Մասնակից:Մանե Մաշինյան/Ավազարկղ
Խոստովանություն եկեղեցուն (գերմ.՝ Bekennende Kirche) — Քրիստոնեական շարժումը դիմադրություն նացիստական Գերմանիայում։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1933 թվականին նացիստական վարչակարգը ստիպեց Գերմանիայի բողոքական եկեղեցիները միաձուլել գերմանական ավետարչական եկեղեցու մեջ, որը կաջակցեր նացիստական գաղափարախոսությանը։ Նոր եկեղեցու ղեկավարը կրթական շարժման ակտիվիստներ էին, (գերմանացի քրիստոնյաներ), ովքեր Հիտլերին աջակցել էին նույնիսկ իշխանության գալուց առաջ։ Եկեղեցու ընդդիմությունը ստիպված էր ընդհատակ գնալ եւ նույն տարվա սեպտեմբերին իր գործողությունները համակարգել պաստորական միության մեջ (գերմ.՝ Pfarrernotbund)։ Այս միությունը հաստատվել է 1934 թվականին Բարմենների հռչակագրում[en], որի հիմնական հեղինակն էր Կառլ Բարտը։ Գերմանական եկեղոցու հռչակագրի հիմնական գաղափարը նացիստական գաղափարների վարման միջոցներ ներկայացնելն էր, որը գոյություն ուներ միայն քրիստոնեություն քարոզելու համար։
Խոստովանական եկեղեցու որոշ անդամներ մասնակցել են դիմադրության տարբեր ձևերին, հատկապես նացիստական ռեժիմից հրեաներին ապաստարան տրամադրելու հարցում։ Մասնավորապես դատավոր Լոթար Կրեյսսինգը (միևնույն ժամանակ սաքսոնյան սինոդի ղեկավաը) բացահայտ գործել է նացիստական էֆտանազիայի կանոններով Т-4, ավելի ու, դատավորի՝ պաշտոնից ազատվելուց հետո, հրեաները ապաստան են տվել իրենց տանը։
Այնուամենայնիվ ընդունող եկեղեցու մեծամասնությունը համեմատաբար զգույշ էին իրենց բողոքի ակցիաներում։ Միայն մի քանիսն էին որոշել բաց գոշողություններով հանդես գալ ցեղասպանության դեմ։ Նրանց մեջ ներգրավված էր օրինակ Բեռլինի սարկավագ Մարգա Մյոյզելը։ Նա և երկու այլ կանայք, Էլիզաբեթ Շմիցն (գերմ.՝ Elisabeth Schmitz) ու Հեռտռուդ Շտեվենը (գերմ.՝ Gertrud Staewen), եղել են Բեռլինի ծխի անդամներ, որտեղ Մարտին Նիմյոլլերը ծառայում էր որպես հովիվ։ Նրա ջանքերը, որոնք ուղղված էին եկեղեցու կողմից հրեաների աջակցությանը, ապարդյուն անցան։ Եվ Մյոիզելը և Դիտրիխ Բոնխյոֆֆերը մերժում էին եկեղեցում խոստովանությունը, որը կազմակերպվել էր հատուկ ազգայնականներին ընդիմություն ցույց տալու համար,հրենաերին օգնելու համար, բացառություն էին կազմում ոչ մեծ խումբը, ովքեր ընդունել էին քրիստոնեույթյունը։