Էլիզաբեթ Սոֆի Մեկլենբուրգցի

Էլիզաբեթ Սոֆի Մեկլենբուրգցի; գերմ.՝ Elisabeth Sophie von Mecklenburg
Ծնվել է	օգոստոսի 20, 1613
Ծննդավայր	Գյուստրով, Մեկլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա, Արևելյան Գերմանիա
Մահացել է	հուլիսի 12, 1680 (66 տարեկան), հուլիսի 2, 1680 (66 տարեկան) կամ 1676
Մահվան վայր	Լյունեբուրգ, Լյունեբուրգ
Գերեզման	Marienkirche
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	բանաստեղծուհի, կոմպոզիտոր և գրող
Ամուսին	Augustus the Younger, Duke of Brunswick-Lüneburg?
Ծնողներ	հայր՝ John Albert II, Duke of Mecklenburg?, մայր՝ Margaret Elizabeth of Mecklenburg?
Երեխաներ	Ferdinand Albert I, Duke of Brunswick-Lüneburg?, Marie Elisabeth of Brunswick-Wolfenbüttel? և Christian Franz von Braunschweig-Wolfenbüttel?
	Sophie Elisabeth of Mecklenburg-Güstrow Վիքիպահեստում

Էլիզաբեթ Սոֆի Մեկլենբուրգցի, Բրունսվիկ-Լյունեբուրգի դքսուհի (օգոստոսի 20, 1613(1613-08-20)^[1]^[2], Գյուստրով, Մեկլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա, Արևելյան Գերմանիա - հուլիսի 12, 1680(1680-07-12)^[2], հուլիսի 2, 1680(1680-07-02)^[3] կամ 1676^[4], Լյունեբուրգ, Լյունեբուրգ), գերմանացի միջնադարյան բանաստեղծուհի և երգահան։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլիզաբեթը երաժշտություն սովորել է իր հոր՝ Մեկլենբուրգի դուքս Յոհան Ալբերտ Երկրորդի պալատում, որտեղ կար անգլիացի համբավավոր երաժիշտներից կազմված, լավ նվագախումբ^[5]։ Երեսնամյա պատերազմի ժամանակ, 1628 թվականին, երբ վտանգ էր սպառնում Մեկլենբուրգին, նա տեղափոխվել է Կեսսել, որը նույնպես համբավված էր երաժշտական լավ ավանդույթներով։ 1635 թվականին Էլիզաբեթն ամուսնացել է մի ուսյալ ազնվականի՝ Բրունսվիկ-Լյունեբուրգի դուքս Ավգուստ Կրտսերի հետ^[5]։

Նա մեծ եռանդով ու սիրով զբաղվել է պալատական նվագախումբ ստեղծելու և դրա կատարողական բարձր մակարդակն ապահովելու գործով և այդ աշխատանքների ընթացքում սերտորեն գործակցել է Հայնրիխ Շյուտցի հետ, որը 1655 թվականին նշանակվել էր պալատական կապելմայստեր։ Ենթադրվում է, որ Էլիզաբեթը եղել է վերջինիս «Թատերական ներկայացում Մարիամ Մագթաղինացու մասին» (Theatralische neue Vorstellung von der Maria Magdalena) ստեղծագործության արիաների (մեներգերի) համահեղինակը^[5]։

Էլիզաբեթ Սոֆիի ստեղծագործությունների մեծ մասը եկեղեցական-կրոնական օրհներգեր ու արիաներ են. որոնցից մի քանիսը հրատարակվել են 1651 և 1667 թվականներին։ Ընդ որում՝ 1651 թվականին լույս ընծայված «Ավետարանչական խաղողի այգին» Vinetum evangelicum, Evangelischer Weinberg արիան համարվում է Գերմանիայում կին հեղինակի տպագրված առաջին երաժշտական ստեղծագործությունը^[6]։ Էլիզաբեթը կարևոր դեր է խաղացել նաև պալատում դիմակահանդեսներ, պարահանդեսներ, թատերախաղեր, բալետային ներկայացումներ կազմակերպելու գործում, որոնց համար հաճախ հորինել է սցենարներ, լիբրետոներ, երաժշտություն։ Նրա դրամատիկական երկերից երկուսը՝ Friedens Sieg-ը (1642, Brunswick) և Glückwünschende Freudensdarstellung-ը (Lüneburg, 1652)^[5] հասել են մինչև մեր օրերը։

Միջնադարյան գրող, թարգմանչուհի Սիբիլլա Ուրսուլա ֆոն Բրաունշվայգ-Լյունեբուրգը Էլիզաբեթ Սոֆիի խորթ դուստրն էր՝ ծնված Ավգուստ Կրտսերի երկրորդ կնոջից^[7]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Horst Walter. «Sophie Elisabeth, Duchess of Brunswick-Lüneburg»
Judith Tick. «Women in music, §II: Western classical traditions in Europe & the USA 3. 1500—1800»
Sophie Elisabeth, Duchess of Brunswick-Lüneburg|author=Horst Walter|access-date=July 15, 2007}} (similar text in Grove Opera article by same author)
Women in music, §II: Western classical traditions in Europe & the USA 3. 1500–1800.|author=Judith Tick|access-date=July 14, 2007}}
Hermann Kretzschmar: Geschichte des Neuen deutschen Liedes. Breitkopf & Härtel, Leipzig 1911, S. 36.
Barbara Becker-Cantarino: Der lange Weg zur Mündigkeit. 1987, ISBN 3-476-00612-3, S. 248–252.
Linda Maria Koldau: Frauen – Musik – Kultur. Ein Handbuch zum deutschen Sprachgebiet der Frühen Neuzeit. Köln/ Weimar 2005, ISBN 3-412-24505-4, S. 189–198 (Vorschau auf Google Books).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Lundy D. R. The Peerage
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Find A Grave — 1996.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Dictionary of Women Worldwide: 25,000 Women Through the Ages / A. Commire, D. Klezmer — Detroit: Gale, Yorkin Publications, 2006. — 2572 p. — ISBN 978-0-7876-7585-1
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 See Walter, Sophie Elisabeth
↑ See Tick, Western Classical
↑ Hilary Brown (2012). Luise Gottsched the Translator. Camden House. էջեր 23–. ISBN 978-1-57113-510-0.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Haus Mecklenburg

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլիզաբեթ Սոֆի Մեկլենբուրգցի» հոդվածին։

[_59dcd75105081ba5-1] 1,0 ^1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_2be1efa3bd9be89e-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Lundy D. R. The Peerage

[_d3f4a977336825b7-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Find A Grave — 1996.

[_d157fb473568e768-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Dictionary of Women Worldwide: 25,000 Women Through the Ages / A. Commire, D. Klezmer — Detroit: Gale, Yorkin Publications, 2006. — 2572 p. — ISBN 978-0-7876-7585-1

[walter-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 See Walter, Sophie Elisabeth

[6] See Tick, Western Classical

[Brown2012-7] Hilary Brown (2012). Luise Gottsched the Translator. Camden House. էջեր 23–. ISBN 978-1-57113-510-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]