Բուեա
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Բուեա | ||
| ֆր.՝ Buéa | ||
 | ||
| Երկիր |  Կամերուն | |
| ԲԾՄ | 870±1 մետր | |
| Բնակչություն | 131 325 մարդ (2005) | |
| Ժամային գոտի | UTC+1 | |
| ||
Բուեա (անգլ.՝ Buéa, ֆր.՝ Buéa), քաղաք Կամերունի հարավ-արևմուտքում, հարավ-արևմտյան շրջանի մայրաքաղաք։ Բնակչությունը 47,3 հազար մարդ (2001 թվականի տվյալներով), հարակից բնակավայրերի հետ միասին՝ 150 հազար մարդ։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքը գտնվում է Դուալայից 80 կմ դեպի արևմուտք, Լիմբե քաղաքից և Ատլանտյան օվկիանոսից 15 կմ դեպի հյուսիս, 4070 մետր բարձրությամբ Կամերունի հրաբխի հարավ-արևելյան լանջին։
Կլիման[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կամերունի հրաբխի արևելյան ստորոտն Աֆրիկայում անձրևոտ տեղերից մեկն է, անձրևները գալիս են տարեկան 250 օր[1]։ Երբեմն անձրևները շարունակվում են մի քանի շաբաթ շարունակ։ Միաժամանակ քաղաքում կան հստակ արտահայտված անձրևների և երաշտի սեզոններ։ Քաղաքի համար նույնպես բնորոշ են խոնավ մառախուղները։ Միջին տարեկան ջերմաստիճանը փոքր-ինչ ցածր է, քան Կամերունի այլ շրջաններում։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքի տարածքում ի սկզբանե բնակվել է բակվիրի ցեղը, 1891 թվականին գերմանացիների կողմից այդ շրջան է ուղարկվել արշավախումբ։ Արդյունքում բակվիրի ցեղը ստիպված է եղել հետ քաշվել, իսկ գերմանացիները սկսել են պլանտացիա ստեղծել այդ շրջանում։ 1901 թվականին Բուեան դարձել է գերմանական Կամերունի մայրաքաղաքը (Դուալաի փոխարեն)։ Սակայն 1909 թվականի ապրիլի 26-ին տեղի ունեցավ Կամերունի հրաբխի ժայթքումը, և գերմանացիները մայրաքաղաք դարձրեցին Դուալան։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո Բուեան անցավ անգլիացիներին, իսկ 1949 թվականին դարձավ բրիտանական Կամերունի վարչական կենտրոնը։ Հրաբխի հերթական ժայթքումը տեղի է ունեցել 1922 թվականին և տևել երկու շաբաթ, Բուեաի մերձակայքում ոչնչացել են բազմաթիվ պլանտացիաներ։ Լավան հասել է նույնիսկ օվկիանոսին, որի ջուրը եռում էր բարձր ջերմաստիճանի պատճառով։ Հաջորդ ժայթքումը նկատվել է 1954 թվականին, լավայի հոսքի երկարությունը կազմել է 4 կիլոմետր, լայնությունը՝ 100 մետր, իսկ խորությունը՝ 20 մետր[1]։ Վերջին ժայթքումը գրանցվել է 1999 թվականի մարտին, երբ հրե լավան ծածկում էր ավտոճանապարհը և ստիպված էր շրջանցիկ ճանապարհ կառուցել[2]։
1961 թվականին Բուեան ընդգրկվել է Կամերունի միացյալ անկախ հանրապետության կազմում։ 1993 թվականի ապրիլին Կամերունի անգլալեզու բնակիչների կողմից Բուեա քաղաքում հանրահավաք էր կազմակերպվել, որի ժամանակ դժգոհություն էր հնչել երկրում ֆրանսալեզու բնակչության ճնշումից և հնչել էր երկրի դաշնային կառուցվածքի վերադարձման պահանջ[3]։
Բնակչությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երբ քաղաքի հիմնական բնակչությունը կազմում էր բակվիրին, սակայն քաղաքի համալսարանի առաջացման հետ մեկտեղ նկատվում էր տարբեր էթնիկ խմբերի ներհոսք, և բնակչության մեջ բակվիրիի մասնաբաժինը աստիճանաբար նվազում է։
| Բնակչության թվաքանակը ըստ տարիների (հազ. մարդ)[4][5] | ||||
| Գնահատման կամ մարդահամարի ամսաթիվը | 1967 | 1987 | 2001 | 2008 |
|---|---|---|---|---|
| Բնակչության թվաքանակը | 9,1 | 32,9 | 47,3 | 57,2[6] |
Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բուեան ունի իր համալսարանը, որը միակն է Կմերունի անգլիախոս մասում։ Համալսարանը ներառում է յոթ ֆակուլտետներ։
Կրոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բուեան կաթոլիկ թեմի կենտրոնն է։
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիմնական ոլորտը թեյի արտադրությունն է, Բուեայի կողքին տնկարաններ են, իսկ քաղաքում՝ թեյի ֆաբրիկա[4]։
Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ավտոճանապարհը միացած է Դուալա, Տիկո, Լինե և կուբա քաղաաքներ հետ, և Լիբե քաղաքի երկաթուղու հետ։ Դուալաի ճանապարհը շատ լավ վիճակում է, մինչև Բուեա ամբողջ ճանապարհը տևում է մոտ մեկ ու կես ժամ։ Քաղաքը սեփական օդանավակայան չունի, բնակիչներն ու զբոսաշրջիկները օգտվում են Տիկո քաղաքի օդանավակայանից։
Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Կամերունի մոտակա հրաբուխը քաղաքի գլխավոր տեսարժան վայրն է։ Բուեան համարվում է ելակետ իր գագաթը բարձրանալու համար
- Գերմանական Էնգելսկիրխե եկեղեցի[2]։
- Չայնա փողոց-ճանապարհ, որը ձգվում է մի քանի կիլոմետր դեպի օվկիանոսի ուղղությամբ թեյի տնկարկների երկայնքով։
- Գաղութային շինություններ, որոնցից առանձնանում է նահանգապետի պալատը, նահանգապետ Յեսկո ֆոն Պուտկամերի նախկին բնակության վայրը։ Նահանգապետն իր համար իսկական ամրոց է կառուցել, որի բավարիական ճարտարապետությունը Կենտրոնական Աֆրիկյան քաղաքում շատ անսովոր տեսք ունի։ Որոշ տներ այժմ գտնվում են ծանր վիճակում և վերակառուցման կարիք ունեն։
- 1899 թվականին կառուցված Բիսմարկի պատկերով շատրվան, որը գտնվում է փոստատան առջև։
- Գերմանական գերեզմանոց։
- Ֆրանսիական մշակութային կենտրոն (l ' Alliance franco-camerounaise).
Սպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ամեն տարի հունվարին անսովոր խաչ է անցկացվում, որի մասնակիցները պետք է հասնեն մինչև հրաբխի գագաթը (4070 մետր) և վերադառնան։ Այս միջոցառման հայտնվելը պայմանավորված է Կամերունի կիսագնդերով, որոնք հնարավորություն են տալիս առանց որևէ դժվարության հասնել գագաթը։ Վազքի ընդհանուր երկարությունը կազմում է 27 կմ (մեկ ուղղությամբ 13,5 կմ), դրա հաղթահարման համար ծախսվում է 4-5 ժամ[2]։
Այլ տեղեկություներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բուեա քաղաքում տեղակայված է Նիգերիայի հյուպատոսությունը, որը Նիգերիայի վիզաներ է տրամադրում ոչ միայն Կամերունի բնակիչներին, այլև օտարերկրյա քաղաքացիներին[7]։ Զբոսաշրջիկների համար քաղաքում կան բազմաթիվ հյուրանոցներ տարբեր կարգի ռեստորաններ և գիշերային ակումբների։ Քաղաքում նաև զարգացած է էկոլոգիական զբոսաշրջությունը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Казеев Ю. Вокруг горы Камерун Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine // Путешествие по Камеруну
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Генш К. Центральная Африка. — М.: АСТ: Восток-Запад, 2006. — 415 с. — ISBN 5-478-00187-2
- ↑ Камерун // Официальный сайт БПГУ
- ↑ 4,0 4,1 Буэа // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ «World Gazetteer: Cameroon — largest cities (per geographical entity)». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
- ↑ Прогнозное значение по данным World Gazetteer: Cameroon — largest cities (per geographical entity) Արխիվացված 2011-06-22 Wayback Machine
- ↑ Нигерия Արխիվացված 2007-10-29 Wayback Machine // Вольная энциклопедия