարակության ինստիտուցիոնալ դավանանք (ներ)-ի (կրոնների) հետ: Նրա հարաբերական ճկունությունը տարբերվում է ինստիտուցիոնալ կրոնից»։

Կրոնի սոցիոլոգ Մաթիաս Զակ Վարուլը իր հերթին սահմանում է ազգային կրոնը, որպես «հասարակական պրակտիիկաների և հավատամքների միջև համեմատաբար չարտահայտված սահման, որոնք ուղղված են կամ արտադրում են մի բան, որը դուրս է «այստեղ ու հիմա» անմիջական շրջանակներից։

Հասկացության պատմական զարգացում

Եվրոպայում «ազգային կրոնի» հետազոտությունը դուրս է եկել «կրոնական բանահյուսության» (нем. religiöse Volkskunde ) ուսումնասիրման շրջանակից, այսինքն «ժողովրդական մշակույթի կրոնական կամ կրոնի ժողովրդական-մշակութային հարթությունից»։ Այդ հասկացությունը առաջին անգամ օգտագործել է 1901 թվականին գերմանացի լյութերական աստվածաբան Պաուլ Դրևսը իր «Կրոնական բանահյուսությունը գործնական կրոնագիտության առարկա» (լատին․՝ Religiöse Volkskunde, eine Aufgabe der praktischen Theologie) հոդվածում։ Այդ հոդվածը նախատեսված էր երիտասարդ լյութերական քարոզիչների ընթերցման համար, ովքեր դուրս էին գալիս սեմինարիայից, որպեսզի ծանոթացներ նրանց լյութերականության ժողովրդական տեսակներին, որոնց հետ նրանք բախվելու էին իրենց համայնքներում, որտեղ հայացքները նկատելիորեն տարբեր էին նրանց համար սովորական դարձած պաշտոնական, վարդապետական լյութերականությունից։ Չնայած իր կրոնական բովանդակությանը, այդ հասկացությունը ընդունելի էր ազգագրագետների գիտական շրջանակում։ 1920-ական և 1940-ական թվականներին աստվածաբանական հետազոտություններ ժողովրդական կրոնագիտության բնագավառում անցկացրել են Յոզոֆ Վեյգերտը, Վերներ Բոտետը և Մակս Ռումպֆը, իրենց ուշադրությունը սևեռելով գերմանական գյուղական կրոնական համայնքների վրա։ Հաջորդ տասնամյակում Գեորգ Շրայբերը Մյունխենում Ժողովրդական կրոնագիտության ինստիտուտ է հիմնել, իսկ Զալցբուրգում նմանատիպ հաստատություն հիմնել է Հանս Կորենը։ Հաջորդ հայտնի գիտնականներից, որոնք զբաղվել են այս ֆենոմենի հետազոտությամբ, Հենիխ Շաուհերտն ու Ռուդոլֆ Կրիսն էին։ Վերջինս հավաքել է Եվրոպայում ժողովրդական-կրոնական արվեստի և նյութական մշակույթի ամենամեծ հավաքածուներից մեկը, որը հետագայում պահպանության է հանձնվել Բավարիայի ազգային թանգարանին։ 20-րդ դարի ընթացքում Եվրոպայում կատարվել են բազմաթիվ հետազոտություններ ազգային (ժողովրդական) կրոնի վերաբերյալ, մասնավորապես շեշտը դրվել է այնպիսի թեմաների վրա, ինչպիսիք են ուխտագնացությունը և սրբավայրերի օգտագործումը:

Ամերիկյան մայրցամաքում ազգային կրոնի ուսումնասիրությունը զարգացել է մշակութային մարդաբանների շրջանում, ովքեր ուսումնասիրել են Կարիբյան և Լատինական Ամերիկայի սինկրետիկ մշակույթները: Այս բնագավառի առաջամարտիկը դարձել է ամերիկացի մարդաբան և էթնոլեզվաբան Ռոբերտ Ռեդֆիլդը։ Իր «Մեքսիկական գյուղ՝ Տեպոստլան մենագրության» մեջ (հրատարակված՝ 1930 թվականին) նա հակադրել է «ժողովրդական կրոնի» և «պաշտոնական կրոնի» փոխհարաբերությունները գյուղական համայնքում։ Ավելի ուշ Յոդեռը մատնանշել է, որ անգլերենում «ժողովրդական կրոն» հասկացության ավելի վաղ գործածությունը մնում է անհայտ, այն, հավանաբար գործածության մեջ է մտել որպես գերմանական Volksreligion արտահայտության թարգմանություն։ Այս հասկացության ամենավաղ հիշատակումներից մեկը հայտնաբերվել է 1939 թվականին բարենորոգիչ ռաբբի Ջոշուա Տրահտենբերգի «Հրեական կախադանք և սնոտիապաշտություն․ ժողովրդական կրոնի ուսումնասիրություն» աշխատությունում: Այս հասկացությունը լայն տարածում է գտել նաև համեմատական ​​կրոնագիտության գիտական ​​համայնքում, ինչը արտացոլվել է մի շարք մենագրությունների վերնագրերում․ Իթիրո Հորիի «Ժողովրդական կրոնը Ճապոնիայում», Մարտին Նիլսոնի «Հունական ժողովրդական կրոն» և Չարլզ Միլլեր Լեսլիի «Ժողովրդական կրոնի մարդաբանություն»: ԱՄՆ տարբեր համալսարաններում ժողովրդական կրոնի դասընթացներ են սկսել դասավանդվել այնպիսի հայտնի գիտնականներ, ինչպիսիք են Ջոն Մեսենջերը՝ Ինդիանայի համալսարանից և Դոն Յոդերը Պենսիլվանիայի համալսարանից: 1974 թվականին Յոդերը նշել է, որ չնայած գիտնականների կողմից ժողովրդական կրոնի թեման ուսումնասիրության առարկա է ինչպես բանահյուսության, այնպես էլ կրոնագիտության մեջ, այնուամենայնիվ Միացյալ Նահանգների գիտական ​​համայնքը շարունակում է անտեսել այն՝ փոխարենը կենտրոնանալով աստվածաբանական հետազոտությունների և ինստիտուցիոնալ կրոնի ուսումնասիրության վրա։ Նա համեմատություն է անցկացրել Եվրոպայի հետ, որտեղ կրոնագետ-պատմաբանները, հակառակը, շատ ժամանակ են հատկացնում ժողովրդական կրոնագիտության ուսումնասիրությանը։ Նա ցավով նշել է, որ ԱՄՆ շատ ազգագրագետներ նույնպես անտեսում են կրոնի թեման, քանի որ այն չի տեղավորվում բանահյուսության մեջ ընդունված ժանրային դասակարգման համակարգում:

Հասկացության կիրառման քննադատություն

«Ժողովրդկան կրոն» հասկացությունն ավելի ու ավելի է մերժվել 1990-ականներին և 2000-ականներին ավելի ճշգրիտ տերմինաբանություն փնտրող գիտնականների կողմից։ Յոդերը նշում է, որ «ժողովրդական կրոն» տերմինի օգտագործման դժվարություններից մեկն այն է, որ այն չի տեղավորվում այն ​​գիտնականների աշխատանքում, ովքեր «կրոն» տերմինն օգտագործել են զուտ ինստիտուցիոնալ կրոնը նկատի ունենալով: Նա որպես օրինակ բերում է հայտնի ֆրանսիացի սոցիոլոգ-կրոնագետ Էմիլ Դյուրկգեյմի կարծիքը, ով պնդում էր, որ «կրոն» հասկացությունը կիրառվում է որպես «մոգությանը» հակադրելու միջոց։ Յոդերը նշում է, որ գիտնականները, որոնք զբաղվում են այս թեմատիկայով, սովորաբար «ժողովրդական կրոն» (англ. folk religion) հասկացության փոխարեն նախընտրում են ասել «ժողովրդական դավանանք» (англ. folk belief)։.

Հաջորդ դժվարությունը, որն հանդիպում է «ժողովրդական կրոն» հասկացության գործածության հետ, այն է, որ որոշ գիտնականներ, հատկապես նրանք ովքեր աշխատում են սոցիոլոգիական կրոնի բնագավառում, այն օգտագործում են որպես «էթնիկական կրոնի» հոմանիշ (հայտնի է նաև որպես ազգային կրոն, ցեղային կրոն), այսինքն՝ կրոն, որը սերտորեն կապված է որոշակի էթնիկական կամ ազգային խմբի հետ, ինչը, այսպիսով, հակադրվում է «ընդհանուր կրոնին»՝ հատելով էթնիկականի և ազգայինի սահմանները։ Գիտնականների մեջ այս տեսության հետևորդներից է եղել Ե․ Ուլբուր Բոկը։

Ամերիկացի ազգագրագետ Լեոնադ Նորման Պրիմանոն հավաստիացնում է, որ գիտնականների կողմից օգտագործվող «ժողովրդական կրոն» հասկացության գործածությունը, ինչպես նաև նրա հետ օգտագործվող «ընդունված կրոն» և «ոչ պաշտոնական կրոն» հասկացության գործածությունը «ծայրահեղ վնասակար» է այն կրոնականության այն ձևերի նկատմամբ, որոնք իրենք ուսումնասիրում են, քանի որ, նրա կարծիքով, դա նշանակում է, որ դրանք «մնացորդային են, [և] թշվառ»[18]։ Նա հավաստիացնում է, որ նման տերմինաբանության օգտագործումը ենթադրում է կրոնի «մաքուր տարրի» առկայություն, «որը ինչ որ կերպ ենթարկվում է փոփոխության և նույնիսկ աղտոտվում մարդկային համայնքների վրա ունեցած իր ազդեցությունով»[19]։ Պրիմանոն առաջարկում է օգտագործել ավելի խորիմաստ տերմին «բնիկ (տեղական) կրոն» (англ. vernacular religion)։ Նա նշում է, որ դա, «սահմանումից ելնելով, կրոնն է, որը որպես այդպիսին կենդանի է. մարդիկ հանդիպում են, հասկանում, բացատրում և կիրառում են այն: Քանի որ կրոնն իր բնույթով ներառում է բացատրություն, անհնար է, որ առանձին վերցրած անհատի կրոնը տեղական չլինի»[20]:

Դրա հետ մեկտեղ, ամերիկացի կրոնագետ Ջեյմս Ալեքսանդր Կապալոն գտնում է, որ նման մոտեցումը «սխալական» է, պնդելով, որ «ժողովրդական կրոն» հասկացությունից անցումը դեպի «բնիկ (տեղական) կրոն» հանգեցնում է նրան, որ գիտնականը զբաղվում է «աշխարհում տարատեսակ իրերի ընտանքով» [21]:Նա նշում է, որ երկու հասկացություններն էլ ունեն «գաղափարական և իմաստաբանական պարտավորություն[ներ]» և ​​կոչ է անում բոլոր գիտնականներին ուշադրություն դարձնել այն ասոցիացիաներին, որոնք ծնվում են յուրաքանչյուր հասկացությունից [22]:

Չինական ազգային կրոն

Китайская народная религия (шенизм) — понятие, используемое для описания совокупности этнорелигиозных традиций, которые исторически представляли собой преобладающую систему верований в Китае и среди ханьских этнических групп вплоть до нашего времени. Шенизм основан на китайской мифологии и включает в себя поклонение шенами (англ.)русск. (дух, божество, осознанность, сознание), которые могут быть Тай-цзу, божествами природы (англ.)русск., городскими (англ.)русск., клановыми или национальными божествами (англ.)русск., культурными героями, полубогами, драконами и умершими пращурами.

Չինական ազգային կրոնը երբեմն բաժանվում է դաոսականություն, քանի որ դարեր շարունակ ինստիտուցիոնալ դաոսականությունը փորձել է յուրացնել կամ վերահսկել տեղական կրոնները: Ավելի հստակ կարելի է ասել, որ դաոսականությունը իրենից ներկայացնում է շենիզմի ճյուղերից մեկը, քանի որ այն առաջացել է ժողովրդական կրոնից և չինական փիլիսոփայությունից։ Չինական ազգային կրոնը երբեմն դիտվում է չինական ավանդական հավատքի մաս, բայց հաճախ այս երկուսը դիտվում են որպես հոմանիշներ։

Ընդգրկելով 454 միլիոն հետևորդ կամ աշխարհի բնակչության մոտ 6,6% -ը՝ չինական ժողովրդական կրոնը աշխարհում ներկայանում է որպես հիմնական կրոնական ավանդույթներից մեկը[23]: Չինաստանում բնակչության ավելի քան 30% -ը հավատարիմ է շենիզմին կամ դաոսականությանը [24]:

Չնայած վերջին երկու դարերի ընթացքում Տայպինգի ապստամբությունից մինչև Մշակութային հեղափոխություն շենիզմը մեծապես հետին պլան էր մղվել՝ ներկայումս այն վերածնունդ է ապրում ինչպես Մայրցամաքային Չինաստանում, այնպես էլ Թայվանում [25]: Չինաստանի կառավարությունը պաշտպանում է Մացզուի պաշտամունքը հարավային Չինաստանում (պաշտոնապես մոտ 160 միլիոն չինացիներ մացզուիստներ են [26]) , «Դեղին կայսեր» պաշտամունքը, սև վիշապի պաշտամունքը Շենսի նահանգում[27], հարստության Ցայ-շեն աստվածության պաշտամունքը։

Ազգային քրիստոնեություն

Հիմնական հոդվածը՝ Քրիստոնեական առասպելաբանություն և Ազգային քրիստոնեություն

Ազգային քրիստոնեությունը գիտնականները տարբեր կերպ են մեկնաբանում։ Այսպես, մի դեպքում մենք խոսքը «քրիստոնեության մասին է, որին դավանում է նվաճված ժողովուրդը» [28], մյուս դեպքում՝ «հավատքի ուղղափառ և ոչ ուղղափառ բաժանման հաղթահարման մասին»[29], նաև աշխարհագրական որոշ տարածքներում սնահավատությամբ վնասված [30] քրիստոնեական խմբերի մասին և, վերջապես, քրիստոնեության մասին, որտ ձևակերպվում է «մշակութային տերմիններով՝ առանց աստվածաբանության և պատմության վկայակոչման» [31]:

Ժողովրդական իսլամ

Հիմնական հոդված՝ Իսլամական առասպելաբանություն

Հիմնական հոդված՝ Ադաթ

Հիմնական հոդված՝ Աբանգաններ

Հիմնական հոդված՝ Ալավիներ

Հիմնական հոդված՝ Ալևիտներ

Հիմնական հոդված՝ Դրուզներ

Հիմնական հոդված՝ Կեբատինաներ

Ժողովրդական իսլամը ընդհանրացված հասկացություն է, որն օգտագործվում է նկարագրելու նրա այն ձևերը, որոնք պարունակում են ժողովրդական հավատալիքներ և սովորույթներ [32]: Գիտնականները (օրինակ ՝ Էռնեստ Անդրե Գելներ) ժողովրդական իսլամը սահմանում են որպես «քաղաքի աղքատների, գյուղացիների և ցեղերի» իսլամ, ինչը հակընդեմ է հայացքներում խիստ հետևողական (օրթոդոքսալ) «բարձր իսլամին» [33][34]: Սուֆիզմը և սուֆիները հաճախ ներառվում են ժողովրդական իսլամի մեջ [35]:

Իսլամի հավատալիքներին և գործնական կիրառությանն են վերագրվում.

• ավանդական կախարդական համակարգերի և էքստատիկ ծեսերի հանդեպ հավատամքը[36][37]
• սրբավայրերի և հմայիլների օգտագործումը [38]
• սրբերի պաշտանմունքը [39]
• ներառյալ սնոտիապաշտական հավատամքները[40]։

Ժողովրդական հինդուիզմ

Հինդուական էպոսներն ու պուրանները իրենց ներդրումն են ունեցել ժողովրդական հինդուիզմի ստեղծման գործում[41]: Ժողովրդական հինդուիզմը ներառում է նաև բնիկ դրավիդյան կրոն, բաթուիզմը և այլն։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ այսօր ժողովրդական հինդուիզմը (англ. folk Hinduism, Indian folk religion, popular Hinduism) կարելի է տարբերել հնդկական փիլիսոփայության, միստիցիզմի կամ ասկետիզմի «վեհ» ձևերից:

Ժողովրդական հուդայականություն

«Ժողովրդական հուդայականություն» հասկացությունը սկիզբ է առել այս թեմայով առաջին խոշոր գիտական ​​աշխատանքներից մեկից՝ ռեֆորմիստ ռաբբի Ջոշուա Տրախտենբերգի (англ.) «Հրեական մոգություն և սնահավատություն. ժողովրդական կրոնի ուսումնասիրություն» աշխատությունից, որը լույս է տեսել 1939 թվականին։ Հետազոտության նախաբանում Տրախտենբերգը ժողովրդական հուդայականությունը բնորոշում է որպես գաղափարների և գործելակերպի ամբողջություն (հավատք հրեշտակների և դևերի հանդեպ, մոգություն), որոնք, չնայած լայնորեն տարածված են հրեական կրոնական միջավայրում, այնուամենայնիվ, չեն արժանանում կրոնական առաջնորդների հավանությանը [42]:

Ավելի վաղ կատարված ուսումնասիրություններում շեշտվում է Երուսաղեմի տաճարի ոչնչացման ազդեցության կարևորությունը բազմաթիվ հրեական ժողովրդական սովորույթների համար, որոնք կապված են սգո հետ և մասնավորապես` Հիբութ հա-Քեբեր ( գերեզմանում խոշտանգում) կամ Դին Հաքներ ( דין הקנר - գերեզմանի վրա դատաստան) հավատի հետ, ըստ որի գերեզմանում թաղվելուց հետո մահացածները երեք օր շարունակ ենթարկվում են դևերի կտտանքներին, մինչև մահացածները հիշեն նրանց անունները: Այս գաղափարի ակունքները սկիզբ են առել Հագադա բանահյությունից (եբրայերեն՝ הגדה‎), այնուհետև զարգացել են կաբալիստների կողմից[43].։

Ժողովրդական հուդայականության ճանաչված մասնագետ է հունգարա-ամերիկացի պատմաբան, ազգագրագետ, արևելագետ և մարդաբան Ռաֆայել Պատայը (անգլերեն) ռուս., որը կիրառել է մշակութային մարդաբանության մեթոդները այս թեման ուսումնասիրելու համար: Մասնավորապես, նա ուշադրություն է դարձրել ժողովրդական հուդայականության վրա կանացի աստվածային տարրի ազդեցության կարևոր դերի վրա, որը նա տեսնում է Աշերա աստվածուհու, Շխինա, Մատրոնիտ հասկացությունների և Լիլիթի կերպարում[44]:

Բեն-Գուրիոն համալսարանի սոցիոլոգիայի պրոֆեսոր Սթիվեն Շարոտը նշել է, որ հրեական ժողովրդական դավանանքը, զուգորդված ժողովրդական հուդայականության ձևերի հետ, ուշադրությունը սևեռում է կախարդական կամ թումատուրգիական ձևերի վրա, այսինքն այն բանի վրա, ինչը կարող է օգնել պաշտպանել մարդուն հիվանդությունից և դժբախտությունից: Նա մատնանշում է, որ մինչ ռաբբինական ավանդույթը վերաբերում է հրեական ծեսին և հալախային, կախարդները օգնում են մարդկանց առօրյա կյանքում: Շարոտը որպես համեմատաբար արհեստավարժ մոգերի տեսակի օրինակ, բերում է լեհական բաալշեմի ֆենոմենը, որը լայն տարածում է ունեցել 16-րդ դարից սկսած, որը 18-րդ դարում Կաբալայի մոլության ֆոնին էլ ավելի մեծ հաջողությունների է հասել հասարակության շրջանում: Բաալշեմները մարդկանց խոստանում էին օգտագործել Աստծո և հրեշտակների, դեմոնոլոգիայի, էկզորցիզմի, հիրոմանտիայի և բուսական բժշկության անունների իրենց գիտելիքները, որպեսզի վնաս պատճառեն թշնամիներին և օգնեն հաջողության հասնել ամուսնության և երեխա ունենալու մեջ[45]։

Իսրայելցի քաղաքագետ Չարլզ Լիբմանը (անգլերեն) գրել է, որ ամերիկյան հրեաների շրջանում ժողովրդական կրոնի էությունը արտահայտվում է միմյանց հետ սերտ սոցիալական կապերում: Դա ակնհայտորեն հաստատվել է նրանով, որ սոցիալական ինտեգրմանը խոչընդոտող կրոնական դեղատոմսերը (սննդի և շաբաթ օրը պահելու վերաբերյալ) դուրս են մղվել, մինչդեռ այնպիսի սովորույթներ, ինչպիսիք են Սեդեր Պասեքը, անցումային ծեսերը, Յամիմ նորաիմը (անգլերեն) շարունակում են մնալ հրեական ընտանիքների և համայնքների միջևորպես կապող օղակ[46]: Ժամանակակից հրեական ժողովրդական կրոնում ծեսերի և հավատալիքների ուսումնասիրությանը նվիրված Լիբմանի «Երկակի ամերիկացի հրեա. քաղաքականություն, կրոն և ընտանիք ամերիկյան հրեաների կյանքում» (1973) [2] և հոդվածը «Ամերիկյան հրեականությունը. նույնականություն և պատկանելություն»(1973) [47] մենագրությունները: