Գրիշա Մարգարյան
| Գրիշա Մարգարյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1929 |
| Ծննդավայր | Լիճք, Նոր Բայազետի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մահացել է | 1991 |
| Մահվան վայր | Երևան |
| Գերեզման | Երևան |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | շինարարություն |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
| Պարգևներ և մրցանակներ |     և  |
Գրիշա Սարգսի Մարգարյան (1929, Լիճք, Նոր Բայազետի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - 1991, Երևան), հայ խորհրդային շինարար, ՀԽՍՀ վաստակավոր շինարար, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1981)[1], ԽՍՀՄ XI գումարման Գերագույն խորհրդի պատգամավոր և Երևանի պատվավոր քաղաքացի։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրիշա Մարգարյանը ծնվել է 1929 թվականին, Լիճք գյուղում (Հայկական ԽՍՀ Մարտունու շրջան, այժմ՝ Հայաստանի Հանրապետության Գեղարքունիքի մարզ) [2]։
14 տարեկանից աշխատել է գյուղի կոլտնտեսությունում՝ որպես դաշտավար[3]։ 1946 թվականին, 17 տարեկանում, Գրիշա Մարգաարյանը պարգևատրվել է «Աշխատանքային արիություն» մեդալով։ 1949 թվականին տեղափոխվել է Երևան, որտեղ 6 ամիս սովորել է Քանաքեռի Ալյումինի գործարանին կից արհեստագործական ուսումնարանում՝ ստանալով շինարարի մասնագիտություն։ Մարգարյանը գերազանց ավարտել և ընդունվել է աշխատանքի «Երարդշին» տրեստի շինարարական կազմակերպությունում։ 1956 թվականին, Մարգարյանը ստացել է միջնակարգ կրթություն:[2] 1967-70 թվականներին սովորել և ավարտել է Երևանի մաքսիզմ-լենինիզմի համալսարանը՝ ստանալով քաղկրթություն։ 1959 թվականին դարձել է ԽՄԿԿ անդամ[4][3]։
Որպես շինարար, Գրիշա Մարգարյանը իր աշխատանքային գործունեությունը սկսել է Քանաքեռի այլումինի գործարանում։ Սկզբում դարձել է 14 հոգուց բաղկացած երիտասարդ կոմերիտականների բրիգադի բրիգադավար։ Բրիգադը զբաղվելով ծեփագործությամբ և այլ աշխատանքներով հասել է բարձր ցուցանիշների[2]։ Շինարարությունում Մարգարյանը բարձրացրել է իր կարգը՝ ստանալով վարպետի որակավորում[2]։
1960 թվականին «Երարդշին» տրեստի № 31 շինվարչությունում ստեղծել և ղեկավարել է 18 շինարարներից բաղկացած բրիգադ[3]։ 1971 թվականից Մարգարյանի բրիգադը սկսել է աշխատել կոլեկտիվ կապալի զլոբինյան մեթոդով՝ կայուն և գերազանց որակով կատարելով արտադրական առաջադրանքներն ու պարտավորվածությունները։ Բրիգադն առանձնացել է կարգապահությամբ և պատասխանատվությամբ[5]։ Նրա բրիգադը մեկուկես ամսում կատարել է առաջադրանք, որը պլանավորված էր կատարել մեկ տարում։ Արդյունքում, տասներորդ հնգամյակում նախատեսված առաջադրանքները կատարվել է նախատեսված ժամանակից շուտ, երեք տարվա փոխարեն՝ չորս ամսում։ Այդ տարիներին Մարգարյանի բրիգադը աշխատանքի արտադրողականությունը բարձրացրել է շուրջ 41 %[6]։ 1981 թվականին, 9 ամսվա համար հաստատված տարեկան պլանը կատարելուց հետո, բրիգադը անցում է կատարել աշխատանքային կազմակերպման ինտեգրված համակարգ[4]։
ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի հրամանով, 1981 թվականի մարտի 19-ին, տասներորդ հնգամյա ծրագրի և սոցիալիստական պարտավորությունների կատարման գործում ձեռք բերված ակնառու հաջողությունների համար, Գրիշա Մարգարյանին շնորհվել է Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչում՝ ստանալով Լենինի և ոսկե «Մուրճ և մանգաղ» շքանշաններ[2]։
Գրիշա Մարգարյանը նաև զբաղվել է հասարակական աշխատանքով։ Ընտրվել է ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի XI գումարման դեպուտատ Երևանի № 734 ընտրական տեղամասում[7]։ Եղել է ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Միության Խորհրդի շինարարության և շինանյութերի արդյունաբերության հանձնաժողովի անդամ[3]։ Մարգարյանը նաև եղել է ԽՄԿԿ XXVII գումարման, Հայաստանի Կոմկուսի կենտկոմի XXI, XXV և XXVI համագումարների պատգամավոր[4]։
Գրիշա Մարգարյան - ներդրված ռացիոնալացման ինը առաջարկների հեղինակ՝ ընդհանուր 25 հազար ռուբլի տնտեսական արդյունավետությամբ։ 1967 թվականին Գրիշա Մարգարյանը արժանացել է Հայկական ԽՍՀ վաստակավոր շինարարի կոչման[4]։ 1984 թվականին շնորհվել է Երևան քաղաքի պատվավոր քաղաքացու կոչում[8]։
Գրիշա Մարգարյանը ամուսնացած էր, ուներ հինգ զավակ՝ Գագիկ, Էմմա, Ջեմմա, Արմենուհի, Հայկուշ, ինչպես նաև՝ ինը թոռնիկ։
Գրիշա Մարգարյանը վախճանվել է 1991 թվականին, մայիսի 9-ին։ Հուղարկավորվել է Երևանի Քանաքեռի գերեզմանատանը[9]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի 1981 թվականի մարտի 19-ի հրաման, Լենինի շքանշան և «Մուրճ և մանգաղ» մեդալ)- տասներորդ հնգամյա ծրագրի և սոցիալիստական պարտավորությունների կատարման գործում ձեռք բերված ակնառու հաջողությունների համար)[10]։
- Լենինի շքանշան (5.04.1971)[10]:
- Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան (28.02.1974)[10]:
- «Աշխատանքային արիության համար» մեդալ (1946)[2]։
- «Աշխատանքային տարբերության համար» մեդալ (11.08.1966)[10]:
- Հայկական ԽՍՀ վաստակավոր շինարար [11]։
- Երևանի պատվավոր քաղաքացի (1984)։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Лица, удостоенные почётных званий СССР. Герои Социалистического Труда // Армянская советская энциклопедия / Амбарцумян, Виктор Амазаспович. — Ер., 1987. — Т. 13. Советская Армения. — С. 667. — 688 с.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Герои одиннадцатой пятилетки, 1982, էջ 325
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Депутаты Верховного Совета СССР, 1984, էջ 271
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Герои одиннадцатой пятилетки, 1982, էջ 331
- ↑ Герои одиннадцатой пятилетки, 1982, էջ 325—326
- ↑ Герои одиннадцатой пятилетки, 1982, էջ 330
- ↑ «Депутаты Верховного Совета СССР XI-го созыва». Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 5-ին.
- ↑ «Почетные граждане города Еревана». Мэрия Еревана. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 5-ին.
- ↑ «Гриша Саркисович Маркарян». hush.am. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 5-ին.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Գրիշա Մարգարյան «Երկրի հերոսներ» կայքում
- ↑ Герои одиннадцатой пятилетки, 1982, էջ 324
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Маркарян Гриша Саркисович // Депутаты Верховного Совета СССР. Одиннадцатый созыв. — М., 1984. — С. 271.
- Самый богатый человек. Маркарян Гриша Саркисович // Герои одиннадцатой пятилетки: летопись трудовой славы. — М.: Экономика, 1982. — Т. 1. — 359 с.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1929 ծնունդներ
- 1991 մահեր
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- Երևան քաղաքում թաղվածներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսներ
- Լենինի շքանշանի ասպետներ
- Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշանով պարգևատրվածներ
- «Աշխատանքային արիության համար» մեդալակիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Երևանի պատվավոր քաղաքացիներ
- ՀԽՍՀ վաստակավոր շինարարներ
- Հայ շինարարներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 11-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՄԿԿ 27-րդ համագումարի պատվիրակներ